Να πληρώσουν οι πλούσιοι!

Πανευρωπαϊκή καμπάνια της ριζοσπαστικής Αριστεράς για έκτακτη φορολόγηση των επιχειρήσεων και του πλούτου με στόχο την ενίσχυση των κοινωνικών αναγκών μετά την πανδημία

Οι Anticapitalistas, η αριστερή-ριζοσπαστική πτέρυγα των Podemos που αποχώρησε από αυτούς μετά την απόφαση του Πάμπλο Ιγγλέσιας να συγκυβερνήσει με τους σοσιαλδημοκράτες, προτείνουν μια συντονισμένη καμπάνια της ριζοσπαστικής Αριστεράς σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, με στόχο την στήριξη των κοινωνικών αναγκών και των εργατικών και λαϊκών αιτημάτων, μέσα στις έκτακτες συνθήκες που δημιουργεί η οικονομική και υγειονομική κρίση μετά την πανδημία του Covid19.

Το κείμενο-κάλεσμα, με τίτλο «Φορολόγηση Έκτακτης Ανάγκης Covid19», υπογράφουν κοινωνικά και κινηματικά στελέχη των Anticapitalistas, βουλευτές της καταλανικής CUP και έχει ήδη την υποστήριξη περισσότερων από 300 κοινωνικών και συνδικαλιστικών οργανώσεων μέσα στο Ισπανικό Κράτος. Τα υλικά της καμπάνιας ξεχωρίζουν ήδη στους κινητοποιημένους χώρους, ειδικά στα νοσοκομεία και άλλους εργατικούς χώρους στην Ισπανία.

Υπογράφουν ακόμα αγωνίστριες και αγωνιστές, ως άτομα ή ως εκπρόσωποι συλλογικοτήτων, από τη Γαλλία, την Ιταλία, το Βέλγιο και τη Γερμανία. Υπογραμμίζουν ότι ο χαρακτήρας της καμπάνιας είναι «ανοιχτός» και το αρχικό κείμενο-κάλεσμα θα ακολουθήσει μια συνδιαμόρφωση της πολιτικής απ’ όσους προθυμοποιηθούν τελικά να συμμετάσχουν.

Στο κάλεσμα τονίζεται ότι η προσωρινή χαλάρωση του ευρωπαϊκού Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης μπροστά στην κρίση και την πανδημία, επέτρεψε στα κράτη-μέλη κάποιες έκτακτες δαπάνες, αλλά «το ζήτημα είναι τώρα να μάθουμε ποιος τελικά θα πληρώσει το λογαριασμό: αν ο δανεισμός των κρατών-μελών θα οδηγήσει ξανά σε νέα προγράμματα λιτότητας και αναδιαρθρώσεων, ή αν θα υποχρεωθούν να πληρώσουν οι πλούσιοι».

Προτείνεται η επιβολή ενός έκτακτου-επείγοντος φόρου πάνω στα κέρδη των μεγάλων επιχειρήσεων και των συσσωρευμένο πλούτου: Φόρο 3% πάνω στα καθαρά κέρδη που ξεπερνούν τα 5 εκατ. ευρώ και πραγματοποιούνται σε όποια χώρα-μέλος της ΕΕ, με οποιαδήποτε νομική μορφή (εταιρίες, κονσόρτιουμ, θυγατρικές κλπ). Φόρο 3% πάνω στο συσσωρευμένο πλούτο φυσικών προσώπων, με οποιαδήποτε μορφή, που ξεπερνά το 1 εκατ. ευρώ. Φόρο 5% σε περιουσίες φυσικών προσώπων που ξεπερνούν τα 10 εκατ. ευρώ. Φόρο 3% πάνω στα ενεργητικά των Επενδυτικών Ταμείων και των Εταιρειών Διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων. Έκτακτο φόρο πάνω στις κάθε είδους αγοραπωλησίες περιουσιακών στοιχείων εταιρειών ή φυσικών προσώπων, που ξεπερνούν το 1 εκατ. ευρώ.

Τα έσοδα από αυτήν την έκτακτη φορολόγηση των κερδών και του πλούτου θα πρέπει να διατεθούν: α) Για τη στήριξη των έκτακτων κοινωνικών αναγκών που δημιουργήθηκαν μέσα στην κρίση, προκειμένου να διασφαλιστούν αξιοπρεπείς συνθήκες ζωής για το σύνολο του πληθυσμού. β) Για τις αναγκαίες επενδύσεις στη δημόσια υγεία. γ) Για τη χρηματοδότηση των αναγκαίων αλλαγών, σε κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς στόχους αναγκαίους για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Ακόμα, για τη χρηματοδότηση των μέσων και των δημόσιων οργανισμών που θα διασφαλίσουν ότι τα μελλοντικά φάρμακα και εμβόλια για τον Covid19 θα διατεθούν έξω από κάθε λογική ιδιωτικοποίησης και κερδοφορίας. 

Η καμπάνια απευθύνει τα αιτήματά της στην ΕΕ, διεκδικώντας πανευρωπαϊκές ρυθμίσεις. Γνωρίζοντας όμως την κατάσταση που επικρατεί ως πολιτική κατεύθυνση στην Κομισιόν, δηλώνει ότι οι αλλαγές προς μια άλλη Ευρώπη θα προωθηθούν μέσα από τις διεκδικήσεις για την επιβολή μονομερών αλλαγών σε κάθε χώρα. Ταυτόχρονα συνδέει τα αιτήματά της με το ζήτημα του χρέους, απαιτώντας άμεσα από την ΕΚΤ «να διαγράψει τα χρέη που τα κράτη-μέλη δημιούργησαν ή δημιουργούν στοχεύοντας στην καταπολέμηση της πανδημίας», αλλά και την κάθε κυβέρνηση των χωρών-μελών να προχωρήσει άμεσα σε «μονομερή αναστολή των πληρωμών του συνολικού χρέους, την πραγματοποίηση λογιστικού ελέγχου με συμμετοχή των πολιτών, στην προοπτική της αποποίησης-διαγραφής του χρέους».

Το κάλεσμα της καμπάνιας καταλήγει: «Η πανδημία του Covid19 απέδειξε τη βαθιά ασυμβατότητα ανάμεσα στη λειτουργία του καπιταλισμού και την υπεράσπιση της ζωής. Κατά συνέπεια ο ορίζοντας που καθοδηγεί τις πολιτικές μας οφείλει να είναι η δημιουργία ενός καινούργιου παραγωγικού, οικονομικού και κοινωνικού μοντέλου, δίκαιου-δημοκρατικού και βιώσιμου, που θα βάλει τέλος στις ανισότητες, στη φτώχεια και στις επιθέσεις ενάντια στη φύση. Πιστεύουμε ότι, περισσότερο από ποτέ, οφείλουμε να συμβάλουμε στην ευαισθητοποίηση και στην κινητοποίηση των κοινωνιών μας. Είναι προφανές ότι η επιβολή των φόρων έκτακτης ανάγκης Covid19 σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, δεν είναι από μόνη της αρκετή για αυτή τη μάχη. Η πρόκληση είναι κατά πολύ πλατύτερη. Όμως από κάπου πρέπει να αρχίσουμε. Ίσως, είναι καιρός να βάλουμε συγκεκριμένες προτάσεις πάνω στο τραπέζι».

Η πρόταση αντανακλά την πραγματικότητα του κινήματος και της Αριστεράς στο Κράτος της Ισπανίας. Σε μια χώρα που δοκιμάστηκε άγρια από την πανδημία, με χιλιάδες νεκρούς. Θεωρούμε ότι δεν είναι τυχαίο ότι οι πρώτες υπογραφές συμμετοχής έρχονται από χώρες όπου επίσης ο Covid19 προκάλεσε πολύ βαριές απώλειες. Όμως η πρόταση αντανακλά και τις παραδόσεις του κινήματος στην Ισπανία: που έχει μάθει να αγωνίζεται σκληρά, πάνω σε συγκεκριμένα ζητήματα, επιδιώκοντας «εδώ και τώρα» αλλαγές στην υπάρχουσα κατάσταση πραγμάτων. Με την έννοια αυτή, η πρόταση των Ισπανών συντρόφων και συντροφισσών, «έρχεται από το μέλλον»: Είναι αναγκαίο, μέσα στις συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί, να ξεδιπλωθούν συντονισμένες δράσεις και καμπάνιες της ριζοσπαστικής Αριστεράς σε διεθνές πεδίο, βρίσκοντας σημεία στη λογική «από κάπου οφείλουμε να αρχίσουμε». Γιατί η κατάσταση στις γραμμές του κόσμου μας είναι κατεπείγουσα.

Με αυτή τη συλλογιστική θεωρούμε ότι την καμπάνια αυτή θα πρέπει να την υποστηρίξουμε. Μπολιάζοντάς την και με τις δικές μας εμπειρίες και τις δικές μας πολιτικές προτάσεις.

Να πληρώσουν οι πλούσιοι!

Ακολουθεί το κείμενο της καμπάνιας:

Για ένα φόρο έκτακτης ανάγκης απέναντι στον Covid-19

Αγωνιστές και αγωνίστριες, συνδικαλιστές και συνδικαλίστριες, συλλογικότητες του κινήματος από διαφορετικές χώρες στην Ευρώπη, προτείνουμε ένα φόρο έκτακτης ανάγκης απέναντι στον Covid-19, για να βάλουμε στην ημερήσια διάταξη την αναγκαία αναδιανομή του πλούτου.

Η κρίση του Covid-19 υποχρέωσε τα κράτη στην Ευρώπη να προχωρήσουν σε μια σειρά έκτακτων δαπανών προκειμένου να αντιμετωπίσουν μια εξαιρετικά σοβαρή υγειονομική και κοινωνική εξέλιξη. Η προσωρινή αναστολή της ισχύος του ευρωπαϊκού Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, επέτρεψε να αυξηθούν τα επίπεδα των ελλειμμάτων χωρίς την απειλή κυρώσεων εκ μέρους των ευρωπαϊκών θεσμών. Όμως, τώρα το ζήτημα που προκύπτει είναι να μάθουμε ποιος θα πληρώσει το λογαριασμό: αν ο δανεισμός των κρατών θα οδηγήσει σε νέα προγράμματα λιτότητας και αναδιαρθρώσεων ή εάν, τελικά, θα υποχρεωθούν να πληρώσουν οι πλούσιοι. Γι’ αυτό είναι επείγον να βάλουμε στην ημερήσια διάταξη την αναδιανομή του πλούτου, δηλαδή την ιδέα ότι τα μεγάλα κέρδη και οι μεγάλες περιουσίες πρέπει να φορολογηθούν προς το συμφέρον του κοινωνικού συνόλου.

Πιστεύουμε επίσης ότι απέναντι στην κρίση του κορονοϊού είναι αναγκαία μια συντονισμένη σε διεθνές επίπεδο απάντηση. Στην Ευρώπη, η ΕΕ και οι αγορές αποδείχθηκαν ανίκανες να συντονίσουν μια υγειονομική και οικονομική πολιτική στο ύψος της επείγουσας κοινωνικής ανάγκης. Ακριβώς γι’ αυτό θέλουμε να αναδείξουμε αιτήματα που πιέζουν προς μια άλλη Ευρώπη, προσαρμοσμένη στην κατάσταση έκτακτης ανάγκης μέσα στην οποία βρισκόμαστε. Απαιτούμε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να επιβάλει τους «φόρους Covid-19» για να καλύψει τις πιεστικές οικονομικές ανάγκες. Αν δεν υπάρξει συμφωνία όλων των κρατών-μελών, θεωρούμε ότι οι φόροι αυτοί θα πρέπει να επιβληθούν στις χώρες που θα το αποφασίσουν, χωρίς να θεωρούν αναγκαία τη συναίνεση των 27. Αν αποδειχθεί ανέφικτο να επιτευχθεί ο συντονισμός διάφορων κυβερνήσεων, υποστηρίζουμε ότι μια τέτοια απόφαση θα έπρεπε να προχωρήσει μονομερώς, έστω και από μια μόνο κυβέρνηση που θα αποφάσιζε σχετικά.

Έτσι, προτείνουμε:

-Την επιβολή επειγόντως σε όλα τα ευρωπαϊκά κράτη ενός συστήματος φόρων «έκτακτης ανάγκης Covid-19» που θα αφορά τα υψηλά κέρδη και τις μεγάλες περιουσίες, προκειμένου να καλυφθούν οι μεγάλες δαπάνες που έγιναν αναγκαίες μέσα στην κρίση. Η επιβολή των φόρων οφείλει να αρχίζει από τις 30/6/2020.

-Η οργάνωση της επιβολής του φόρου επαφίεται στους δημόσιους οικονομικούς θεσμούς της κάθε χώρας. Εμείς προτείνουμε τη θεσμοθέτηση αυτού του φόρου σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες με στόχο να δημιουργηθεί ένα ειδικό απόθεμα ευρωπαϊκής αλληλεγγύης απέναντι στον Covid-19, το οποίο θα διαχειρίζεται ο συντονισμός των κρατών που θα αποφασίσουν μια τέτοια πρωτοβουλία.

-Οι πόροι θα χρησιμοποιηθούν σε συνάρτηση με τις ανάγκες που δημιούργησε το χτύπημα της πανδημίας σε κάθε χώρα. Η διαχείριση των πόρων θα αποσκοπεί συντονισμένα:

α) Στη συμβολή για να αντιμετωπιστούν οι πιο επείγουσες κοινωνικές ανάγκες, προκειμένου να διασφαλιστούν οι αξιοπρεπείς συνθήκες ζωής για το σύνολο του πληθυσμού.

β) Στις επενδύσεις στη δημόσια υγεία, για την αλλαγή των συσχετισμών που δημιουργήθηκαν στα χρόνια των περικοπών στη χρηματοδότησή τους.

γ) Στη συμβολή στην υποστήριξη των αναγκαίων αλλαγών στο μοντέλο παραγωγής, με κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς στόχους που αποδείχθηκαν κρίσιμοι κατά την πανδημία. Ένα μέρος των πόρων θα πρέπει να διατεθεί για τη δημιουργία δημόσιων οργανισμών που θα αναλάβουν το συντονισμό της έρευνας ή των υγειονομικών δράσεων στη λογική του «κοινού αγαθού», ενάντια σε κάθε προοπτική ιδιωτικοποίησης/εμπορευματοποίησης της μελλοντικής αποτελεσματικής θεραπείας και των εμβολίων ενάντια στον Covid-19.

Οι μορφές αυτής της έκτακτης φορολόγησης πρέπει να είναι:

-Φόρος πάνω στα κέρδη των επιχειρήσεων που ξεπερνούν τα 5 εκατ. ευρώ, κέρδη που πραγματοποιήθηκαν από δραστηριότητες σε όλες τις χώρες-μέλη. Ένας φόρος 3% πάνω στα καθαρά κέρδη, όπως προκύπτουν πριν την επιβολή των άλλων εθνικών φόρων, με βάση τα οικονομικά στοιχεία του 2019 και σε όλες τις επιχειρήσεις, κονσόρτιουμ ή ενώσεις που έχουν έδρα σε χώρα-μέλος της ΕΕ ή σε τρίτη χώρα.

-Φόρος επί της μεγάλης περιουσίας φυσικών προσώπων, που ξεπερνά το 1 εκατ. ευρώ, ανεξάρτητα με τη νομική μορφή δήλωσής της. Θα πρέπει να αφορά το 3% της αξίας, όπως αυτή υπολογίστηκε στις 31/12/19, συμπεριλαμβανομένων των ακινήτων. Σε περιουσίες μεγαλύτερες των 10 εκατ. ευρώ θα πρέπει να επιβληθεί φόρος 5%.

-Φόρος επί των ενεργητικών των Επενδυτικών Ταμείων και των Εταιριών Διαχείρισης Περιουσιακών Στοιχείων, 3% επί της αξίας των ενεργητικών τους όπως αυτή εκτιμήθηκε στις 31/12/2019.

-Φόρος πάνω σε κάθε μεταβίβαση περιουσιακών στοιχείων κάθε φύσης. Φορολόγηση στο 3% της αξίας κάθε μεταβίβασης μεταξύ νομικών προσώπων και 2% επί της αξίας κάθε μεταβίβασης μεταξύ φυσικών προσώπων που ξεπερνά το 1 εκατ. ευρώ.

Γνωρίζουμε ότι οι υγειονομικές, οικονομικές και κοινωνικές πιέσεις της πανδημίας απαιτούν επείγουσες και άμεσες απαντήσεις. Δισεκατομμύρια ευρώ έχουν ήδη δαπανηθεί κάτω από αυτές τις πιέσεις, με αποτέλεσμα μια αύξηση του χρέους που δεν είναι διαχειρίσιμη από τα κράτη-μέλη και υποσκάπτει τη δυνατότητά τους να αντιμετωπίσουν περαιτέρω την κρίση. Θεωρούμε, λοιπόν, ότι είναι επιβεβλημένο να διαγράψει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα όλα τα χρέη που τα κράτη-μέλη δημιούργησαν για την καταπολέμηση της πανδημίας, ή κατ’ ελάχιστον να τα μετατρέψει σε «διαρκή χρέη» που δεν θα αφορούν τους τρέχοντες προϋπολογισμούς. Προς αυτήν την κατεύθυνση, και ως μέτρο πίεσης με στόχο να επιβληθεί μια τέτοια πολιτική, ζητάμε από τα κράτη-μέλη τη μονομερή αναστολή πληρωμών του συνολικού χρέους και πρωτοβουλίες λογιστικού ελέγχου του χρέους με τη συμμετοχή των πολιτών, στην προοπτική της απονομιμοποίησης/διαγραφής του παράνομου χρέους.

Στην τρέχουσα συγκυρία έχει τεθεί ένα ζήτημα ενίσχυσης των επιχειρήσεων προκειμένου να επιβιώσουν μέσα στην κρίση. Θεωρούμε αναγκαίο να απαιτήσουμε την ακύρωση κάθε ενίσχυσης προς επιχειρήσεις που η έδρα τους, ή της μητρικής ή των θυγατρικών τους, έχουν μεταφερθεί σε «φορολογικούς παραδείσους». Το ίδιο πρέπει να ισχύσει για επιχειρήσεις που η νομική συγκρότησή τους ή η φορολογική πολιτική τους αποσκοπεί στη διόγκωση της φοροδιαφυγής και της φορολογικής ισοπέδωσης, υιοθετώντας προς την κατεύθυνση αυτή τους πιο σκληρούς ορισμούς και κανόνες κατά της φοροδιαφυγής, όπως προτείνουν πχ η Oxfam και το Tax Justice Network. Υποστηρίζουμε κάθε συντονισμό πολιτικής και τις οικονομικές κυρώσεις ενάντια σε χώρες που, μέσα ή έξω από την ΕΕ, έχουν αποφασίσει να λειτουργούν ως «φορολογικοί παράδεισοι», με στόχο να καταπολεμήσουμε την ογκώδη φορολογική απάτη των επιχειρήσεων, η οποία σε συνδυασμό με τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές, έχει μειώσει με δραστικό τρόπο την ικανότητα του δημοσίου να εισπράττει τους φόρους.

Τους τελευταίους μήνες είδαμε ότι οι Κεντρικές Τράπεζες στις ΗΠΑ ή στη Βρετανία αποφάσισαν να χρηματοδοτούν άμεσα και «χωρίς όρια» τις κυβερνήσεις τους προκειμένου αυτές να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες της πανδημίας. Θεωρούμε ότι είναι βασικό –όπως ήδη είδαμε με την αναστολή του πλαφόν στα ελλείμματα– να σπάσουμε το νεοφιλελεύθερο κέλυφος που αποτρέπει τις Κεντρικές Τράπεζες στην Ευρώπη από το να χρηματοδοτούν άμεσα τις κυβερνήσεις των κρατών-μελών. Η νεοφιλελεύθερη πολιτική που καθορίζει τις πολυάριθμες ευρωπαϊκές συμφωνίες δεν αποδείχθηκε απλώς ανίκανη για να αντιμετωπίσει την πανδημία, αλλά αναδείχθηκε ως ένα πρόσθετο εμπόδιο. Είναι πλέον αναγκαίο να σπάσουμε αυτές τις συμφωνίες και να φέρουμε τα πάνω κάτω στην Ευρώπη.

Η πανδημία του Covid-19 απέδειξε τη βαθιά ασυμβατότητα μεταξύ της λειτουργίας του καπιταλισμού και της υπεράσπισης της ζωής. Κατά συνέπεια, ο ορίζοντας της πολιτικής μας οφείλει να είναι η διεκδίκηση ενός νέου παραγωγικού μοντέλου, οικονομικά και κοινωνικά δίκαιου, δημοκρατικού και βιώσιμου, για να βάλουμε τέλος στις ανισότητες, στη φτώχεια, στις επιθέσεις στη φύση. Θεωρούμε ότι περισσότερο από ποτέ, οφείλουμε να συμβάλουμε στην αύξηση της ευαισθητοποίησης και της κινητοποίησης μέσα στις κοινωνίες μας. Είναι προφανές ότι η επιβολή αυτών των ευρωπαϊκών φόρων επείγουσας ανάγκης Covid-19 δεν αρκεί, από μόνη της, για να βγάλουμε πέρα αυτή τη μάχη. Οι προκλήσεις είναι κατά πολύ πλατύτερες. Όμως, οφείλουμε από κάπου να αρχίσουμε. Είναι, ίσως, καιρό να βάλουμε συγκεκριμένες προτάσεις πάνω στο τραπέζι.

Πρώτες υπογραφές (συγκεντρώθηκαν στις 10/6/2020)

Γερμανία: Andrej Hunko, βουλευτής του Die Linke στη Bundestag

Βέλγιο: Olivier Bonfond, οικονομολόγος CEPAG ; Jean-Claude Deroubaix, κοινωνιολόγος Πανεπιστήμιο του Mons ; Anne Dufresne, GRESEA ; Ariane Estenne, πρόεδρος του Εργατικού Χριστιανικού Κινήματος ; Corinne Gobin, πολιτειολόγος Ελεύθερο Πανεπιστήμιο των Βρυξελών ; Christine Mahy, Γενικός γραμματέας του Δικτύου Wallon για τον Αγώνα ενάντια στη φτώχεια ; Jean-François Ramquet, Περιφερειακός διεπαγγελματικός γραμματέας FGTB Liège-Huy-Waremme ; Jean François Tamellini, Ομοσπονδιακός Γραμματέας FGTB (και στρατευμένος αντικαπιταλιστής), Éric Toussaint, εκπρόσωπος του CADTM international; Pascale Vielle, Καθηγητής κοινωνικού δικαίου στο Πανεπιστήμιο της Λουβέν.

Ισπανικό Κράτος: Carles Riera βουλευτής του CUP στη Βουλή της Καταλονίας ; Mireia Vehi βουλευτής  του CUP στην ισπανική Βουλή; Miguel Urban, ευρωβουλευτής Anticapitalistas ; Guillén del Barrio, εκπρόσωπος του Mouvement Assembléiste des Travailleurs de la Santé (MATS)

Γαλλία: Susan George; Christophe Aguiton (Attac France); Clementine Autain (βουλευτής, Ανυπότακτη Γαλλία); Myriam Martin (περιφερειακή σύμβουλος, Ensemble, Ανυπότακτη Γαλλία), Catherine Samary

Ιταλία: Giovanna Vertova, καθγητής πολιτικής οικονομίας, Πανεπιστήμιο του Μπέργκαμο; Franco Turigliatto, τέως γερουσιαστής; Checchino Antonini, δημοσιογράφος, διευθυντής του  l’Anticapitalista; Cristina Quintavalla, CADTM Ιταλία; Eliana Como, CGIL; Antonio Moscato, ιστορικός; Eleonora Forenza τέως ευρωβουλευτής; Marco Bersani, Attac Ιταλία.

Το σάιτ της καμπάνιας: https://tasacovid.org/