«Τέταρτη Ελληνική Δημοκρατία» στη σκιά του τέταρτου μνημονίου

(...)με μια από πολύ καιρό προαναγγελθείσα συνταγματική αναθεώρηση, η οποία θα ξεκινήσει από την παρούσα – τόσο βολική στη σύνθεση - μνημονιακή Βουλή και θα ολοκληρωθεί από την επόμενη – όποτε αυτή και αν προκύψει. 

Στις 24 Ιουλίου, λοιπόν, η συγκυβέρνηση και προσωπικά ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας θα παρουσιάσουν την πρόταση τους για την αναθεώρηση του Συντάγματος – και δεν είναι ένας ακόμη φθηνός, επικοινωνιακός αντιπερισπασμός, όπως για παράδειγμα ήταν η εξεταστική επιτροπή για τα δάνεια των κομμάτων και των καναλιών, η οποία – αλήθεια!; - δεν θα έπρεπε να έχει συνεδριάσει και να καταλήξει σε πόρισμα εδώ και δύο εβδομάδες, όπως είχε υποσχεθεί ο Τσίπρας, στην προ ημερησίας διάταξης συζήτηση για τη δικαιοσύνη, στα τέλη του περασμένου Μάρτη;

Η συνταγματική αναθεώρηση αποτελεί στην πραγματικότητα ένα από τα μεγάλα, άτυπα  προαπαιτούμενα προκειμένου το αντισυνταγματικό, αντικοινωνικό, αντιδημοκρατικό, παράτυπο μνημονιακό καθεστώς να λάβει μεταχρονολογημένες, συνταγματικές και νομιμοφανείς διαστάσεις. Από το 2011, όταν η συζήτηση άνοιξε ξανά για ένα νέο Σύνταγμα, με πρωτοβουλία της ΝΔ και του τότε προέδρου της Αντώνη Σαμαρά (μάλιστα σαν δήθεν ανταπόκριση στο «αίτημα των Αγανακτισμένων στις πλατείες»), έως το 2014, όταν σε διπλό χρόνο η ΝΔ πρώτα τον Μάη και μετά τον Νοέμβρη παρουσίασε τις προτάσεις της, η συνταγματική αναθεώρηση έγινε καραμέλα σχεδόν στο σύνολο των κομμάτων του μνημονιακού φάσματος με κοινούς άξονες: Τον στραγγαλισμό των κοινωνικών δικαιωμάτων του συνδικαλίζεσθαι, του απεργείν και της δημόσιας ανώτατης εκπαίδευσης, τη διάλυση του δημόσιου τομέα εν γένει και την παύση της μονιμότητας των τελευταίων υπαλλήλων του με σχέση εργασίας δημοσίου δικαίου,  την πολύπλευρη ενίσχυση και σκλήρυνση της εκτελεστικής εξουσίας, γύρω από το πρόσωπο ενός Προέδρου της Δημοκρατίας, με νέο διευρυμένο εύρος αρμοδιοτήτων και μέσω μιας αφυδάτωσης, αριθμητικής, νομοθετικής, πολιτειακής του ρόλου της Βουλής, την αραίωση και τη σπανιότητα των εκλογικών αναμετρήσεων – ξεκινώντας από τις εθνικές κάλπες, την επιβολή μόνιμων κυβερνητικών παραγόντων σε θέσεις – κλειδιά (πχ σε Γραφεία Προϋπολογισμών των υπουργείων) ανεξάρτητα από τις κυβερνητικές μεταβολές και την έκβαση της κάλπης.

Αν και θα πρέπει να περιμένουμε την κατάθεση της συγκυβερνητικής πρότασης, προκειμένου να κρίνουμε και να διαπιστώσουμε τις κατευθύνσεις, έχουμε ήδη αναλύσει σε προηγούμενα άρθρα στο Rproject, τις βασικές παραμέτρους, στις οποίες συμφωνούν έως αυτή τη στιγμή ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, Ποτάμι και όπως όλα δείχνουν η Ένωση Κεντρώων, και αυτές προκύπτουν σε συνδυασμό από την πρόταση της ΝΔ το φθινόπωρο του 2014 – πρόταση με συγγραφέα τον νυν Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Προκόπη Παυλόπουλο και από τις διάφορες τροχιοδεικτικές βολές που ρίχνουν κατά καιρούς διάφοροι «σοφοί» συνταγματολόγοι και δημόσια πρόσωπα όπως για παράδειγμα συνέβη στην τελευταία έκδοση της κυριακάτικης «Καθημερινής» .

Εκείνο που αξίζει να συγκρατήσουμε στην παρούσα φάση είναι η αμετροέπεια της συγκυβέρνησης, η οποία όχι μόνο αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο διεξαγωγής δημοψηφίσματος επί της πρότασης της, γεγονός που παραβιάζει το άρθρο 110 του Συντάγματος και αντιστρατεύεται την έννοια του εθνικού θέματος του άρθρου 44, αλλά κάνει λόγο για έναρξη μιας περιόδου «τέταρτης δημοκρατίας». Αν και το υπονοούμενο ιστορικά μάλλον προκαλεί γέλια, συνταγματικά, διαφαίνεται η πρόθεση να λάβει η αναθεώρηση τέτοιες διαστάσεις, ώστε οι αναθεωρημένες ή εξολοκλήρου νέες διατάξεις και ειδικά η κατάστρωση των πολιτειακών θεσμών να είναι μετά το πέρας της αναθεωρητικής διαδικασίας εντελώς αναδομημένες και εντέλει «αγνώριστες» - όχι φυσικά προς το λαϊκότερο και το κοινωνικά δικαιότερο.

Τέλος, η συνταγματική αναθεώρηση και οι διαδικασίες συζήτησης της στην παρούσα Βουλή και στην αρμόδια Επιτροπή που πρέπει να συσταθεί επί τούτου το προσεχές φθινόπωρο, προσδιορίζουν τον χρόνο προκήρυξης των επόμενων, πρόωρων, εθνικών εκλογών. Αν η διαδικασία αναθεώρησης κυλήσει «ομαλά» και «συναινετικά» ανάμεσα στα παλιά και τα νέα μνημονιακά κόμματα, έως την άνοιξη ή τις αρχές του καλοκαιριού του 2017, και ενώ τα κοινωνικά μέτωπα θα πολλαπλασιάζονται, ο κόφτης δημοσίων δαπανών θα αρχίσει να δουλεύει τον Μάη του 2017 και η Μενουμευρώπη θα περιμένει διαδοχικά, ανυπόμονα και καρτερικά πρώτα, τις προεδρικές κάλπες στη Γαλλία και εν συνεχεία τις εθνικές κάλπες, στη Γερμανία, η Ελλάδα θα μπει και αυτή σε τροχιά νέας, κυβερνητικής αστάθειας και αναπροσδιορισμού των μνημονιακών ισορροπιών, προκειμένου η συνταγματική αναθεώρηση να ολοκληρωθεί ταχέως και αμέσως. Με απλά λόγια, μετά την πρώτη φάση της αναθεώρησης, που ξεκινά πια επίσημα στις 24 Ιουλίου και θα ολοκληρωθεί με τη σχετική ψηφοφορία στην Ολομέλεια της Βουλής λογικά την επόμενη άνοιξη, η χώρα ξαναμπαίνει σε τροχιά εκλογών για να ολοκληρώσει η νέα, επόμενη Βουλή, δέσμια των αποφάσεων της παρούσας, το νέο αναθεωρημένο Σύνταγμα. Ίσως αυτά διαβλέπουν και στη λεγόμενη «Κεντροαριστερά» και σπεύδουν να συζητήσουν όρους συμπόρευσης, συνύπαρξης ή συστράτευσης με έναν από τους δύο, μνημονιακούς πόλους (ΣΥΡΙΖΑ – ΝΔ), προκειμένου να διασώσουν τα πολιτικά τους σαρκία…