Τι κρύβεται πίσω από το δημοσίευμα του "Σπίγκελ" περί "διαφωνίας"* Μέρκελ - Σόιμπλε για την Ελλάδα.
Το γερμανικό περιοδικό "Σπίγκελ", με καλή πληροφόρηση από τους κόλπους της γερμανικής αστικής τάξης και της γερμανικής κυβέρνησης, γράφει σήμερα ότι εκδηλώνεται σοβαρή διαφωνία μεταξύ της κ. Μέρκελ και του κ. Σόιμπλε όσον αφορά το χειρισμό της "ελληνικής περίπτωσης". Πίσω από αυτή την είδηση βρίσκεται ένα καλά οργανωμένο σχέδιο από τη Μέρκελ και τη γραφειοκρατία των Βρυξελλών, που αντιμετωπίζουν την κυβέρνηση Σαμαρά - Βενιζέλου σαν προσωρινή και ετοιμάζονται από τώρα για την "υποδοχή" του ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση υφαίνοντας τον ιστό για την "αιχμαλωσία" του...
Βάσει του δημοσιεύματος, οι Σόιμπλε θέλει την άμεση επικύρωση του ελληνικού πρωτογενούς πλεονάσματος και την προαναγγελία -προ των εκλογών του Μαϊου- του νέου χρηματοδοτικού προγράμματος για την Ελλάδα και της νέας αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους - ώστε με τα "δώρα" αυτά οι Σαμαράς και Βενιζέλος να αποφύγουν μια συντριπτική ήττα στις ευρωεκλογές και αυτοδιοικητικές εκλογές. Δευτερευόντως, κάτι τέτοιο ανταποκρίνεται και στο στόχο να μείνει στο παιχνίδι το ΔΝΤ, που έχει κάνει στάση πληρωμών στις δανειακές δόσεις προς την Ελλάδα από το δεύτερο τρίμηνο του 2013 και ύστερα, μέχρι να ξεκαθαρίσει η υπόθεση με το χρηματοδοτικό κενό στο ελληνικό πρόγραμμα. Ωστόσο, δεν μπορούμε να ξεχάσουμε ότι μόλις πριν λίγες μέρες ο κ. Σόιμπλε δήλωσε ότι το ύψος του χρηματοδοτικού κενού στο ελληνικό πρόγραμμα θα μπορεί να εκτιμηθεί στο τέλος του 2014...
Από την άλλη, η Μέρκελ -βάσει πάντα του δημοσιεύματος- μεταθέτει τα πάνητα για την περίοδο ύστερα από τις ευρω-εκλογές, με πραγματική περπίοδο "ωρίμανσης" το... βαθύ φθινόπωρο - κάπου εκεί δεν είναι το πιθανότερο να γίνουν και εθνικές εκλογές στην Ελλάδα;.. Ο χασάπης με το όνομα Όλι Ρεν το έκανε όσο πιο σαφές γινόταν: Από τον Απρίλιο θα αρχίσει η... αξιολόγηση του ελληνικού πρωτογενούς πλεονάσματος, με νέα αποστολή της τρόικας - πρωτοφανές: αφού ανακοινωθεί από τη Eurostat, στη συνέχεια θα αξιολογηθεί από την τρόικα! Στο πνεύμα αυτό, οι καλύτεροι "φίλοι" του Σαμαρά αμφισβητούν ευθέως το success story, με αποτέλεσμα ακόμη και ο Στουρνάρας να διαρρέει ότι στο Eurogroup θα διαμηνύσει, από τη θέση του προεδρεύοντος, στους υπουργούς Οικονομικών της Ε.Ε. ότι "χωρίς την τρόικα τα καταφέρνουμε καλύτερα"!
Ότι παίζεται "μεγάλο παιχνίδι" είναι φανερό, αλλά πρέπει να το αποκωδικοποιήσουμε.
Τα "μυστήρια" με τις δανειακές δόσεις
Τρεις μήνες τράβηξε η προηγούμενη αξιολόγηση της τρόικας για το 1 δισ. ευρώ της ευρωπαϊκής δόσης του τρίτου τριμήνου του 2013, για να εκταμιευτεί αυτό το 1 δισ. ευρώ μόλις το Δεκέμβριο. Τα μνημονιακά παπαγαλάκια κατάφεραν να μπερδέψουν τελείως το ζήτημα με τις δόσεις - και είχαν σοβαρό λόγο να το κάνουν!
Η κατάσταση λοιπόν είναι η εξής: Το ΔΝΤ χρωστάει δύο δόσεις του 2013 (1,8 + 1,8 δισ. ευρώ, συνολικά 3,6 δισ. ευρώ). Η Ε.Ε. χρωστάει μία δόση για το 2013 (3,1 δισ. ευρώ). Συνολικά, από τις δανειακές δόσεις του 2013 λείπουν 6,7 δισ. ευρώ. Πώς κάλυψε η κυβέρνηση ένα τόσο μεγάλο κενό χρηματοδότησης και πώς έκλεισε τον προϋπολογισμό του 2013 και μάλιστα με πρωτογενές πλεόνασμα που... φουσκώνει βδομάδα με τη βδομάδα; Κάποια δημοσιεύματα λένε ότι "έβαλε χέρι" στα αδιάθετα υπόλοιπα του "πακέτου" των 50 δισ. ευρώ για την ανακεφαλαίωση των τραπεζών με κάποιου είδους εσωτερικό δάνειο-"γέφυρα" από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ)...
Τώρα, που η τρόικα δεν έρχεται για την αξιολόγηση του πρώτου τριμήνου του 2014 και -σύμφωνα με τον Όλι Ρεν- μπορεί να έρθει τον... Απρίλιο για να αξιολογήσει μεταξύ άλλων και το πρωτογενές πλεόνασμα, συσσωρεύονται άλλα 9,2 δισ. ευρώ για το πρώτο τρίμηνο του 2014 (3,5 από το ΔΝΤ + 5,7 από την Ε.Ε.). Ύστερα ακολουθεί η τελευταία ευρωπαϊκή δόση, του δεύτερου τριμήνου του 2014, ύψους 2,9 δισ. ευρώ και η δόση του ΔΝΤ για το ίδιο τρίμηνο, ύψους 1,8 δισ. ευρώ. Συνολικά, για το 2014 και μέχρι τις εκλογές του Μαϊου πρέπει να εκταμιευτούν 13,9 δισ. ευρώ, χώρια τα καθυστερούμενα 6,7 δισ. ευρώ από το 2013! Είναι βέβαιο ότι το μεγαλύτερο μέρος τους δεν πρόκειται να εκταμιευτεί, ενώ δεν αποκλείεται να μην εκταμιευτεί ούτε ευρώ από αυτά μέχρι τις εκλογές!
Από κει και πέρα, μέχρι να υπάρξει καινούργιο χρηματοδοτικό πρόγραμμα συνεχίζει να εκταμιεύει δόσεις βάσει του παλιού προγράμματος μόνο το ΔΝΤ: 1,8 δισ. ευρώ για το τρίτο τρίμηνο του 2014 και 1,8 δισ. ευρώ για το τέταρτο τρίμηνο του 2014.
Όμως, το ΔΝΤ αρχίσει ταυτόχρονα, από το τρίτο τρίμηνο του 2013, να παίρνει επιστροφές για το πρώτο δάνειο προς την Ελλάδα:
Τι συμβαίνει λοιπόν με το ΔΝΤ; Έχει κάνει στάση πληρωμών, δεν εκταμιεύει ούτε ευρώ για το ελληνικό πρόγραμμα και στην πράξη "συμψηφίζει" ένα μέρος από αυτά που πρέπει να δίνει με αυτά που πρέπει να του επιστρέφονται. Το ΔΝΤ μπορεί να περιμένει έτσι, χωρίς να εκταμιεύει ούτε ευρώ, μέχρι και το τέλος του 2014, αφού μέχρι τότε αυτά που θα έχει παρακρατήσει από τις οφειλόμενες δόσεις θα είναι περισσότερα από αυτά που πρέπει να του επιστραφούν. Συγκεκριμένα, μέχρι και το τέλος του 2014 πρέπει να δώσει 12,5 δισ. ευρώ και να του επιστραφούν 8,1 δισ. ευρώ.
Ωστόσο, τον ερχόμενο Μάιο λήγουν ελληνικά ομόλογα που κατέχει η ΕΚΤ ύψους 4,1 δισ. ευρώ, τα οποία πρέπει να πληρωθούν, ενώ άλλα 4,4 δισ. ευρώ πρέπει να επιστρέψουν οι τράπεζες στο Δημόσιο (που δεν τα έχουν...). Εδώ, δύο πράγματα θα συμβούν: είτε θα εκταμιευτεί κάποιο ποσό ίσα ίσα για να πληρωθούν αυτά τα ομόλογα είτε θα πληρωθούν με έκδοση εντόκων γραμματίων του Δημοσίου - ακριβός μαχυπρόθεσμος δανεισμός, που ακόμη κι αυτός πρέπει να "επιτραπεί" από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ).
Το πρωτογενές πλεόνασμα
και ο "αντιμνημονιακός αγώνας" του Σαμαρά
Αλλά και αν πληρωθούν, με τον ένα ή άλλο τρόπο, τα ομόλογα που λήγουν το Μάιο, πώς θα καλυφθεί το τρέχον έλλειμμα του προϋπολογισμού της Γενικής Κυβέρνησης (που περιλαμβάνει το σύνολο του ευρύτερου δημόσιου τομέα); Εδώ, οι Σαμαράς και Στουρνάρας ετοιμάζονται να αυξήσουν τον... κουμπαρά του ΤΧΣ, με μια fast track ιδιωτικοποίηση των τραπεζών (απόσυρση των warrants και πώληση πακέτων μετοχών σε τιμή χαμηλότερη αυτής που πλήρωσε το ΤΧΣ για να τις αποκτήσει κατά τη διαδικασία της ανακεφαλάιωσης), με τρόπο που θα αυξήσει το δημόσιο χρέος. Αν τελικά δοθεί το "πράσινο φως" για να υλοποιηθεί αυτό το σχέδιο, αυξάνοντας έτσι τον "κουμπαρά" του ΤΧΣ, η κυβέρνηση θα αποκτήσει επιπλέον πρόσβαση σε "εσωτερικό δανεισμό" από το ΤΧΣ.
Κάπως έτσι, η κυβέρνηση σχεδιάζει να φτάσει ως τις ευρωεκλογές και αυτοδιοικητικές εκλογές με ένα μίγμα ξαναζεσταμένης σούπας success story και "αντιμνημονιακού αγώνα", παίζοντας πάνω στο "κενό εξουσίας" που δημιουργεί η απόφαση της Μέρκελ να μεταθέσει όλες τις κρίσιμες συζητήσεις και αποφάσεις για το ελληνικό πρόγραμμα για την περίοδο ύστερα από τις ευρωεκλογές. Σχεδιάζει λοιπόν να "μοιράσει" το 70% του πρωτογενούς πλεονάσματος τον Απρίλιο, ύστερα από την επικύρωσή του από τη Eurostat, σε ένστολους και χαμηλοσυνταξιούχους. Ήδη το ύψος του πρωτογενούς πλοενάσματος αυξάνεται βδομάδα με τη βδομάδα ανάλογα με το ύψος των ποσών που επικυρώνει ή απειλεί να επικυρώσει το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) ή το Μσθοδικείο για το σκληρό πυρήνα του κράτους (ένστολοι, δικαστικοί κ.λπ.). Σχεδιάζει δηλαδή να επεκτείνει την περίοδο των "μονομερών ενεργειών" (δηλαδή χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της τρόικας) μέχρι και τις διπλές εκλογές του Μαϊου.
Αυτό είναι το άτυπο "δώρο" που διεκδικεί ο Σαμαράς, από τη στιγμή που η Μέρκελ έλαβε την απόφαση ότι οι κρίσιμες αποφάσεις παραπέμπονται για μετά τις εκλογές. Να πάει στις εκλογές με αυτό το μίγμα success story, "μονομερών ενεργειών" και... αντιμνημονιακής ρητορείας, και με σύμμαχο το σκληρό πυρήνα του κράτους και τα πιο συντηρητικά κοινωνικά στρώματα και τμήματα του εκλογικού σώματος.
Η σύγχρονη εκδοχή της "καμένης γης"
Η Μέρκελ και οι γραφειοκράτες των Βρυξελλών όμως έχουν άλλες, σοβαρπότερες έγνοιες:
Πρώτα απ' όλα, πώς δεν θα αρχίσει να ξεφτίζει πριν καλά καλά μπει σε εφαρμογή το νέο ευρωπαϊκό υπερ-μνημόνιο. Πώς η Ελλάδα θα περάσει επιτυχώς (δηλαδή βάσει του ακραίου νεοφιλελεύθερου σχεδίου) από τη μνημονιακή εποχή στην εποχή του ευρωπαϊκού υπερ-μνημονίου μέσω ενός σύντομου, μεταβατικού νέου μνημονίου για την περίοδο 2014 - 2015. Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να διευθετηθεί και η σχέση με το ΔΝΤ, είτε με ένα "βελούδινο διαζύγιο" είτε και με σιωπηλή συναίνεση του ΔΝΤ στο νέο χρηματοδοτικό πρόγραμμα μέχρι να πάρει όλα τα λεφτά του πίσω στο πρώτο τρίμηνο του 2016.
Ύστερα, δεν θέλουν προεκλογικά να "ερεθίσουν" το δεξιό και ακροδεξιό ευρωσκεπτικισμό στην ίδια τη Γερμανία με "δώρα" προς την κυβέρνηση Σαμαρά προεκλογικά.
Κυρίως όμως, θέλουν να υφάνουν τα πιο αποτελεσματικά "δεσμά" για τον ΣΥΡΙΖΑ, ώστε να τον υποδεχτούν στην κυβέρνηση "όπως του πρέπει". Επιτρέποντας στον Σαμαρά να πάει με "μονομερείς ενέργειες" στις διπλές εκλογές του Μαϊου, συσσωρεύουν ένα τέτοιο ορυμαγδό εκκρεμοτήτων για το δεύτερο εξάμηνο του 2014 που ισοδυναμεί με παράδοση "καμένης γης" για τον ΣΥΡΙΖΑ ύστερα από την πιθανή κυβερνητική του εμπλοκή. Τα χρήματα από τις καθυστερούμενες δόσεις θα έχουν φτάσει σε επίπεδα μη διαχειρίσιμα, οι τράπεζες θα έχουν ξεπουληθεί στους κερδοσκόπους, τα δημόσια ταμεία θα έχουν "στεγνώσει" και η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ θα βρεθεί να εξαρτάται στο κρίσιμο πρώτο διάστημα από τις επιδόσεις του κ. Θεοχάρη στη... φοροτρομοκρατία. Για να μη μιλήσουμε βέβαια για άλλες, "κλασικές" μέθοδες υπονόμευσης (bank run κ.λπ.).
Ύστερα από όλα αυτά, δεν μας επιτρέπονται αυταπάτες** ότι ο γερμανικός ιμπεριαλισμός θα αφήσει το "κομψοτέχνημά" του, το νέο ευρωπαϊκό υπερ-μνημόνιο, να διακωμωδείται από μια κυβέρνηση της Αριστεράς στην Ελλάδα...
Έστω και την ύστατη ώρα, πρέπει να επενδύσουμε την ενέργειά μας, τις δυνάμεις μας και την προετοιμασία μας, πρέπει να προετοιμαστούμε και να προετοιμάσουμε ανάλογα και τον κόσμο, για το μόνο ρεαλιστικό σενάριο: τη ρήξη και σύγκρουση με το εγχώριο και διεθνές σύστημα.
* Παρόλο που στη γερμανική αστική τάξη δεν λείπουν οι διχασμοί όσον αφορά την ευρωπαϊκή της πολιτική, το πιθανότερο είναι ότι εδώ έχουμε να κάνουμε με συνειδητό παιχνίδι "καλού και κακού μπάτσου", με αποδέκτες κυρίως το ΔΝΤ και δευτερευόντως τον Σαμαρά. Σε κάθε περίπτωση πάντως, οι βασικές εκτιμήσεις αυτού του άρθρου δεν εξαρτώνται από αυτού του τύπου τη σεναριολογία.
** Αναφερόμαστε εδώ ευθέως στις "διαβεβαιώσεις" του Γ. Σταθάκη ότι στις συζητήσεις με την Ευρωζώνη θα πρυτανεύσει τελικά η λογική και η αίσθηση του "κοινού συμφέροντος"...