Η ΜΚΟποίηση της αλληλεγγύης, ο έρωτας των ακροδεξιών για τον Πούτιν, το ίδρυμα Νιάρχου και η… Σαμπιχά

Η επιλογή αυτή τελικά κόπηκε κάτω από τις αντιδράσεις της αριστερής (και σε μεγάλο βαθμό πλέον αποχωρήσασας) κομματικής βάσης του ΣΥΡΙΖΑ.

Ντοκιμαντέρ όμορφα, ηθικά, αγγελικά πλασμένα, «τυχαία» επιλεχθέντα...

Είναι γνωστό ότι πίσω από την αθώα καλλιτεχνική βιτρίνα και την «αγάπη για την τέχνη», κατά κανόνα εδράζονται πάντα δημόσιες σχέσεις, προβολή αστών και φιλοτέχνηση «ίματζ», χορηγοί και «προγράμματα» εκατομμυρίων ευρώ, ανταγωνισμοί, πιθανότατα ξέπλυμα χρήματος κ.ά. Το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ δεν μπορεί να αποτελεί εξαίρεση κι η επιλογή των ντοκιμαντέρ σε μεγάλο βαθμό διαπερνάται από τέτοια κριτήρια.

Η καλλιτεχνική ομάδα «Caravan Project» είναι δημιουργός του ντοκιμαντέρ «Μετέωροι άνθρωποι». Διαβάζουμε στον πρόλογο: «Το Caravan Project ταξιδεύει στο Δροσερό της Ξάνθης, και συναντά την Σαμπιχά: μια Ελληνίδα Ρομά, που αγωνίζεται για τα θέματα της παιδείας, της υγείας, και των δικαιωμάτων των γυναικών του λαού της». Ο πρόλογος ταυτίζεται με  την υπερασπιστική γραμμή της επιλογής Σαμπιχά ακριβώς δυο χρόνια πριν, από ένα «πατριωτικό» και αντιτουρκικό τόξο (αυτό που πιθανά θα λέγαν κάποιοι και «εθνικό κορμό»), ένα τόξο που ξεκινούσε από το δεξιό ΣΥΡΙΖΑ κι έφτανε μέχρι τη Χρυσή Αυγή και το Φαήλο Κρανιδιώτη, γνωστούς… υπερασπιστές των δικαιωμάτων των Ρομά. Ποτέ ξανά μια τσιγγάνα δε γνώρισε τόση προβολή, και δη «αντιρατσιστική». Τυχαίο θα μου πείτε...

Σε μια συνέντευξή της, μια από τους δυο επικεφαλής της καλλιτεχνικής ομάδας δηλώνει: «...Γνωρίσαμε τον Γιώργη στις Σκουριές, τη Σαμπιχά στο Δροσερό... Δεν ξέρω εν τέλει αν βρήκαμε εμείς όλους αυτούς τους όμορφους ανθρώπους ή αν μας βρήκαν αυτοί». Προφανώς μας λέει ότι τους συναντήσανε περίπου τυχαία ή μοιραία.

Σε δηλώσεις και συνεντεύξεις που μπορεί να βρει κανείς στο διαδίκτυο, οι δυο επικεφαλής της ομάδας Caravan Project, οι 38χρονοι Θέκλα Μαλάμου και Στρατής Βογιατζής, δηλώνουν ότι δεν έχουν σχέση με την πολιτική, ότι δε θέλουν να περάσουν πολιτικά μηνύματα με το έργο τους, ότι έχουν στόχο την κοινωνική ευαισθητοποίηση. Oι νέοι μας ταξιδεύουν σε όλο τον κόσμο και αποτυπώνουν καλλιτεχνικά την ομορφιά των «κρυφών» πτυχών της ανθρωπότητας. Ευγενής ο σκοπός τους. Τα έργα τους έχουν ανθρώπινη και ποιητική χροιά. Από το στυλ τους, μοιάζει να απευθύνονται σε μια τελείως μειοψηφική «προοδευτική διανόηση». Αφιερώματα σε αυτούς έχουν κάνει κατά καιρούς από την «Αυγή» και το TVXS έως την «Καθημερινή». Είναι περίπου το ίδιο φάσμα μέσων που έκανε διαφήμιση και στο παράδειγμα του δημάρχου Κοζάνης ως υπόδειγμα αντιμετώπισης προσφύγων, για να λιβανιστεί διά της λαθροχειρίας η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και η «προοδευτική» αστική διαχείριση (βλ. σχετικό λινκ). Είναι το φάσμα που σε άλλες εποχές θα λέγαμε ότι εκπροσωπεί την «προοδευτική» αστική τάξη. 

Το βασικότερο χαρακτηριστικό, ωστόσο, σε οποιοδήποτε κείμενο κάνει αναφορά στο Caravan Project, είναι ότι την αποκλειστική χορηγία της ομάδας έχει αναλάβει το εφοπλιστικό Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος! Είναι η μόνη πληροφορία που υπάρχει ΣΕ ΟΛΑ ΤΑ ΡΕΠΟΡΤΑΖ και συνεντεύξεις τους. Θαρρείς και η αποστολή της συγκεκριμένης ομάδας είναι η προώθηση και το ξέπλυμα του εφοπλιστικού ομίλου. Σε τι είδους ξέπλυμα εξυπηρετεί, μόνο υποθέσεις μπορούμε να κάνουμε.

Με μια γρήγορη έρευνα στο διαδίκτυο, βλέπει κανείς ότι ο Στρατής Βογιατζής νωρίτερα δούλεψε για την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες. Σε αγγλικά κείμενα βρίσκουμε ότι παλιότερα δούλευε για μια μεγάλη ΜΚΟ διεθνούς εμβέλειας, την IALE... Το 2014 ήταν «ένας από τους 24 σύγχρονους Έλληνες δημιουργούς που επιλέχθηκαν να εκπροσωπήσουν τη σύγχρονη ελληνική τέχνη». Στις 16/3/2015 βρίσκουμε για τους επικεφαλής του Caravan ότι παρουσίαζαν ένα ντοκιμαντέρ μαζί με την αστή δημοσιογράφο της ΝΕΤ κάποτε και βουλευτή του μνημονιακού ΠΑΣΟΚ μετέπειτα Μάγια Τσόκλη. Η φήμη του Caravan φτάνει μέχρι τον Yiannis Grabriel, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Bath, και το Θανάση Μασκαλέρη, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Σαν Φρανσίσκο και ιδρυτή της Έδρας Νεοελληνικών Σπουδών «Νίκος Καζαντζάκης». Υπερβολικά μεγάλη φήμη για «ευαίσθητους και χίπηδες καλλιτέχνες», όπως είναι η εικόνα που προσπαθούν να πλασάρουν τα -κατά τα άλλα πιθανότατα αξιόλογα- παιδιά.

Σαμπιχά

Το 2006 η Σαμπιχά πρωταγωνίστησε στη δημιουργία ενός Συλλόγου Γυναικών Ρομά Γυναικών στο Δροσερό Ξάνθης, την «Ελπίδα», ΜΚΟ με στήριξη... από το ίδρυμα Στ. Νιάρχος, καθιστώντας τη συνάντηση με το Caravan Project… λιγότερο τυχαία.

Το ΒΗΜΑ, σε άρθρο του το 2014, υπερασπίζεται την (38χρονη τότε) Σαμπιχά ως Ελληνίδα αγωνίστρια, αδικημένη κι ευρισκόμενη «στο στόχαστρο των ανθρώπων του τουρκικού Προξενείου, ακροδεξιών, δεξιών, σοσιαλιστών και αριστερών». Ο ΣΥΡΙΖΑ Ξάνθης, αντίθετα, τότε, κάνει λόγο για γνωστό και ύποπτο επί 15ετία ρόλο της κυρίας Σαμπιχά, για συνεργασία με το μεγαλοεργολάβο Εμφιετζόγλου και το ακροδεξιό Δίκτυο 21 της ΝΔ, για μαύρες χρηματοδοτήσεις του ΥΠ.ΕΞ, για ΔΗΜΑΡ, ΑΝ.ΕΛ, ΠΑΣΟΚ και το… αμερικανικό προξενείο.

Όπως σωστά έγραφε τότε ο (ακόμα και σήμερα μέλος του ΣΥΡΙΖΑ -και της κυβέρνησης, τουλάχιστον μέχρι πρόσφατα, ως σύμβουλος στο Υπουργείο Εσωτερικών) Δημήτρης Χριστόπουλος: «οι όψιμες προσπάθειες του ελληνικού κράτους, μετά το 1990, να αναδείξει την πομάκικη ή τσιγγάνικη διαφορετικότητα μέσα στη μειονότητα είναι ελάχιστα πειστικές. Η πολιτική διακρίσεων που εφάρμοζε στην Θράκη έχει ήδη λειτουργήσει ομογενοποιητικά για τη μειονότητα». Έστω κι έτσι, η προφανής προσπάθεια της ελληνικής αστικής τάξης ήταν να προσπαθήσει να αποδυναμώσει με τακτικές «διαίρει και βασίλευε» την τουρκική μειονότητα, που η ίδια είχε ενισχύσει μέσα από τον ελληνικό εθνικισμό και την καταπίεση Τούρκων-μουσουλμάνων, Πομάκων και Ρομά. Οι καταγγελίες της αριστερής πτέρυγας του ΣΥΡΙΖΑ ουσιαστικά αναψδείκνυαν ότι η Σαμπιχά είναι τμήμα μηχανισμού του «βαθέος κράτους» που χρησιμοποιείται σε αυτήν την κατεύθυνση.

Ποιος έφερε σε επαφή τον Τσίπρα με τη Σαμπιχά;

Η επιλογή Σαμπιχά χρεώθηκε στον «εκλεκτό» του Τσίπρα, Γιώργο Αϋφαντή, «εκλεκτό» διπλωματικό σύμβουλο των ελληνικών κυβερνήσεων από την εποχή του Αντρέα Παπανδρέου. Θεωρούταν ο ενορχηστρωτής των διεθνών επαφών του Τσίπρα σε ΗΠΑ, Κίνα και Ρωσία. Φέρεται να είχε παραδοσιακά προνομιακές σχέσεις με το ΒΗΜΑ και την οικογένεια Ψυχάρη, ενώ το 2011 τον είχε υπερασπιστεί ως «πατριώτη» το Antinews του ακροδεξιού Φ. Κρανιδιώτη. Το 2014 υποτίθεται ότι ο Τσίπρας «δεν ήξερε τίποτα» για την υπόθεση Σαμπιχά. Και ότι για το φιάσκο Σαμπιχά έφταιγε ο «ύποπτος» Γ. Αϋφαντής, τον οποίο -υποτίθεται- απομάκρυνε. Σήμερα, διαπιστώνουμε (με διαδικτυακή έρευνα στα αγγλικά), ότι ο Γ. Αϋφαντής συνεχίζει να βγάζει τίμια το ψωμί του στο Υπ.Εξ, ως πρέσβης της χώρας στο Ιράν…

Άλλη σύμπτωση: Ο Γ. Αϋφαντής το 2014 φέρεται να ήταν ο σύνδεσμος μεταξύ Τσίπρα και Β. Μαρκεζίνη, με τον οποίο σύμφωνα με το «Ποντίκι» γίνονταν κρυφές συναντήσεις, και ο οποίος άνοιξε δίαυλους επικοινωνίας με τη Μόσχα. (iefimerida.gr).

Ο «Σερ» και το ελληνο-ρωσικό επιχειρείν

Ο ακροδεξιός, «πατριώτης», «σερ» Β. Μαρκεζίνης, γνωστός για τις σχέσεις του τόσο με ρωσικά οικονομικά συμφέροντα όσο και με το εφοπλιστικό κεφάλαιο και δη με τον όμιλο Λασκαρίδη, ήταν η πρόταση της Χρυσής Αυγής το Μάιο του 2012 για πρωθυπουργό σε κυβέρνηση εθνικής ενότητας. (Είναι ήδη γνωστές οι σχέσεις της ΧΑ με το ρωσικό κεφάλαιο και η επιμονή της στην «εθνική στροφή» προς τη Ρωσία, καθώς και ότι το 2013 -τουλάχιστον- ήταν το πρώτο «κόμμα» σε επερωτήσεις στη Βουλή υπέρ των εφοπλιστών.) Τα χρόνια 2010-2012, που η πολιτική αστάθεια ήταν σε έξαρση και το σύστημα αναζητούσε εναγωνίως εναλλακτικές, ο Μαρκεζίνης παρέλασε επανειλημμένα απ’ όλα τα κανάλια. Είχε όμως ήδη την τιμητική του στην «Αυγή», από τις 10/05/ 2009. Ο Β. Μαρκεζίνης φαίνεται να παραμένει και σήμερα μια καλή εναλλακτική για το σύστημα, σε περίπτωση αναζήτησης νέων «τεχνοκρατών» και Παπαδήμων…

Σε αρκετές «ευγενείς» εθνικιστικές-αντιτουρκικές πρωτοβουλίες στη Θράκη, από τη δεκαετία του ’90, φαίνεται να έχουν πρωταγωνιστήσει Έλληνες καπιταλιστές όπως ο Π. Εμφιετζόγλου, που εκθειάζεται και σε δεκάδες φιλοναζιστικά σάιτ, χρηματοδότησε την έκδοση «Πομακοελληνικού Λεξικού» και τη Βιβλιοθήκη των Πομακοχωρίων. (Κάπου μαθαίνουμε ότι ήταν και χορηγός του «πατριωτικού» περιοδικού ΑΡΔΗΝ, που επίσης εκθειάζει την «πατριωτική»-αντιτουρκική  δράση του.) Ο Εμφιετζόγλου διατηρεί στενότατες σχέσεις με το ρωσικό κεφάλαιο, σύμφωνα με το χρυσαβγίτικο και φιλο-πουτινικό Makeleio.gr, όπως και ο εφοπλιστής και πρόεδρος του Ολυμπιακού Β. Μαρινάκης. Καθώς φαίνεται, τα πιο «πατριωτικά» τμήματα της ελληνικής αστικής τάξης επιδιώκουν σχέσεις με τη «ρωσική αρκούδα». Το Ίδρυμα Νιάρχου, πάλι, φαίνεται να ανήκει στο φιλοδυτικό στρατόπεδο, και όχι μόνο επειδή τα έχει καλά με την κυβέρνηση Τσίπρα. Την οικονομική του διαχείριση την έχει αναθέσει σε βρετανική πολυεθνική, ενώ σε σκακιστικό πρόγραμμα που χρηματοδότησε το ίδρυμα, κάλεσε τον Κασπάροφ να κατακεραυνώσει το δικτάτορα Πούτιν. Όπως και να έχει, τόσο το «ελληνο-δυτικό» όσο και το «ελληνο-ρωσικό» αστικό κύκλωμα, υπερασπίστηκαν με πάθος τη Σαμπιχά απέναντι στους «εθνοπροδότες-πράκτορες της Τουρκίας».

Εφοπλιστικός όμιλος Νιάρχου

Το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος μαθαίνουμε ότι «είναι ένας από τους μεγαλύτερους ιδιωτικούς φιλανθρωπικούς οργανισμούς στον κόσμο και πραγματοποιεί δωρεές σε ΜΚΟ στους τομείς της τέχνης και του πολιτισμού, της παιδείας, της υγείας και του αθλητισμού και της κοινωνικής πρόνοιας». Από την έναρξη της λειτουργίας του, το 1996, έως σήμερα, έχει διαθέσει συνολικά 1,5 δισεκατομμύριο ευρώ ($1,8 δισεκατομμύριο), μέσω 3.316 δωρεών σε μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς, σε 111 κράτη ανά τον κόσμο.

Στην Ελλάδα διέθεσε, τις χρονιές 2012 και 2013, 200 εκ. ευρώ, ενώ τον Ιούνιο 2015 (κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ) ανακοίνωσε δωρεά με άλλα 100 εκατ. για την ανθρωπιστική κρίση στην Ελλάδα, χωρίς να ληφθούν υπόψη οι «τακτικές του δωρεές». 

Η μεγαλύτερη μεμονωμένη δωρεά του Ιδρύματος όμως είναι το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ) στην Αθήνα, το οποίο αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του 2016, στο «φιλέτο» του Δέλτα Φαλήρου που του παραχωρήθηκε σε αναγνώριση της «εθνικής του προσφοράς»... Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου είναι € 596 εκατομμύρια. Το Σάββατο 6 Φεβρουαρίου 2016, ο πρωθυπουργός κ. Αλέξης Τσίπρας επισκέφθηκε το ΚΠΙΣΝ. Τον πρωθυπουργό συνόδευσαν ο υπουργός Πολιτισμού κ. Αριστείδης Μπαλτάς και ο υπουργός Επικρατείας κ. Νίκος Παππάς. (Η φωτό που δημοσιεύουμε, περισσότερο για τη γελοιότητα παρά ως αποδεικτικό στοιχείο):

Το ίδρυμα Νιάρχου χρηματοδοτεί και τη ΜΚΟ PRAKSIS, που τις τελευταίες μέρες εξήγγειλε ότι αναζητά και προπληρώνει διαμερίσματα προς ενοικίαση για προσωρινή φιλοξενία προσφύγων. Χρηματοδότης του συγκεκριμένου προγράμματος είναι η συστημικότατη Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες (dikaiologitika.gr).

Συμπτώσεις…

Κάπως έτσι συμπληρώνεται το παζλ, μετά τις πρόσφατες καταγγελίες των απλών αλληλέγγυων ανθρώπων, ότι η κυβέρνηση Τσίπρα προσπαθεί να περιθωριοποιήσει, να καναλιζάρει ή να ενσωματώσει (και άρα σε κάθε περίπτωση 1)να ανακόψει και 2) να κατασυκοφαντήσει…) την αυθόρμητη αλληλεγγύη παρέχοντας εργολαβίες σε ΜΚΟ, προσλαμβάνοντας ημετέρους, σε έναν ξέφρενο χορό εκατομμυρίων άγνωστης προέλευσης. Λίγες μέρες μετά τις καταγγελίες αλληλέγγυων για το «σόου» της Βαρδινογιάννη (της ΜΚΟ «Χαμόγελο του Παιδιού» και της γνωστής οικογένειας πετρελαιάδων κι εφοπλιστών) στο λιμάνι του Πειραιά. Όπως και να έχει, η ιστορία με τις ΜΚΟ έχει πολύ ψωμί. ΜΚΟ για παράδειγμα έχει ιδρύσει και ο (διωκόμενος στις ΗΠΑ ως απατεώνας) Αρτέμης Σώρρας, που με άγνωστες χρηματοδοτήσεις ανοίγει κομματικά γραφεία σε όλη την Ελλάδα «για να μας σώσει». Το σίγουρο συμπέρασμα είναι ένα: Όμορφος κόσμος ΜΚΟ, ηθικός, αγγελικά πλασμένος.

Όλα αυτά γίνονται σε μια περίοδο που ο ΣΥΡΙΖΑ προσπαθεί να κάνει πιο στέρεες τις σχέσεις του με ένα κομμάτι της αστικής τάξης, εξ ου και ο «πόλεμος των τηλεοπτικών συχνοτήτων». Αποκαλύψεις πάνε κι έρχονται καθημερινά για διορισμούς ημετέρων στην «Ομάδα Επικοινωνίας» του πάλαι ποτέ αριστερού κυβερνώντος κόμματος, με πρόσφατο αυτόν του επικεφαλής στην εφημερίδα «Χωνί», Γ. Χριστοφορίδη. Λίγες μέρες πριν, ξεσκεπάστηκε κύκλωμα «δημοσιοκάφρων»-εκβιαστών, αποτελούμενο από τον εκδότη της Ακρόπολης Π. Μαυρίκο (που όμως λίγο καιρό πριν στήριζε τον Τσίπρα) και τον Χ. Φράγκου που ακριβώς την προηγούμενη μέρα αρθρογραφούσε γελοιωδώς ότι «Η Google μπορεί να ρίξει τον Τσίπρα» (το άρθρο του ανέβηκε στο left. για να κατεβεί εσπευσμένα στη συνέχεια). Η εικόνα συμπληρώνεται με πλειάδα σάιτ και δημοσιογράφων που έχουν κάνει αλλαγή έως και 180 μοιρών για να πλαισιώσουν… αυριανιστικώς τον Κουρή, στηρίζοντας τον Τσίπρα. Χαρακτηριστικό της μετάλλαξης είναι το πρώην ακροδεξιό σάιτ Olympia.

Όλα αυτά σε μια περίοδο που βγαίνουν στη φόρα διάφορα άπλυτα, για τα κρυφά ραντεβού του Τσίπρα με Μπόμπολα, Ψυχάρη κ.λπ.

Σε μια περίοδο που η Ζωή Κωνσταντοπούλου, μέχρι πολύ πρόσφατα στο στενότατο περιβάλλον του πρωθυπουργού, δήλωσε ότι -εκ των υστέρων και συνδυάζοντας διάφορα περιστατικά- οδηγείται στο συμπέρασμα ότι η προδοσία-υπογραφή του μνημονίου είχε προαποφασιστεί.

Σε αυτό το περιβάλλον δεν είναι παράξενο να υποθέσει κανείς μυστικά ραντεβού με εφοπλιστές και συμφωνίες κάτω από το τραπέζι (που θα βγούνε ενδεχομένως σε επόμενο «γύρο»). Σε αυτό το περιβάλλον αποκτάνε άλλο νόημα οι δημόσιες δηλώσεις του Γ. Σταθάκη από το 2013 ότι «δεν θα φορολογηθούν οι εφοπλιστές»: νόημα δέσμευσης απέναντι στους εφοπλιστές.  

Οι οποίοι εφοπλιστές, κακά τα ψέματα, κατά την περίοδο της δήθεν αριστερής διακυβέρνησης δεν βλέπουμε να κακοπερνάνε. Ενώ αβγατίζουν τις δωρεές τους σε ΜΚΟ, συνεχίζουν να πρωταγωνιστούν διεθνώς με πολλά δισ. κέρδη κάθε χρόνο, με τις ίδιες (56) φοροαπαλλαγές. Κάτι παραπάνω θα ξέρουν. Έτσι στις  27.01.2016 η «Καθημερινή» έγραφε για την κοινή ρότα κυβέρνησης - εφοπλιστών, ενώ 2,5 μήνες πριν η Ελλάδα δεχόταν… ευρωπαϊκές συστάσεις για τις φοροαπαλλαγές των εφοπλιστών, «για κρατικές ενισχύσεις στο ναυτιλιακό τομέα που μπορεί να παραβιάζουν τους ευρωπαϊκούς κανόνες» (κανόνες «υγιούς ανταγωνισμού κι ελεύθερης αγοράς» υποθέτουμε). Με απλά λόγια, η Κομισιόν είπε στον Αλέξη «είπαμε να στηρίζεις τους εφοπλιστές σου, αλλά εσύ το παράκανες». Η τρόικα προέτρεψε τόσο τους «Σαμαροβενιζέλους» όσο και τους «Τσιπροκαμμένους» να φορολογήσουν τους εφοπλιστές. Οι ελληνικές κυβερνήσεις αρνήθηκαν.

Κάπως έτσι λοιπόν έκανε τις δουλειές, πίσω από τις κουρτίνες, κι η ομάδα Τσίπρα. Γιατί να πρωτοτυπήσει δηλαδή; «Μόλις ανέλαβε το υπουργείο Ναυτιλίας ο Κώστας Μουσουρούλης το 2012 δέχτηκε την επίσκεψη ενός 90χρονου εφοπλιστή. Θυμάται ακόμη τον άνθρωπο αυτόν να του λέει: Μην ξεχνάς ότι ο καλύτερος υπουργός Ναυτιλίας είναι εκείνος που δεν κάνει απολύτως τίποτα σε ό,τι αφορά τον εφοπλισμό. Είναι εκείνος που μας αφήνει ήσυχους» (Εφ. Συν). Και καλύτερη κυβέρνηση εκείνη που δεν τους αγγίζει, προφανώς. Κάπως έτσι φαίνεται να δημιουργήθηκε ένα παρασκήνιο γεμάτο με κάτι… συμπτωματικές συμπτώσεις, που θα έλεγε και ο προπονητής μπάσκετ, Στιβ Γιατζόγλου.

Ακόμα κι όταν ακούμε λοιπόν για «πατριωτισμό», «φιλανθρωπία», «προοδευτική διακυβέρνηση», ας ψάχνουμε λίγο παραπάνω - ίσως μυρίζει και πάλι ανθρώπινο αίμα.

Υ.Γ: Αυτή η ιστορία έχει μια σημασία σήμερα και για την εναπομείνασα Αριστερά που αναζητεί συμμαχίες με «πατριωτικά» ή «προοδευτικά» τμήματα της αστικής τάξης ή με τη Ρωσία. Είναι προφανές σε τι περιπέτειες μπορεί να μπλέξει. Καλύτερα να το πάρει απόφαση ότι ο «πατριωτισμός» και η «προοδευτικότητα» για τους αστούς στην εποχή της κρίσης είναι έννοιες που δεν υφίστανται, τουλάχιστον δεν υφίστανται με θετικό περιεχόμενο για τους εργαζόμενους και τα λαϊκά στρώματα. Η απαλλαγή από τα μνημόνια προϋποθέτει την ταξική ανεξαρτησία των «από κάτω». Και μια Αριστερά απαλλαγμένη από τέτοιου είδους «βαρίδια».