Η ρατσιστική απανθρωπιά της συµφωνίας ΕΕ - Τουρκίας

Αποκλείει τον µεγαλύτερο αριθµό των προσφύγων από το δικαίωµα στο άσυλο στην Ευρώπη, ενώ υπονοµεύει το δικαίωµα στο άσυλο για όσους καταφέρνουν να εισέρχονται στην Ελλάδα. Νοµιµοποιεί τη µαζική κράτηση προσφύγων και µεταναστών, που ήδη υλοποιείται στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, υπό τη µορφή περιορισµού ελευθερίας για 25 µέρες, για όλους όσους εισήλθαν µετά την 20ή Μαρτίου. Η µαζική κράτηση είναι το βασικό στάδιο πριν από τις µαζικές απελάσεις τους στην Τουρκία. Η «εναρµόνιση» της ελληνικής νοµοθεσίας µε τα προβλεπόµενα στη συµφωνία καταργεί στην πράξη τη συνθήκη της Γενεύης για τους πρόσφυγες, αφού µετατρέπει την εξέταση των αιτηµάτων ασύλου σε τυπική διαδικασία-εξπρές, µε θύµατα χιλιάδες πρόσφυγες και µετανάστες φυλακισµένους µέσα σε hotspots. Στο όνοµα της «αποτροπής» η Τουρκία του Ερντογάν αναβαθµίζεται σε ασφαλή για τους πρόσφυγες χώρα, ενώ την ίδια στιγµή ενθαρρύνεται να εφαρµόζει κάθε είδους ρατσιστική απανθρωπιά σε βάρος των προσφύγων πολέµου προκειµένου να µειώσει τις «ροές». Πρόκειται για ένα σχέδιο επιβολής νόµου έκτακτης ανάγκης για τους πρόσφυγες που ξεκινά από τη χρηµατοδότηση της «ανεκτικής» στους πρόσφυγες Γερµανίας της Μέρκελ σε Ελλάδα και Τουρκία, περνά από τα κλειστά σύνορα των χωρών του Βίσεγκραντ από την Αυστρία ως την Ειδοµένη, συνεχίζει στα ελληνοτουρκικά σύνορα στο φράχτη του Έβρου και τα hotspots του Αιγαίου, και καταλήγει σε ανθρωποκυνηγητό των Σύρων προσφύγων στα τουρκοσυριακά σύνορα, προκειµένου να πεισθούν να παραµείνουν στη ρηµαγµένη από τον πόλεµο Συρία. Σε µια χώρα όπου οι βόµβες ΝΑΤΟ – Πούτιν - Άσαντ αναµετρώνται καθηµερινά µε το στρατό του ISIS σκορπίζοντας το θάνατο σε δεκάδες πόλεις και χωριά.

Οι «παράτυποι µετανάστες» και το δικαίωµα στο άσυλο

Βασικό σηµείο της συµφωνίας είναι ο χαρακτηρισµός συλλήβδην των προσφύγων και µεταναστών που φτάνουν στα ελληνικά νησιά ως «παράτυπων µεταναστών» που επιστρέφονται στην Τουρκία από τις 20 Μάρτη και µετά. Οι επιστροφές αφορούν όλους όσους δεν υποβάλλουν αίτηµα ασύλου και όλους εκείνους που απορρίπτονται τα σχετικά αιτήµατά τους. Με αποκλεισµό κάθε δυνατότητας νόµιµης εισόδου των θυµάτων του πολέµου και της φτώχειας στην Ελλάδα, ακόµα και οι πρόσφυγες από τη Συρία, το Ιράκ και το Αφγανιστάν θεωρούνται εκ των προτέρων «λαθροµετανάστες» που εισήλθαν παράνοµα στη χώρα και εκδίδεται καταρχήν διοικητική απέλασή τους. Ακόµα χειρότερα, οι προερχόµενοι από χώρες όπως το Πακιστάν και το Μπαγκλαντές ή από τη Βόρεια Αφρική, αποκλείονται από οποιαδήποτε πιθανότητα απόδοσης της προσφυγικής ιδιότητας ακόµα και σε εξατοµικευµένη βάση (η συµφωνία µιλά για «όσους νοµιµοποιούνται να υποβάλουν αίτηση ασύλου»), ενώ την ίδια στιγµή δεν υπάρχει καµία απολύτως δυνατότητα νοµιµοποίησης της παρουσίας τους στην ΕΕ ως µεταναστών. Η εξέταση των αιτηµάτων ασύλου µέσα στα hotspots θα γίνεται σε χρόνο εξπρές 14 ηµερών µαζί σε πρώτο και δεύτερο βαθµό (για όσους θα προσφεύγουν κατά της πρωτοβάθµιας απόφασης). Το δικαίωµα στο άσυλο είναι εξαρχής υπονοµευµένο, καθώς συντέµνονται χρονικά όλα τα σχετικά δικαιώµατα (π.χ. για εύρεση δικηγόρου και µελέτη του φακέλου, για άσκηση προσφυγής). Οι υπηρεσίες ασύλου και των δύο βαθµών αδυνατούν να εξετάζουν στον συγκεκριµένο χρόνο χιλιάδες προσφυγές µε στοιχειωδώς δίκαιο τρόπο, λόγω έντονης υποστελέχωσης και ανεπαρκούς διοικητικής υποστήριξης, ιδίως µε τµήµατα πληροφοριών για τις χώρες καταγωγής των προσφευγόντων και τις τρίτες χώρες. Οι αιτούντες παραµένουν µαζικά κρατούµενοι σε όλη τη διάρκεια της διαδικασίας χωρίς δικαίωµα να παρίστανται στον δεύτερο βαθµό, παρά µόνο αν κληθούν από την Επιτροπή. Πρόκειται για µια παρωδία «εφαρµογής» των διεθνών συνθηκών όσον αφορά τους πρόσφυγες, µε πασιφανή στόχο τη µαζική απόρριψη των αιτηµάτων ασύλου και τη βίαιη επιστροφή των αιτούντων άσυλο στην Τουρκία.

 Η «ασφαλής» Τουρκία του Ερντογάν

Παραµένει άλυτο µυστήριο τι ακριβώς σηµαίνει η εφαρµογή του µέτρου 1 προς 1 για τους Σύρους πρόσφυγες που προβλέπει η συµφωνία: Για κάθε Σύρο πρόσφυγα που επιστρέφει στην Τουρκία θα µετεγκαθίσταται ένας άλλος Σύρος από την Τουρκία στην ΕΕ έως τον συνολικό αριθµό των 18.000. Όµως ποιοι Σύροι και µε ποια κριτήρια θα επιστρέφουν από την Ελλάδα στην Τουρκία; Θα εφεύρουν άραγε «ασφαλείς περιοχές» στη ρηµαγµένη Συρία, όπως στην περίπτωση του Αφγανιστάν, που αν φύγεις από την Καµπούλ όπου βρέχει τυφλές βόµβες θεωρείσαι «λαθροµετανάστης»; Θα µπορούν να επιστρέφουν στην Τουρκία και κάποιοι από όσους αναγνωρίζονται ως πρόσφυγες πολέµου στην Ελλάδα; Σε κάθε περίπτωση η αναγνώριση της Τουρκίας του Ερντογάν ως ασφαλή χώρα διαµονής για οποιονδήποτε πρόσφυγα µόνο σαν κακόγουστο αστείο ακούγεται. Δεν πρόκειται µόνο για τον ολοκληρωτικό πόλεµο που διεξάγει ο τουρκικός στρατός κατά των Κούρδων στη νοτιοανατολική Τουρκία σε περιοχές που συνορεύουν µε τη Συρία. Σύµφωνα µε τις καταγγελίες της Διεθνούς Αµνηστίας, ήδη από τον περασµένο Γενάρη η Τουρκία επαναπροωθεί παράνοµα µαζικά πρόσφυγες που έρχονται από τη Συρία µέσω των χερσαίων συνόρων της σε οµάδες των 100 ατόµων. Οι ολοένα και πιο περιοριστικές συνοριακές πολιτικές αποτελούν µια ριζική αλλαγή συγκριτικά µε εκείνες που είχαν υιοθετήσει οι τουρκικές αρχές κατά τη διάρκεια των πέντε χρόνων της συριακής κρίσης. Πριν από τους νέους περιορισµούς, οι κάτοικοι της Συρίας που διέθεταν διαβατήρια µπορούσαν να διασχίσουν οµαλά τις πύλες των συνόρων, και όσοι δεν ακολουθούσαν τη νόµιµη οδό –δηλαδή η συντριπτική πλειοψηφία– είχαν εξίσου τη δυνατότητα να καταγραφούν από τις τουρκικές αρχές. Κατά τους τελευταίους µήνες η Τουρκία έχει εισαγάγει την προϋπόθεση έκδοσης βίζας για Σύρους που φτάνουν στη χώρα αεροπορικώς, έχει σφραγίσει τα σύνορά της µε τη Συρία για όλους, µε την εξαίρεση όσων χρήζουν επείγουσας ιατρικής περίθαλψης, ενώ έχει ανοίξει και πυρ εναντίον κάποιων ανθρώπων που προσπάθησαν να τα διασχίσουν.