Η νέα ιταλική κρίση, ανάμεσα στον εσπρέσο, τη λιρέτα και την κυβερνητική αδηφαγία της Λέγκας

Αλλά δυ­στυ­χώς η πο­λι­τι­κή και οι­κο­νο­μι­κή κα­τά­στα­ση στη Ρώμη δεν προ­σφέ­ρε­ται για γέλια ούτε και για εξω­φρε­νι­κές εφευ­ρέ­σεις πέρα και από τα πιο τρελά όνει­ρα του Λε­ο­νάρ­ντο Ντα Βίν­τσι. Αν και από τον Μάρ­τιο ήταν γνω­στό πως το ιτα­λι­κό έλ­λειμ­μα θα ξε­περ­νού­σε σύμ­φω­να με τις προ­βλέ­ψεις το 2,5% του ΑΕΠ και από τον πε­ρα­σμέ­νο Απρί­λιο ήταν επί­σης γνω­στό ότι το ιτα­λι­κό χρέος σπάει το ψυ­χο­λο­γι­κό όριο του 130% του ΑΕΠ (αγ­γί­ζο­ντας το 132%), η νέα «ιτα­λι­κή κρίση» ξέ­σπα­σε λίγες μόνο μέρες μετά τις ευ­ρω­ε­κλο­γές. Γιατί, είναι το πρώτο και εύ­λο­γο ερώ­τη­μα. 

Απλού­στα­τα, επει­δή οι ευ­ρω­ε­κλο­γές απέ­δει­ξαν στην κάλπη πως έχουν αντι­στρα­φεί οι όροι στη συ­νερ­γα­σία και την απή­χη­ση των δυο κυ­βερ­νη­τι­κών εταί­ρων - η Λέγκα του Βορρά κα­τή­γα­γε συ­γκρι­τι­κά ση­μα­ντι­κή νίκη, αφή­νο­ντας πίσω της, το Κί­νη­μα των Πέντε Αστέ­ρων, το οποίο, σύμ­φω­να με τις δη­μο­σκο­πή­σεις, είδε το 1/4 των ψη­φο­φό­ρων του να με­τα­κι­νεί­ται και να ψη­φί­ζει απευ­θεί­ας τον Σαλ­βί­νι και το κόμμα του. Άλλη μία, τρανή από­δει­ξη του τι συμ­βαί­νει όταν η Ακρο­δε­ξιά απο­κτά κυ­βερ­νη­τι­κή εξου­σία έστω και από θέση αρ­χι­κά μειο­νε­κτι­κή και μέσα σε λι­γό­τε­ρο από έναν χρόνο γί­νε­ται η πρώτη, πο­λι­τι­κή δύ­να­μη σε μία κομ­βι­κή για την ΕΕ χώρα. Με προ­με­τω­πί­δα μά­λι­στα όχι την οι­κο­νο­μία αλλά το αντι­με­τα­να­στευ­τι­κό μίσος και τις ποι­νι­κές διώ­ξεις ενα­ντί­ον με­τα­να­στών, εθε­λο­ντών, ακτι­βι­στών και δη­μάρ­χων. 

Επο­μέ­νως, ένα και πρώτο κρα­τού­με­νο, η πο­λι­τι­κή και εκλο­γι­κή δυ­να­μι­κή που απέ­κτη­σε η Λέγκα μετά τις ευ­ρω­ε­κλο­γές, δυ­να­μι­κή που κάνει τον Σαλ­βί­νι να λι­γου­ρεύ­ε­ται μια εν­δε­χο­μέ­νως κυ­βέρ­νη­ση αμι­γώς προ­ερ­χό­με­νη από το κόμμα του, έστω και ως κυ­βέρ­νη­ση κοι­νο­βου­λευ­τι­κής μειο­ψη­φί­ας και ανο­χής, κατά τα ιτα­λι­κά ειω­θό­τα ή σε συ­μπό­ρευ­ση με τα μου­σο­λι­νι­κά Αδέλ­φια της Ιτα­λί­ας. Τού­του δο­θέ­ντος, μια τε­χνη­τή ανα­ζω­πύ­ρω­ση της ιτα­λι­κής κρί­σης και της σύ­γκρου­σης με την ΕΕ απο­τε­λεί την αφε­τη­ρία για την πρό­κλη­ση εσω­τε­ρι­κού, πο­λι­τι­κού γε­γο­νό­τος, που θα οδη­γού­σε σε πρό­ω­ρη προ­σφυ­γή στην κάλπη. Πότε, είναι το επό­με­νο ερώ­τη­μα. 

Πριν το δεύ­τε­ρο δε­κα­ή­με­ρο του Οκτω­βρί­ου, όταν κατά τα ευ­ρω­παϊ­κώς κρα­τού­ντα, πρέ­πει να κα­τα­τε­θούν οι προ­ϋ­πο­λο­γι­σμοί των κρα­τών-με­λών για συμ­μόρ­φω­ση με το Ευ­ρω­παϊ­κό Σύμ­φω­νο Στα­θε­ρό­τη­τας και Ανά­πτυ­ξης και έγκρι­ση από την Κο­μι­σιόν. Τον Οκτώ­βριο, όμως και με όσα έχουν εξαγ­γελ­θεί ή δρο­μο­λο­γη­θεί, η ΕΕ θα κα­λεί­ται να αντι­με­τω­πί­σει ταυ­τό­χρο­να ένα Brexit χωρίς συμ­φω­νία, αν στην κούρ­σα για τη δια­δο­χή της Τε­ρέ­ζας Μέι, επι­κρα­τή­σει η σκλη­ρο­πυ­ρη­νι­κή πτέ­ρυ­γα των Μπρε­ξι­τί­αρς Συ­ντη­ρη­τι­κών, με επι­κε­φα­λής τον Μπό­ρις Τζόν­σον. Με άλλα λόγια, η Λέγκα πο­ντά­ρει στον πολύ πι­θα­νό πο­λι­τι­κό κυ­κλώ­να που θα ανοί­ξει πάνω από τη Μάγχη, προ­κει­μέ­νου να πε­τύ­χει όσο το δυ­να­τό πε­ρισ­σό­τε­ρα ανταλ­λάγ­μα­τα από θέση κυ­βερ­νη­τι­κής ισχύ­ος και με επι­χεί­ρη­μα πως η Ιτα­λία είναι too big to fail εντός του ευρώ. Τότε, γιατί ανα­θερ­μάν­θη­κε ξανά η συ­ζή­τη­ση για έξοδο της Ιτα­λί­ας από το ευρώ;

Η νίκη της Λέ­γκας στις ευ­ρω­ε­κλο­γές άνοι­ξε την κυ­βερ­νη­τι­κή όρεξη και σε στε­λέ­χη του κόμ­μα­τος, που αφε­νός ανή­κουν στο οι­κο­νο­μι­κό επι­τε­λείο του Σαλ­βί­νι και αφε­τέ­ρου δεν έχουν κρύ­ψει τις έντο­νες, «ευ­ρω­σκε­πτι­κι­στι­κές» τά­σεις τους, που φτά­νουν έως και την υιο­θέ­τη­ση ενός νέου εθνι­κού νο­μί­σμα­τος, μιας νέας λι­ρέ­τας ακόμη και χωρίς συμ­φω­νία με την ΕΕ και εξαυ­τού δεν είδαν υπουρ­γι­κό χαρ­το­φυ­λά­κιο πριν από έναν χρόνο. Ανά­με­σα τους είναι οι οι­κο­νο­μο­λό­γοι Αλ­μπερ­το Μπα­νιάι και Κλα­ού­ντιο Μπόρ­γκι. Και οι δύο προ­ω­θού­νται από τον Σαλ­βί­νι ο ένας για τη θέση του υπουρ­γού Ευ­ρω­παϊ­κών Υπο­θέ­σε­ων και ο άλλος, για τη θέση του υπουρ­γού Οι­κο­νο­μι­κών, ακόμη και στην πε­ρί­πτω­ση εκ­πα­ρα­θύ­ρω­σης ή πα­ραί­τη­σης των Σα­βό­να και Τρία, που έχουν σή­με­ρα τους αντί­στοι­χους θώ­κους, αν η κρίση με τις Βρυ­ξέλ­λες πα­ρα­τα­θεί και βα­θύ­νει. 

Πι­θα­νό­τα­τα, αυτό είναι και το σε­νά­ριο που οδη­γεί την Ιτα­λία σε πρό­ω­ρες κάλ­πες, αν η προ­ε­δρία της δη­μο­κρα­τί­ας, δη­λα­δή ο Μα­τα­ρέ­λα, απορ­ρί­ψει έναν από τους δύο ή και τους δύο για υπουρ­γούς - όπως είχε πρά­ξει πέ­ρυ­σι στο πλαί­σιο του ιτα­λι­κού συ­ντάγ­μα­τος για τον διο­ρι­σμό του Σα­βό­να στη θέση του υπουρ­γού Οι­κο­νο­μι­κών. 

Στον Μπα­νιάι ανή­κει και η πρό­σφα­τη νο­μο­θε­τι­κή πρό­τα­ση για ένα σύ­στη­μα εσω­τε­ρι­κού δα­νει­σμού και πι­στώ­σε­ων του ιτα­λι­κού κρά­τους, που υπερ­ψη­φί­στη­κε από το ιτα­λι­κό κοι­νο­βού­λιο υπό τους πη­χυαί­ους τί­τλους της ει­σα­γω­γής «πα­ράλ­λη­λου νο­μί­σμα­τος». Ο ίδιος νόμος απο­τέ­λε­σε την αφορ­μή για να τα ακού­σει... στε­ρε­ο­φω­νι­κά ο Τζο­βά­νι Τρία στο τε­λευ­ταίο Eurogroup από τους ομο­λό­γους του, αν και στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα το μεί­ζον ζή­τη­μα πα­ρα­μέ­νει ο εκτρο­χια­σμός του ελ­λείμ­μα­τος σε σχέση με τη «βε­λού­δι­νη συμ­φω­νία» της ΕΕ και της Ιτα­λί­ας, που τον πε­ρα­σμέ­νο Δε­κέμ­βρη προ­έ­βλε­πε έλ­λειμ­μα, για το 2019, «αυ­στη­ρά» της τάξης του 2,04% - εντός του Ευ­ρω­παϊ­κού Συμ­φώ­νου Στα­θε­ρό­τη­τας και Ανά­πτυ­ξης, εκτός και πάνω από το όριο του 1% που έχει επι­βά­λει στην Ιτα­λία, ο ει­δι­κός, συ­νταγ­μα­τι­κός νόμος Μό­ντι-Τζε­ντι­λό­νι από το 2015, πα­ρα­κο­λου­θώ­ντας τη αναι­μι­κή ανά­πτυ­ξη του βα­τρά­χου της ιτα­λι­κής οι­κο­νο­μί­ας, που δεν λέει να ανα­νή­ψει έπει­τα από δέκα και πλέον χρό­νια επι­βρά­δυν­σης και ύφε­σης.

Στον Μπα­νιάι ανή­κει και η «πρό­βλε­ψη» πως οι Ιτα­λοί με την - ακα­ριαία και ξαφ­νι­κή επα­να­φο­ρά στη - λι­ρέ­τα δεν έχουν να φο­βη­θούν κάτι και ότι θα είναι έτοι­μοι «όπως κάθε μέρα» να απο­λαύ­σουν «τον πρω­ι­νό εσπρέ­σο τους». Την ίδια ώρα όμως που ο οι­κο­νο­μι­κός σύμ­βου­λος του Σαλ­βί­νι υπό­σχε­ται λι­ρέ­τες και άφο­βους... εσπρέ­σο, ο πρω­θυ­πουρ­γός Κόντε έχει απει­λή­σει με πα­ραί­τη­ση, αν η ιτα­λι­κή κυ­βέρ­νη­ση δεν κα­τα­φέ­ρει να επα­να­φέ­ρει τις προ­ο­πτι­κές του ελ­λείμ­μα­τος στα συμ­φω­νη­θέ­ντα με την ΕΕ (pacta sunt servanda) με ό,τι αυτό θα συ­νε­πά­γε­ται για τη συ­νο­χή της κυ­βέρ­νη­σης με την πα­ρού­σα σύν­θε­σή της. Από την πλευ­ρά του, ο υπουρ­γός Οι­κο­νο­μι­κών, Τρία, που έχει γίνει σάκος του μποξ με­τα­ξύ Βρυ­ξελ­λών και Ρώμης, έχει χα­ρα­κτη­ρί­σει το σύ­στη­μα εσω­τε­ρι­κού δα­νει­σμού, «αχρεί­α­στο και πα­ρά­νο­μο», αν και κατά τα άλλα ετοι­μά­ζε­ται να το εφαρ­μό­σει και να σα­ρώ­σει τα απο­θε­μα­τι­κά δια­φό­ρων φο­ρέ­ων του δη­μο­σί­ου και του κοι­νω­νι­κού κρά­τους σε μια πε­ρί­πλο­κη και ενα­γώ­νια ανα­ζή­τη­ση φθη­νού χρή­μα­τος για τους επό­με­νους, κα­λο­και­ρι­νούς μήνες - αν και εφό­σον πα­ρα­μεί­νει στο υπουρ­γείο. 

Στο γαϊ­τα­νά­κι του ποιος θα κάνει την πιο βα­ρύ­γδου­πη δή­λω­ση για την λι­ρέ­τα και την ορι­στι­κή ρήξη με την ΕΕ, μπήκε και ο υπουρ­γός Απα­σχό­λη­σης και Βιο­μη­χα­νι­κής Ανά­πτυ­ξης, ηγέ­της των Πέντε Αστέ­ρων, Λουί­τζι Ντι­Μάιο, που εγκα­τέ­λει­ψε φρα­στι­κά τους περ­σι­νούς όρ­κους πί­στης στο ευρώ ενώ­πιον των ιτα­λών βιο­μη­χά­νων, προ­φα­νώς προ­σπα­θώ­ντας να ανα­κό­ψει τις εκλο­γι­κές απώ­λειες που κα­τα­γρά­φη­καν στην κάλπη των ευ­ρω­κοι­νο­βου­λευ­τι­κών εκλο­γών, μπρο­στά στο σο­βα­ρό εν­δε­χό­με­νο, οι «πε­ντά­στε­ροι» όχι απλώς να δουν την πλάτη της Λέ­γκας σε μια πρό­ω­ρη, εθνι­κή κάλπη, αλλά να είναι και απο­λύ­τως πε­ριτ­τοί σε μια νέα κυ­βέρ­νη­ση συ­νερ­γα­σί­ας, μειο­ψη­φί­ας ή ακόμη και αυ­το­δυ­να­μί­ας. 

Τα μου­σο­λι­νι­κά Αδέρ­φια της Ιτα­λί­ας, που τον χει­μώ­να πα­νη­γύ­ρι­ζαν επει­δή η κυ­βέρ­νη­ση εφάρ­μο­ζε το δικό τους αντι­με­τα­να­στευ­τι­κό πρό­γραμ­μα και πο­γκρόμ ποι­νι­κών διώ­ξε­ων ενα­ντί­ον κάθε μορ­φής συ­μπα­ρά­στα­σης και αλ­λη­λεγ­γύ­ης προς τους με­τα­νά­στες και είδαν να απο­σπούν ένα ευ­ρω­ε­κλο­γι­κό 6,5%, δι­πλα­σιά­ζο­ντας σχε­δόν τη δύ­να­μή τους, πε­ρι­μέ­νουν να στη­ρί­ξουν τον «συ­νο­δοι­πό­ρο και συμ­μα­χη­τή» Σαλ­βί­νι... Πάντα, και με τις πα­ρα­σκη­νια­κές ενέρ­γειες του «πολύ» Στιβ Μπά­νον, που έχει υπο­στη­ρί­ξει και δη­μό­σια αυτό τον συ­να­σπι­σμό εξου­σία της ιτα­λι­κής Ακρο­δε­ξιάς, ήδη από τον πε­ρα­σμέ­νο Σε­πτέμ­βριο, όταν ξε­κί­νη­σε τη μακρά πε­ριο­δεία του στην Ευ­ρώ­πη για τον συ­ντο­νι­σμό των ευ­ρω­παί­ων νε­ο­φα­σι­στών και ακρο­δε­ξιών, με πρώτο και κομ­βι­κό σταθ­μό, τη Ρώμη. 

*Ανα­δη­μο­σί­ευ­ση από την Ερ­γα­τι­κή Αρι­στε­ρά