Η άνοδος της Ακροδεξιάς στην Ευρώπη

Κόμ­μα­τα με κα­θα­ρά ακρο­δε­ξιά ρη­το­ρι­κή ή ακόμα και ομά­δες με αμι­γώς νε­ο­να­ζι­στι­κά χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά, αξιο­ποιούν το προ­νο­μια­κό πε­ρι­βάλ­λον που τους δίνει αφε­νός η κρίση και αφε­τέ­ρου οι αντι­με­τα­να­στευ­τι­κές και κα­τα­σταλ­τι­κές πο­λι­τι­κές των ευ­ρω­παϊ­κών κυ­βερ­νή­σε­ων, ώστε να αυ­ξή­σουν την επιρ­ροή τους και να απευ­θυν­θούν σε ευ­ρύ­τε­ρα ακρο­α­τή­ρια. 

Ακρο­δε­ξιά

Η Ακρο­δε­ξιά στην Ευ­ρώ­πη ήδη μετρά πολ­λές επι­τυ­χί­ες. Στη Γαλ­λία, το Εθνι­κό Μέ­τω­πο (FN) της Μαρίν Λε Πεν ανε­βαί­νει δη­μο­σκο­πι­κά ενό­ψει των ευ­ρω­ε­κλο­γών, σε ορι­σμέ­νες δη­μο­σκο­πή­σεις μά­λι­στα έχει εμ­φα­νι­στεί ως πρώτο κόμμα. Για να πε­τύ­χει διείσ­δυ­ση στους ψη­φο­φό­ρους της Δε­ξιάς και του κέ­ντρου, το FN συ­μπε­ρι­λαμ­βά­νει στο πρό­γραμ­μά του κά­ποιες διεκ­δι­κή­σεις των ερ­γα­ζο­μέ­νων, χωρίς φυ­σι­κά να συμ­με­τέ­χει ποτέ στους αγώ­νες  τους, και βε­βαί­ως βά­ζο­ντας το στίγ­μα της εθνι­κής προ­τί­μη­σης –πρώτα οι Γάλ­λοι.

Στη Δανία, το ακρο­δε­ξιό Δα­νι­κό Λαϊκό Κόμμα (DPP), που συμ­με­τεί­χε και στην κυ­βέρ­νη­ση από το 2001-2011, παίρ­νει στα­θε­ρά δι­ψή­φια πο­σο­στά σε εθνι­κές και δη­μο­τι­κές εκλο­γές.

Στη Νορ­βη­γία, το ακρο­δε­ξιό Προ­ο­δευ­τι­κό Κόμμα (FrP), του οποί­ου μέλος ήταν ο Μπρέι­βικ, ύστε­ρα από μια σύ­ντο­μη πτώση επα­νέ­καμ­ψε και ήρθε τρίτο στις εκλο­γές, σχη­μα­τί­ζο­ντας κυ­βέρ­νη­ση με τη Δεξιά και βά­ζο­ντας ψηλά στην ατζέ­ντα της κυ­βέρ­νη­σης τον πε­ριο­ρι­σμό της με­τα­νά­στευ­σης.

Στην Ολ­λαν­δία, το Κόμμα για την Ελευ­θε­ρία (PVV), ιδιαί­τε­ρα εχθρι­κό προς τους μου­σουλ­μά­νους με­τα­νά­στες, επί­σης ήρθε τρίτο στις εκλο­γές του 2010 και για κά­ποιο διά­στη­μα πα­ρεί­χε στή­ρι­ξη στην κυ­βέρ­νη­ση.

Στη Φι­λαν­δία, το Κόμμα των Φι­λαν­δών (PS) ήρθε τρίτο στην εκλο­γές του 2011 και είναι αξιω­μα­τι­κή αντι­πο­λί­τευ­ση. Είχε στα­θε­ρά ανο­δι­κή πο­ρεία από την ίδρυ­σή του το 1995 (ως Αλη­θι­νοί Φι­λαν­δοί).

Το κοινό χα­ρα­κτη­ρι­στι­κό όλων αυτών των κομ­μά­των είναι η εμ­μο­νή τους στον πε­ριο­ρι­σμό της με­τα­νά­στευ­σης και η προ­σπά­θεια ανά­δει­ξης των με­τα­να­στών ως βα­σι­κών υπαί­τιων για προ­βλή­μα­τα όπως η ανερ­γία και η εγκλη­μα­τι­κό­τη­τα. Φυ­σι­κά στους κόλ­πους τους υπάρ­χουν και νε­ο­να­ζί και πολ­λές από τις θέ­σεις τους είναι ιδιαί­τε­ρα συγ­γε­νι­κές με των νε­ο­να­ζι­στι­κών ορ­γα­νώ­σε­ων. Ωστό­σο, στα πλαί­σια του ανοίγ­μα­τος προς τους ψη­φο­φό­ρους του κέ­ντρου και της Δε­ξιάς, προ­σπα­θούν να δια­χω­ρί­ζουν τη θέση τους από τα ανοι­χτά νε­ο­να­ζι­στι­κά κόμ­μα­τα όπως η Χρυσή Αυγή και να στρογ­γυ­λεύ­ουν κάπως τις πιο ακραί­ες από τις από­ψεις που εκ­φρά­ζο­νται στο εσω­τε­ρι­κό τους.

Υπάρ­χουν όμως στην Ευ­ρώ­πη και άλλα κα­θα­ρά νε­ο­να­ζι­στι­κά κόμ­μα­τα, που έχουν πε­τύ­χει με­γά­λα πο­σο­στά και δυ­να­μι­κή πα­ρου­σία στο δρόμο. Στην Ου­κρα­νία, το «Σβό­μπο­ντα» (Ελευ­θε­ρία) πήρε 10,4% στις εκλο­γές του 2012 και είχε ενερ­γή πα­ρου­σία στις κι­νη­το­ποι­ή­σεις των Ου­κρα­νών τον πε­ρα­σμέ­νο Δε­κέμ­βρη, που ακο­λού­θη­σαν την ανα­κοί­νω­ση από μέ­ρους της κυ­βέρ­νη­σης για την ακύ­ρω­ση της εμπο­ρι­κής συμ­φω­νί­ας με την Ε.Ε.

Το «Γιό­μπικ» στην Ουγ­γα­ρία, που ήρθε τρίτο κόμμα στις εκλο­γές του 2009, κάνει συ­στη­μα­τι­κά πο­γκρόμ ενα­ντί­ον των Ρομά, για τους οποί­ους δη­λώ­νει ότι πρέ­πει να μπουν σε στρα­τό­πε­δα συ­γκέ­ντρω­σης.

Στην Ιτα­λία, παρά τη συρ­ρί­κνω­ση των φα­σι­στι­κών ορ­γα­νώ­σε­ων στις τε­λευ­ταί­ες εκλο­γές, οι νε­ο­να­ζί έχουν κα­τα­φέ­ρει να πα­ρεμ­βαί­νουν στο δρόμο, όπως φά­νη­κε από τις δυ­να­μι­κές κι­νη­το­ποι­ή­σεις του πε­ρα­σμέ­νου Δε­κέμ­βρη, στις οποί­ες συμ­με­τεί­χαν ανοι­χτά οι νεο-να­ζι­στι­κές ορ­γα­νώ­σεις, όπως η Forza Nuova και η Casa Pound, και ακού­στη­καν αντι­δρα­στι­κά και φα­σι­στι­κά συν­θή­μα­τα.

Αι­τί­ες 

Οι αντι­κει­με­νι­κές συν­θή­κες είναι ευ­νοϊ­κές για την άνοδο της Ακρο­δε­ξιάς, καθώς η κρίση, η ανερ­γία, η πτώση του βιο­τι­κού επι­πέ­δου στις ευ­ρω­παϊ­κές χώρες, κά­νουν πιο εύ­κο­λη την ενο­χο­ποί­η­ση των με­τα­να­στών και την ανα­δί­πλω­ση σε αντι­δρα­στι­κές θέ­σεις. Ωστό­σο δεν είναι νο­μο­τε­λεια­κό ότι σε πε­ριό­δους κρί­σης επι­κρα­τούν οι ιδέες της ακρο­δε­ξιάς. Θα μπο­ρού­σε, κάτω από άλλες συν­θή­κες, να υπάρ­χει ρι­ζο­σπα­στι­κο­ποί­η­ση του κό­σμου και αρι­στε­ρά αντα­να­κλα­στι­κά.

Αυτό που βοη­θά­ει πολύ τα ακρο­δε­ξιά κόμ­μα­τα είναι η στή­ρι­ξή τους από τις πο­λι­τι­κές των ευ­ρω­παϊ­κών κυ­βερ­νή­σε­ων και της ΕΕ. Η με­τα­να­στευ­τι­κή πο­λι­τι­κή της ΕΕ που ωθεί προς το κλεί­σι­μο των συ­νό­ρων, η άρ­νη­ση ασύ­λου στους πρό­σφυ­γες, η Frontex, τα κέ­ντρα κρά­τη­σης, οι επι­χει­ρή­σεις σκού­πα, ο κρα­τι­κός ρα­τσι­σμός προς τους με­τα­νά­στες χωρίς χαρ­τιά, όλα αυτά ενι­σχύ­ουν τα επι­χει­ρή­μα­τα των φα­σι­στών και δι­καιο­λο­γούν ακόμα και τα πο­γκρόμ, πα­ρου­σιά­ζο­ντας έτσι τους φα­σί­στες ως μέρος της λύσης του «προ­βλή­μα­τος».

Όταν, για πα­ρά­δειγ­μα, ο Σα­μα­ράς το­νί­ζει ότι έχου­με τό­σους με­τα­νά­στες όσους και άνερ­γους, η Μέρ­κελ δη­λώ­νει ότι «η πο­λυ­πο­λι­τι­σμι­κό­τη­τα απέ­τυ­χε» και ο Ολάντ θέτει ως βα­σι­κό στόχο την πά­τα­ξη της «λα­θρο­με­τα­νά­στευ­σης», είναι σαφές ότι η στάση των ευ­ρω­παί­ων ηγε­τών θρέ­φει τη ρα­τσι­στι­κή προ­πα­γάν­δα.

Από την άλλη, οι κα­τα­σταλ­τι­κές πο­λι­τι­κές του «νόμου και της τάξης», η άγρια κα­τα­στο­λή απέ­να­ντι σε όλα τα κι­νή­μα­τα, οι συλ­λή­ψεις των συν­δι­κα­λι­στών, οι επεμ­βά­σεις σε κάθε κα­τει­λημ­μέ­νο χώρο, όλα αυτά δη­μιουρ­γούν την εντύ­πω­ση ότι βα­σι­κό μας πρό­βλη­μα είναι η «ασφά­λεια» και έτσι τρέ­φουν τα φα­σι­στι­κά τάγ­μα­τα εφό­δου. 

Απά­ντη­ση 

Οι απα­ντή­σεις που ψά­χνει ο κό­σμος μπο­ρούν να έρ­θουν από την Αρι­στε­ρά, που οφεί­λει να ανα­δεί­ξει ότι για την κρίση και τις πο­λι­τι­κές λι­τό­τη­τας δεν φταί­νε οι με­τα­νά­στες. Η απο­τε­λε­σμα­τι­κή ορ­γά­νω­ση των αγώ­νων, η απά­ντη­ση στις πο­λι­τι­κές λι­τό­τη­τες που μπο­ρεί να δώσει η Αρι­στε­ρά, αυτό μόνο μπο­ρεί να είναι το ανά­χω­μα στην άνοδο των φα­σι­στών.

Δεν πρέ­πει να υπάρ­χει κα­νέ­νας συμ­βι­βα­σμός με τις κυ­βερ­νή­σεις και τις νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρες πο­λι­τι­κές που ακο­λου­θούν. Μια αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κή Αρι­στε­ρά που κι­νη­το­ποιεί τον κόσμο και έχει πρό­τα­ση για τις ανά­γκες του, δεν αφή­νει πε­ρι­θώ­ρια στην ακρο­δε­ξιά να εκ­με­ταλ­λευ­τεί την κρίση και να ανα­δει­χτεί ως δήθεν η λύση.

Επι­πλέ­ον, η Αρι­στε­ρά πρέ­πει να ανα­δει­κνύ­ει το αντι­ρα­τσι­στι­κό της πρό­γραμ­μα. Είναι απα­ραί­τη­τη η υπε­ρά­σπι­ση των με­τα­να­στών ως τμήμα της ερ­γα­τι­κής τάξης, την οποία υπε­ρα­σπι­ζό­μα­στε συ­νο­λι­κά, καθώς και η ανά­δει­ξη του θε­σμι­κού ρα­τσι­σμού των στρα­το­πέ­δων συ­γκέ­ντρω­σης και των δο­λο­φο­νιών στα σύ­νο­ρα.

Η Χρυσή Αυγή έχει δε­χτεί σο­βα­ρό πλήγ­μα μετά τη δο­λο­φο­νία του Παύ­λου Φύσσα και όσα ακο­λού­θη­σαν. Θε­ώ­ρη­σε ότι ο κοι­νω­νι­κός και πο­λι­τι­κός συ­σχε­τι­σμός την ευ­νο­ού­σε πε­ρισ­σό­τε­ρο από ό,τι πραγ­μα­τι­κά ίσχυε και το πλή­ρω­σε. Αυτή τη στιγ­μή έχουν ανα­δι­πλω­θεί, αλλά, αν δεν αντι­με­τω­πι­στούν, θα ανα­συ­γκρο­τη­θούν, ακόμα και στη βάση των ταγ­μά­των εφό­δου που κρύ­φτη­καν στις γιάφ­κες τους μετά τη σύλ­λη­ψη του Μι­χα­λο­λιά­κου.