«Από όταν ξεκινήσατε να διαβάζετε αυτό το άρθρο μέχρι να το τελειώσετε, ένα ακόμα παιδί στη Γάζα έχει δολοφονηθεί και άλλα δύο τραυματίστηκαν. Έτσι έχουν τα πράματα: Ένα νεκρό παιδί κάθε 8 λεπτά… Και τώρα, επιστρέφουμε στον πολεμικό μας ανταποκριτή, που θα μας πει για τις επιτυχίες των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων στην Ντιρ αλ Μπαλάχ».
Με αυτήν την κατακλείδα σε άρθρο του στην «Χάαρετζ», ο Γκιντεόν Λεβί συνόψισε το διαρκές έγκλημα στη Γάζα. Το 1% του πληθυσμού της έχει εξοντωθεί. Το κυβερνείο της Ράφα δεν χωράει άλλες σκηνές -και ο λιμός και οι μεταδοτικές ασθένειες απειλούν τους εκτοπισμένους.
Το ενδιαφέρον των ΜΜΕ μπορεί να έχει ατονήσει, αλλά η πραγματικότητα εξακολουθεί να καλεί κάθε άνθρωπο με συνείδηση να δράσει για να σταματήσει η ανείπωτη φρίκη. Ευτυχώς, σε πολλές χώρες, ιδιαίτερα στις πλέον συνένοχες ΗΠΑ και Βρετανία, το διεθνές κίνημα αλληλεγγύης έχει σταθεί στο ύψος των περιστάσεων, δεν έχει επιτρέψει να περάσει έτσι ο γενοκτονικός πόλεμος, έχει ριχτεί με το αίσθημα του κατεπείγοντος σε έναν παθιασμένο αγώνα και συνεχίζει με την ίδια ένταση τη δράση του και το 2024, λειτουργώντας ως μοναδική «ασπίδα» των εγκαταλελειμμένων από τη «διεθνή κοινότητα» Παλαιστινίων.
Στην -επίσης συνένοχη- Ελλάδα, της πολύπλευρες «στρατηγικής συμμαχίας» με το σιωνιστικό κράτος, του East Med, της αποστολής πολεμικών πλοίων στην Ανατολική Μεσόγειο και στην Ερυθρά Θάλασσα, οι διαδηλώσεις των πρώτων εβδομάδων της Ισραηλινής επίθεσης αποτέλεσαν με τη συχνότητα και τη μαζικότητά τους μια ηχηρή απάντηση στην επίσημη κρατική γραμμή. Όπως το είχε θέσει ο Ισραηλινός Σιρ Χεβέρ, μέλος του διεθνούς BDS σε εκδήλωση του BDS Greece στην Αθήνα τον περασμένο Νοέμβρη: «Είδα τη Βουλή σας στα χρώματα της Ισραηλινής σημαίας, μπροστά σε μια άδεια πλατεία. Αλλά είδα και τις διαδηλώσεις. Όταν η πλατεία γέμισε από πολίτες, κυριαρχούσε η Παλαιστινιακή σημαία».
Είναι γεγονός ότι στη μακρόχρονη εξέλιξη της εισβολής, αυτή η μαζική αρχική δυναμική ατόνησε συγκριτικά με το κίνημα σε άλλες χώρες, και συγκριτικά με τις απαιτήσεις καταγγελίας-αποτροπής μιας απόπειρας γενοκτονίας στη γειτονιά μας. Τα αρχικά «καύσιμα» της διάχυτης οργής απέναντι στο σοκ του ανηλεούς βομβαρδισμού και των ανακλαστικών του κόσμου και των δυνάμεων της Αριστεράς έφτασαν στα όριά τους όταν φάνηκε ότι δεν έχουμε μπροστά μας ένα «σπριντ» (έκτακτων κινητοποιήσεων καταγγελίας μιας σχετικά σύντομης επίθεσης), αλλά έναν «μαραθώνιο» διατήρησης της αλληλεγγύης στην Παλαιστίνη ψηλά, σε πείσμα της μιντιακής «κόπωσης», της μακάβριας «συνήθειας» στους καθημερινούς θανάτους, των πολλαπλών πιέσεων είτε της καθημερινότητας είτε άλλων πτυχών του πολιτικού και του κοινωνικού αγώνα.
Σε αυτήν την προσπάθεια δεν χρειάζεται καμιά υποτίμηση για τα όσα, πολλά, έχουν ήδη γίνει και συνεχίζουν να γίνονται, σε χώρους και γειτονιές, που συχνά περνάνε κάτω από τα ραντάρ και «ξεχνιούνται» μέσα σε μια -καλοπροαίρετη- αγωνία ότι «δεν γίνεται τίποτα». Με πιο πρόσφατο παράδειγμα τις παρεμβάσεις στις κεντρικές εθνικές σκηνές του Τσιλλέρ και του Ρεξ από την Πρωτοβουλία Σπουδαστριών/ών Καλλιτεχνικών Σχολών και την Συνέλευση Αγωνιζομένων Ηθοποιών, η λίστα (εκδηλώσεων από δημοτικά σχήματα, ακτιβισμών από σωματεία κ.ο.κ.) των γεγονότων που αγγίζουν «μικρά» αλλά πολλαπλά ακροατήρια είναι πολύ μεγάλη. Κάθε τι που γίνεται, μέχρι και ένα αυτοκόλλητο σε μια στάση λεωφορείου ή μια σημαία σε ένα μπαλκόνι είναι σημαντικό. Η διεθνής λεζάντα «Dont stop talking about Palestine» («Μη σταματάτε να μιλάτε για την Παλαιστίνη»), που συνοδεύει συχνά τις αναρτήσεις Παλαιστίνιων και αλληλέγγυων στα σόσιαλ μίντια, υποδεικνύει ότι όλα έχουν σημασία, ακόμα και οι λέξεις.
Από πιο χαμηλή αφετηρία και με υποκειμενικές κι αντικειμενικές δυσκολίες, το τελευταίο διάστημα έχουν ξεδιπλωθεί προσπάθειες που «δείχνουν» επιχειρούν να αντλήσουν από την πλούσια διεθνή εμπειρία.
Η κινητοποίηση στο λιμάνι του Πειραιά ενάντια στην ισραηλινή ναυτιλιακή ΖΙΜ, έφερε και στην Ελλάδα την διεθνή καμπάνια που αντιμετωπίζει τα πλοία της ως ανεπιθύμητα. Η σχετική πρωτοβουλία της Συνέλευσης Αλληλεγγύης στην Παλαιστινιακή Αντίσταση, δείχνει έναν δρόμο για τέτοιες δράσης «στοχοποίησης» της ελληνο-ισραηλινής συνεργασίας. Θα είναι ευτύχημα να γίνει εφικτός ένας συντονισμός και με εργατικά σωματεία κ.ά. που θα επέτρεπε μια ποιοτική κλιμάκωση τέτοιων ενεργειών. Η αποστολή φρεγάτας στην Ερυθρά Θάλασσα για πολεμική απάντηση στη δράση των Υεμένιων ανταρτών αποτελεί έναν ακόμα «κόμβο» αυτής της συνεργασίας που πρέπει να μπει στο στόχαστρο του κινήματος.
Τα «Σάββατα για την Παλαιστίνη», μια ιδέα της Πρωτοβουλίας Αλληλεγγύης στον Παλαιστινιακό Λαό Εργατικών Σωματείων και Συλλογικοτήτων και της Ένωσης Παλαιστινίων Εργαζομένων, από τα τέλη Δεκέμβρη έχει κατοχυρώσει μια σταθερή παρουσία στο Σύνταγμα που δεν επιτρέπει να «ξεχαστεί» η εθνοκάθαρση στη Γάζα. Θα είναι ευτύχημα να εξελιχθούν στη διαδρομή σε μαζικά, πλατιά αναγνωρισμένα, κινηματικά «ραντεβού» που θα συγκεντρώνουν κεντρικά το δυναμικό που δρα για την Παλαιστίνη τις υπόλοιπες μέρες σε χώρους και γειτονιές.
Την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, η δυναμική παρουσία των Παλαιστινίων συντρόφων του Somoud στο Σύνταγμα (και η υπεράσπισή της από «Έλληνες υποστηρικτές της Παλαιστίνης» όταν επιχειρήθηκε να αποτραπεί, σύμφωνα με την ανακοίνωση των ίδιων) μας χάρισε μια από τις πιο αξέχαστες αλλαγές χρόνου και «έσπασε» με τον πιο εντυπωσιακό τρόπο τον φιλο-ισραηλινό μονόλογο της ΕΡΤ.
Η κοινή πρωτοβουλία της Συνέλευσης 8 Μάρτη με άλλες φεμινιστικές συλλογικότητες για οργάνωση εκδήλωσης αλληλεγγύης στην Παλαιστίνη στις 19 Γενάρη , έχει τη δική της, ξεχωριστή αξία, στην κατεύθυνση μιας πιο συστηματικής αντιπαράθεσης με το «ροζ πλυντήριο» του Ισραήλ, της ανάδειξη της Παλαιστινιακής γυναικείας αντίστασης, της σύνδεσης του ευρύτερου ριζοσπαστισμού των κοινωνικών κινημάτων με την Παλαιστινιακή Υπόθεση.
Ο καλύτερος συντονισμός των κινηματικών δυνάμεων που εμπλέκονται σε αυτά τα μέτωπα, η διεύρυνσή τους με άλλες συλλογικότητες, η αναγκαία σαφής πολιτική επιλογή των οργανώσεων της ριζοσπαστικής-αντικαπιταλιστικής Αριστεράς (ιδιαίτερα καθώς το ΚΚΕ έχει εμφανώς «κατεβάσει ταχύτητα»…) να ιεραρχήσουν ψηλά την Παλαιστινιακή Υπόθεση ανάμεσα στις προτεραιότητές τους, και να εργαστούν συστηματικά και σοβαρά για την στήριξη τέτοιων δράσεων μπορεί να μας πάει ένα βήμα μπροστά.
Το διεθνές κίνημα αλληλεγγύης: Ένα ποιοτικό βήμα μπροστά
Η μαζικότητα, η μαχητικότητα και η ένταση του διεθνούς κινήματος αλληλεγγύης στις δυτικές χώρες λογοδοτεί σε δύο κυρίως παράγοντες.
Ο ένας είναι η έκταση και η βαρύτητα των ισραηλινών εγκλημάτων (βλ. Ο πόλεμος στη Γάζα γίνεται γενοκτονικός). Ανεξάρτητα από τη συνολική τοποθέτηση που μπορεί να έχει (ή να μην έχει) για την Παλαιστινιακή Υπόθεση, κανένας άνθρωπος με συνείδηση δεν μπορεί να ανεχτεί να παρακολουθεί σιωπηλά σε ζωντανή σύνδεση μια εθνοκάθαρση που φτάνει σε γενοκτονική βία.
Όμως αυτό που παρακολουθούμε να συμβαίνει στις ΗΠΑ, τη Βρετανία, την Αυστραλία και αλλού αποτυπώνει μια βαθύτερη πολιτική τοποθέτηση -ταύτισης με το δίκιο των Παλαιστινίων- που ξεπερνά από το αρχικό ανθρωπιστικό ανακλαστικό. Χωρίς καμιά διάθεση υποτίμησης του δεύτερου (και ως ένδειξη υγείας και ως παράγοντας που υποκινεί σε δράση), αυτή η πολιτικοποίηση αποτέλεσε το υπόβαθρο που επέτρεψε στις σημερινές δράσεις να οργανωθούν, να μην διστάσουν μπροστά στην αντιδραστική επικοινωνιακή επίθεση μετά την 7η Οκτώβρη, να ξεσπάσουν την κρίσιμη στιγμή σαν «έτοιμες από καιρό».
Στους δρόμους των μεγάλων πόλεων, βλέπουμε μια πολιτική μετατόπιση που υπήρξε καρπός επίμονων προσπαθειών, με κορμό τις δυνάμεις τους διεθνούς κινήματος BDS. Το κίνημα αυτό, πέρα από μικρές επιμέρους υλικές «νίκες» σε επίπεδο εφαρμοσμένου μποϊκοτάζ, έχει κατακτήσει πολύ περισσότερα σε έναν άλλο διακηρυγμένο στόχο του: Μέσα από την προσπάθεια για μποϊκοτάρισμα, να «εκπαιδεύει» την κοινή γνώμη για το Παλαιστινιακό Ζήτημα. Δεν είναι τυχαίο ότι και η «Χασμπάρα» (η οργανωμένη ισραηλινή προπαγάνδα) και τα κράτη-σύμμαχοι του Ισραήλ αντιμετωπίζουν εδώ και χρόνια το BDS ως «Νο1 Κίνδυνο».
Στις ΗΠΑ συμβαίνει η πιο σημαντική μετατόπιση -και λόγω του κομβικού ρόλου του αμερικανικού ιμπεριαλισμού και λόγω του παρελθόντος τους ως η πλέον φιλο-σιωνιστική κοινωνία. Με σημείο καμπής την ισραηλινή εισβολή στη Γάζα το 2014, που η αγριότητά της «έσπρωξε» ένα προοδευτικό τμήμα της κοινωνίας να αμφισβητήσει το διαβόητο «δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα», με ατμομηχανή την Παλαιστινιακή/Αραβική Διασπορά και τις συμμαχίες που έχτισε για να ανθίσουν ομάδες BDS, με κρίσιμη τη σύνδεση που άρχισε να διαμορφώνεται κατά τη μαύρη εξέγερση στο Φέργκιουσον και προχώρησε σε συμπόρευση με το Black Lives Matter. Η ριζοσπαστικοποίηση των κινημάτων και η σύνδεσή τους με το Παλαιστινιακό διευκόλυνε να αρχίσει να περιορίζεται το διαβόητο φαινόμενο «προοδευτικός σε όλα εκτός από το Ισραήλ»: το μαζικό φαινόμενο ανθρώπων αριστερών αντιλήψεων που όμως σταματάνε με σεβασμό μπροστά στο «δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα». Και αυτή η μετατόπιση συμβαίνει σταθερά τα τελευταία χρόνια και σε μερίδα της εβραϊκής νεολαίας στις ΗΠΑ. (βλ. Οι Εβραίοι στις ΗΠΑ παίρνουν θέση ενάντια στο Σιωνισμό)
Στη Βρετανία, η αλληλεγγύη στην Παλαιστίνη έγινε η σημαία της αντιπαράθεσης των «κορμπινίστας» με τον «μπλερισμό» (με πρωτοβουλία του δεύτερου, που εξαπέλυσε κυνήγι μαγισσών στο κόμμα) και ενώ οι χιλιάδες αγωνιστές/στριες που εμπνεύστηκαν από τον Κόρμπιν έχασαν συντριπτικά τη μάχη στο αφιλόξενο κι εχθρικό εσωκομματικό τοπίο των Εργατικών, αποδεικνύονται σήμερα ισχυρή δύναμη στον φρέσκο αέρα της εξωκοινοβουλευτικής δράσης.
Γενικότερα, η πόλωση της δημόσιας αντιπαράθεσης γύρω από τις προσπάθειες ποινικοποίησης του BDS ή και της ευρύτερης έκφρασης υποστήριξης στον Παλαιστινιακό λαό και κριτικής στο Κράτος του Ισραήλ, η βελτίωση των ανακλαστικών μερίδας της γαλλικής Αριστεράς απέναντι στην ισλαμοφοβία, η εμφάνιση ενός «διαθεματικού» φεμινισμού, η σύνδεση του BLM (ειδικά τις μέρες της διεθνούς εξάπλωσής του σε κάθε χώρα με μαύρο πληθυσμό) με την αντι-αποικιακή σκέψη, η δράση των ριζοσπαστικών φωνών στο ΛΟΑΤΚΙ κίνημα («κουίρ με την Παλαιστίνη» κ.λπ.) ενάντια στο «ροζ πλυντήριο» του Κράτους του Ισραήλ, έχουν συμβάλει στην ανάδυση μιας φιλοπαλαιστινιακής πολιτικοποίησης. Η κουλτούρα του «μποϊκοτάζ» έχει συναντηθεί με την δυνατότητα της εργατικής τάξης να κινεί ή να παγώνει την οικονομία, με τους λιμενεργάτες, λόγω κρίσιμης θέσης, να είναι συνήθως στην πρώτη γραμμή του αγώνα για σαμποτάρισμα της πολεμικής μηχανής.
Σήμερα, πλάι στους «βετεράνους» της αλληλεγγύης στην Παλαιστίνη και στην ενδιάμεση γενιά που εξοικειώθηκε με την Παλαιστινιακή Υπόθεση με αφορμή τα σιωνιστικά εγκλήματα του 2014, κινητοποιείται και ένα ακόμα πιο νέο δυναμικό, με κίνητρο την επιτακτική ανάγκη να σταματήσει η εθνοκάθαρση στη Γάζα. Αυτή η εικόνα περιγράφει και τα καθήκοντα της ριζοσπαστικής Αριστεράς και τις δυνατότητες, που αφορούν την πολιτικοποίηση αυτού του δυναμικού.
Δεν θα είναι η πρώτη φορά στην ιστορία (55 χρόνια μετά την κορύφωση του κινήματος για το Βιετνάμ…) που η ανθρωπιστική αντίρρηση στις άγριες μεθόδους διεξαγωγής ενός πολέμου, μπορεί να εξελιχθεί σε αντι-ιμπεριαλιστική στράτευση κατά της άδικης πλευράς αυτού του πολέμου κι από εκεί να γίνει αντικαπιταλιστική συνείδηση και δράση ενάντια στο σύστημα που γεννά την καταπίεση και τους άδικους ιμπεριαλιστικούς πολέμους.
Πόσο μάλλον όταν ο ιδιαίτερος χαρακτήρας του Παλαιστινιακού, «υποχρεώνει» όποια κι όποιον κινητοποιείται για το θέμα να έρθει αντιμέτωπος με μια ολόκληρη σιωνιστική αφήγηση της ιστορίας και να εξοικειωθεί με την ανταγωνιστική Παλαιστινιακή αφήγηση του χαρακτήρα της σύγκρουσης. Πολύ περισσότερο που ο παγκόσμιος χαρακτήρας της Μάχης για την Παλαιστίνη (λόγω του ρόλου του Κράτους του Ισραήλ στο διεθνές καπιταλιστικό-ιμπεριαλιστικό σύστημα) σπρώχνει προς μια «βίαιη πολιτικοποίηση» που φέρνει ακτιβιστές κι ακτιβίστριες αντιμέτωπους με όλη τη «βεντάλια» των ζητημάτων του ιμπεριαλισμού, της καταπίεσης, του ρατσισμού, του εθνικισμού.
Αυτά ασφαλώς δεν γίνονται (ή δεν μπορούν να φτάσουν ως το τέλος του δρόμου) μόνο αυθόρμητα. Ο κινηματικός ριζοσπαστισμός χρειάζεται να συναντηθεί με -ή να φτιάξει την- Αριστερά του. Από την επιτυχία αυτής της προσπάθειας μπορεί να κριθεί και αν ο ιστορικός του μέλλοντος, θα βάλει την Επίθεση της 7ης Οκτώβρη στο βάθρο των μεγάλων γεγονότων για το διεθνές κίνημα, πλάι στην βιετναμέζικη Επίθεση της Τετ…
*Τα δύο κείμενα δημοσιεύτηκαν σε φύλλα της Εργατικής Αριστεράς
