Την Κυριακή 18/5 στη Θεσσαλονίκη στήνονται τρεις κάλπες. Μία για το Δήμο, μία για την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και μία για το πολυτιμότερο αγαθό της ζωής, το νερό.

Οι κάτοικοι της Θεσσαλονίκης θα ερωτηθούμε αν συμφωνούμε με την ιδιωτικοποίηση της ΕΥΑΘ στο άτυπο αυτό δημοψήφισμα, καθώς δεν υπάρχει η δυνατότητα διενέργειας τοπικών δημοψηφισμάτων «από τα κάτω», με πρωτοβουλία πολιτών. Είναι άτυπο, έχει όμως προσλάβει και επίσημο χαρακτήρα, αφού το αποδέχτηκαν οι Δήμοι της Θεσσαλονίκης και η Περιφερειακή Ένωση Δήμων Κεντρικής Μακεδονίας, ύστερα από την πρωτοβουλία του συντονιστικού πολιτών και φορέων «SOSτε το νερό!». Έτσι, το αποτέλεσμά του, αν και δεν είναι δεσμευτικό, θα βαρύνει ασφαλώς στις εξελίξεις, ιδίως αν η συμμετοχή του κόσμου είναι μεγάλη. Και το τι θα γίνει με την ΕΥΑΘ ίσως αποτελέσει πρόκριμα για την επιχειρούμενη ιδιωτικοποίηση της ΕΥΔΑΠ, η οποία βέβαια έχει επιπλέον προσκρούσει σε απόφαση (ακόμα αδημοσίευτη) του ΣτΕ. 

Δημοψήφισμα

Πώς φτάσαμε όμως στο στήσιμο κάλπης για το αδιαπραγμάτευτο δημόσιο αγαθό του νερού; Η εξήγηση βρίσκεται σε αριθμούς που μεταφράζονται σε μεγάλα κέρδη για μεγαλοκαρχαρίες επιχειρηματίες. Η ΕΥΑΘ είναι μετοχική εταιρεία και ένα μεγάλο μέρος του μετοχικού κεφαλαίου της έχει περάσει στο ΤΑΙΠΕΔ. Συγκεκριμένα, στις 30.12.2011 στο ΤΑΙΠΕΔ πέρασε το 40% της ΕΥΑΘ, που αντιστοιχεί σε 14.520.000 μετοχές, και το ποσοστό του Δημοσίου στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας ανέρχεται πλέον σε 34,02%. Η κίνηση αυτή εντάσσεται καθαρά στο σχέδιο των κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ-Ν.Δ. για ξεπούλημα των πάντων σε ιδιώτες, καθώς η ΕΥΑΘ είναι μια κερδοφόρα επιχείρηση για το Δημόσιο χωρίς δάνεια και υποχρεώσεις. Η συνεχώς αυξανόμενη κερδοφορία της οφείλεται εν μέρει στις δραστικές μειώσεις αποδοχών των εργαζομένων της ΕΥΑΘ και στην αύξηση των τιμολογίων ύδρευσης και αποχέτευσης η οποία μετά την ένταξη στο ΤΑΙΠΕΔ έφτασε στο 150% και 80%, αντίστοιχα. 

Είναι γνωστό πως όπου το νερό πέρασε σε ιδιωτικά χέρια το πείραμα «απέτυχε» καθώς η τιμή του αυξήθηκε ως και οκτώ φορές, η ποιότητά του υποβαθμίστηκε και τα δίκτυα δεν βελτιώθηκαν. Σε Παρίσι, Βερολίνο, Νίκαια, Γκρενόμπλ, και αλλού, διώχνουν τις ιδιωτικές εταιρείες ύδρευσης και αποχέτευσης. Οι Ολλανδοί απαγορεύουν με νόμο το ξεπούλημα του νερού, οι Ιταλοί το απαγόρευσαν με δημοψήφισμα. Στην Αυστρία και στη Γερμανία έχουν μόνο δημοτικές επιχειρήσεις νερού. Στη Βολιβία οι κάτοικοι, αδυνατώντας να πληρώσουν τους υψηλούς λογαριασμούς στις ιδιωτικές εταιρείες, έφτασαν στο σημείο να συλλέγουν βρόχινο νερό για να ζήσουν, η κυβέρνηση φορολόγησε και αυτό και στη συνέχεια ξέσπασε ένα τεράστιο κίνημα, το οποίο οδήγησε τελικά στην ανατροπή της. 

Τα δημόσια αγαθά όπως το νερό, το ρεύμα, η στέγη, η θέρμανση είναι αδιαπραγμάτευτα και οι επιχειρήσεις που τα παρέχουν πρέπει να είναι δημόσιες για να μπαίνει το κοινό καλό πάνω από το ανάλγητο ιδιωτικό συμφέρον που έχει οδηγήσει ανήλικους μαθητές και φοιτητές να πεθαίνουν από μαγκάλια και ανθρώπους να δηλητηριάζονται από κακοσυντηρημένα δίκτυα ύδρευσης. Βασικοί μνηστήρες για την ΕΥΑΘ είναι πολυεθνικές όπως η Suez και η Veolia, οι οποίες συνδέονται με εταιρείες που έχουν καταδικαστεί  από δικαστήρια χωρών της ΕΕ ή και χωρών εκτός ΕΕ, για δωροδοκίες αξιωματούχων του Δημοσίου, παράνομες πολιτικές δωρεές, μίζες, μη ανταγωνιστικό καθορισμό τιμών, σύναψη καρτέλ και λογιστικούς χειρισμούς που ισοδυναμούν με απάτη. 

Κινητοποιήσεις

Θα επιτρέψουμε λοιπόν να γίνει αυτό το έγκλημα εις βάρος των κατοίκων της Θεσσαλονίκης; Εδώ και χρόνια οι αγώνες για να παραμείνει δημόσια η ΕΥΑΘ δεν έχουν σταματήσει και το δημοψήφισμα που διοργανώνεται θέλει να δώσει μια ηχηρή απάντηση σε κυβέρνηση και ιδιώτες ότι ΔΕΝ ΘΑ ΠΕΡΑΣΕΙ! Η Αριστερά και ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχουν σταματήσει να στέκονται στο πλευρό του σωματείου της ΕΥΑΘ και να στηρίζουν όλες τις κινητοποιήσεις που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια, από συλλογικότητες και πρωτοβουλίες για το νερό, σε αντίθεση με κάποιους όψιμους υπερασπιστές του. Δεν έχει πολύ καιρό που ο Μπουτάρης έλεγε ότι δεν ενδιαφέρεται για το ποιος θα έχει τη διαχείριση αλλά για το ποιος θα καθορίζει την τιμή του νερού. Μάλιστα, σε συνέντευξη που έδωσε σε ολλανδικό μέσο ενημέρωσης είχε πει: «Εγώ πιστεύω ότι πρακτικά δεν μπορούμε να κάνουμε δημοψήφισμα» και αντιπρότεινε: «Πέρα από τις αποφάσεις του δημοτικού συμβουλίου» να γίνει ένα γκάλοπ! Η δημοτική παράταξη της «Ανοιχτής Πόλης» και ο Τριαντάφυλλος Μηταφίδης ήταν οι πρώτοι που είχαν θέσει το ζήτημα στο δημοτικό συμβούλιο, εισπράττοντας τότε άρνηση και αδιαφορία. 

Το δημοψήφισμα που θα πραγματοποιηθεί δεν είναι θεσμικό, αλλά των ίδιων των κατοίκων και θα διενεργηθεί στις 18 Μαΐου, σε κάλπες που θα στηθούν έξω από τα εκλογικά κέντρα έντεκα δήμων της Θεσσαλονίκης που εξυπηρετούνται από την ΕΥΑΘ. Η επιτροπή διοργάνωσης θα αποτελείται από εκπροσώπους του δημάρχου κάθε περιοχής, των εργαζομένων της ΕΥΑΘ και της «κίνησης 136» η οποία εναντιώνεται στην ιδιωτικοποίηση της εταιρείας, σε συνεργασία με το συντονιστικό όργανο «SOSτε το νερό». Περισσότερες πληροφορίες για το δημοψήφισμα και δηλώσεις συμμετοχής για τη μέρα διεξαγωγής του στο www.sostetonero.gr. 

*Η Χαρά Τσαρίδου είναι υποψήφια δημοτικής σύμβουλος με την Ανοιχτή Πόλη στη Θεσσαλονίκη