Η θυελλώδης επιστροφή του Τραμπ

Το Γενάρη του 2025, τα διεθνή ΜΜΕ είναι και πάλι στραμμένα στην Ουάσινγκτον και τα σοκ που προκαλεί ο «τραμπισμός», αυτή τη φορά έχοντας καταλάβει τα κέντρα εξουσίας των ΗΠΑ μέσα από μια εκλογική νίκη. Η παρουσία της ελίτ των ελίτ στην ορκωμοσία, οι διεθνείς ακροδεξιοί καλεσμένοι, οι ρητορικές «βόμβες» που πετά ο Τραμπ, ο ναζιστικός χαιρετισμός του Μασκ, το κύμα προεδρικών διαταγμάτων θυμίζουν μια επικοινωνιακή επιχείρηση «Σοκ και Δέος».

Εξωτερική πολιτική

Με τις δηλώσεις του για την Γροιλανδία, τον Παναμά, τον Καναδά, ο Τραμπ μοιάζει να δίνει μια πολύ κυριολεκτική-γεωγραφική διάσταση στην υπόσχεση να ξανακάνει την Αμερική Μεγάλη. Η πρόταση να γίνει ο Καναδάς η 51η Πολιτεία των ΗΠΑ δείχνει τραμπική υπερβολή που αφορά περισσότερο την πίεση να ευθυγραμμιστεί η κυβέρνηση του Καναδά στις επιταγές της νέας αμερικανικής κυβέρνησης στο εμπόριο, τη μετανάστευση, την παρουσία στον Αρκτικό Κύκλο (βλ. παρακάτω).

Αλλά η Γροιλανδία και ο Παναμάς δεν αποκλείεται να μας απασχολήσουν σοβαρά στο μέλλον.

Αξίζει να θυμόμαστε ότι η εμμονή του Τραμπ με την Γροιλανδία είναι παλιά. Κατά την πρώτη του θητεία, είχε εκδηλώσει σε ανύποπτο χρόνο την πρόθεσή του να την αγοράσει. Προκάλεσε μια μίνι-ένταση με την πρωθυπουργό της Δανίας και έγινε αντικείμενο χλεύης ως μια «παραξενιά» του μεγιστάνα. Η σημασία της Γροιλανδίας αναδείχθηκε στη διαδρομή, όταν έγινε σαφές ότι οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις (ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα) μέσα στον απύθμενο κυνισμό τους, αντιμετωπίζουν το λιώσιμο των πάγων της Αρκτικής ως… ευκαιρία (νέοι εμπορικοί δρόμοι, διευκόλυνση νέων εξορύξεων), ξεκινώντας μια κούρσα ερευνητικής και στρατιωτικής παρουσίας στην περιοχή. Αυτό κάνει τη Γροιλανδία σημαντική και γι’ αυτό ο Τραμπ επανέρχεται πλέον ακόμα πιο ωμά, απειλώντας τη Δανία με μια πολύ πιο «επιθετική εξαγορά».

Η αξία της Διώρυγας του Παναμά είναι προφανής, ως το δεύτερο μεγαλύτερο θαλάσσιο πέρασμα (μετά το Σουέζ) και αυτό που ενώνει τον Ειρηνικό με τον Ατλαντικό Ωκεανό. Και εδώ οι απειλές δεν αφορούν κάποια προσωπική παραξενιά («αφού εμείς το χτίσαμε!»), αλλά έχουν το βλέμμα στον ανταγωνισμό με την Κίνα, καθώς κινεζικές εταιρίες διαχειρίζονται τα δύο κρίσιμα λιμάνια της Διώρυγας. Καθώς η «χαρούμενη παγκοσμιοποίηση» πνέει τα λοίσθια και οι ιμπεριαλιστικές αντιπαλότητες αναβαθμίζουν το κριτήριο της γεωπολιτικής ασφάλειας και του «ποιος ελέγχει τι», η νέα αμερικανική ηγεσία βάζει στο στόχαστρο τη Διώρυγα.

Οι στόχοι των πρώτων απειλών (Καναδάς, Γροιλανδία, Παναμάς) και η εμμονή του νέου υπ. Εξ., Μάρκο Ρούμπιο, με τη Λατινική Αμερική θυμίζουν το παλιό Δόγμα Μονρόε, σύμφωνα με το οποίο κάθε παρέμβαση στο δυτικό ημισφαίριο (με την έννοια της αμερικανικής ηπείρου) από δύναμη έξω από αυτό θα αντιμετωπιζόταν από τις ΗΠΑ ως  επιθετική ενέργεια εναντίον τους. Αυτό το Δόγμα πρωτοδιατυπώθηκε ως στήριξη στους λαούς της Λατινικής Αμερικής και απευθυνόταν στις ευρωπαϊκές αποικιακές δυνάμεις. Με την άνοδο του αμερικανικού ιμπεριαλισμού, μεταφράστηκε ως αποκλειστικό δικαίωμα των ΗΠΑ να κουμαντάρουν τη Λατινική Αμερική («πίσω αυλή»). Κατά την «στιγμή» της μονοπολιτικής κυριαρχίας των ΗΠΑ θεωρήθηκε «απαρχαιωμένο» (ως αχρείαστο) και επιστρέφει σήμερα, που μια άλλη δύναμη (Κίνα) διεισδύει συστηματικά στο δυτικό ημισφαίριο.

Ο ανταγωνισμός με την Κίνα είναι η μεγάλη διακομματική σταθερά της αμερικανικής στρατηγικής στο σύγχρονο κόσμο. Αλλά οι τακτικές με τις οποίες θα την επιδιώξει (που αφορούν τον ουκρανικό πόλεμο και τη στάση απέναντι στη Ρωσία, αλλά και τη σχέση με την ΕΕ) είναι ανοιχτές καθώς αλλάζει η «βάρδια» στο Λευκό Οίκο (για τη Μέση Ανατολή, βλ. αρθρογραφία για το Παλαιστινιακό).

Ο Τραμπ επιμένει στην ανάγκη να τερματιστεί ο ουκρανικός πόλεμος, τον οποίο αντιμετωπίζει ως κυρίως ευρωπαϊκή υπόθεση και ως αχρείαστο αντιπερισπασμό από άλλα μέτωπα. Όμως δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι θα αποσυρθεί μονομερώς από τη σύγκρουση ή θα επιδιώξει (πόσο μάλλον θα καταφέρει!) μια «νέα Γιάλτα» με τη Ρωσία. Το ουκρανικό προφανώς δεν θα επιλυθεί «μέσα σε 24 ώρες». Ο ειδικός απεσταλμένος του Τραμπ δηλώνει ότι θα χρειαστούν 100 μέρες για να διαμορφωθεί μια πρόταση, ενώ άλλα τραμπικά στελέχη κάνουν λόγο για 6 μήνες. Τα «σήματα» που στέλνει ο Τραμπ και στα δύο άμεσα ενδιαφερόμενα μέρη (Κίεβο-Μόσχα) θυμίζουν «σκοτσέζικο ντους» με το συνδυασμό φιλικών νουθεσιών και απειλών.

Το βασικό μήνυμα του Τραμπ προς την Ευρώπη ήταν η έκκληση (στο Νταβός) να αυξήσουν τις δικές τους πολεμικές δαπάνες στο… 5% του ΑΕΠ, για να διορθωθεί, λέει, η «αδικία» που βίωναν οι ΗΠΑ όλα τα προηγούμενα χρόνια. Αυτό το σήμα («να αναλάβετε τις δικές σας υποθέσεις»), σε συνδυασμό με την απειλή δασμών, προκαλεί ζαλάδα στις ευρωπαϊκές ηγεσίες που ψάχνουν ακόμα τις απαντήσεις ή τις προσαρμογές στη νέα κατάσταση. 

Η «Τέχνη της Συμφωνίας» και η «Θεωρία του Τρελού»

Στο βιβλίο του «Η Τέχνη της Συμφωνίας», ο Τραμπ περιέγραφε ότι ως επιχειρηματίας έβαζε «πολύ μεγάλους στόχους» και τους επεδίωκε «ανελέητα και ασταμάτητα»: «Κάποιες φορές κέρδιζα κάτι λιγότερο από αυτό που ήθελα, αλλά τις περισσότερες τα κέρδιζα όλα». Με αυτήν τη διάθεση ξεκινά την προεδρική του θητεία και το ερώτημα είναι αν με τις ανελέητες απειλές θα αποσπάσει τελικά συμφωνίες που θεωρεί προνομιακές για τον αμερικανικό καπιταλισμό, ή θα συναντήσει αντιστάσεις (όπως οι αντιαμερικανικές διαδηλώσεις στον Παναμά). 

Ο ίδιος ο Τραμπ είναι κοινά αποδεκτό ότι είναι ασταθής, εγωπαθής κι απρόβλεπτος. Αλλά αυτά τα χαρακτηριστικά μπορούν να αξιοποιηθούν και σε μια υπολογισμένη τακτική. Η «Θεωρία του Τρελού» (madman theory) ισχυρίζεται ότι σε μια αντιπαράθεση/διαπραγμάτευση, είναι προς όφελος κάποιου να πείσει τον απέναντι ότι «είναι ικανός για όλα». Το πρόβλημα με αυτήν την τακτική, στο βαθμό που ισχύει, είναι ότι μπορεί κάποια στιγμή να υποχρεωθείς να υλοποιήσεις κάποιες «τρέλες» για να μην αποδειχθεί η μπλόφα σου και να συντηρήσεις αυτήν την φήμη και το πλεονέκτημα που σου δίνει.

Το τέλος της «ήπιας ισχύος»

Οι πρώτες κυβερνητικές αποφάσεις αναδεικνύουν ότι ο «απομονωτισμός» που κυριαρχεί στο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα δεν αφορά την ειρηνική υποχώρηση των ΗΠΑ από την προσπάθεια προβολής ισχύος διεθνώς. Αφορά οτιδήποτε αφορούσε -ή συμβόλιζε δημαγωγικά- κάποιες όψεις «παγκόσμιας συνεργασίας», που πάντα ενοχλούσαν ένα ρεύμα του αμερικανικού εθνικισμού. Αφορά επίσης την «συναλλαγματική» αντίληψη του νέου Αμερικανού προέδρου και την τακτική με την οποία σκοπεύει να προβάλει την αμερικανική ισχύ διεθνώς.

Η αποχώρηση από τη Διεθνή Συμφωνία για το Κλίμα ενταφιάζει έναν από καιρό πεθαμένο στην ουσία θεσμό, ενώ πιο σοβαρή είναι η αποχώρηση από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Η αναστολή κάθε αμερικανικής εξωτερικής βοήθειας σε όλες τις χώρες (με την εξαίρεση Ισραήλ και Αιγύπτου…) μένει να εξειδικευτεί καθώς θα προχωρά η επανεξέταση αυτών των συμφωνιών. Η «συναλλαγματική» αντίληψη σε όλα αυτά είναι προφανής. Σύμφωνα με τον Τραμπ, οι χορηγίες στον ΠΟΥ, την USAID, στα διάφορα ταμεία για την κλιματική κρίση αποτελούν «ληστεία» σε βάρος των ΗΠΑ. Αυτή συμπληρώνεται από τον ανταγωνισμό με την Κίνα: Ο Τραμπ επισημαίνει ότι το Πεκίνο «ρυπαίνει ατιμώρητο», και δείχνει με το δάχτυλο τα μικρά ποσά (σε σχέση με τις ΗΠΑ) που καταβάλει η Κίνα στο κοινό ταμείο του ΠΟΥ. Ασφαλώς τα προηγούμενα χρόνια δεν κυβερνούσαν τις ΗΠΑ αλτρουιστές κουβαρντάδες, αλλά στελέχη που έκριναν χρήσιμη την «βελούδινη» πτυχή της αμερικανικής ηγεμονίας, που στηριζόταν στην εικόνα που φιλοτεχνούσε και τους υλικούς δεσμούς που ανέπτυσσε ως μεγα-δωρητής των διεθνών οργανισμών και επιμέρους χωρών. Το δόγμα Τραμπ θεωρεί σπατάλη πόρων αυτήν τη μέθοδο και προτιμά την ωμή προβολή στρατιωτικής (και δασμολογικής/εμπορικής) ισχύος ως μέθοδο εξασφάλισης των αμερικανικών συμφερόντων. 

Ενέργεια και ανταγωνισμοί

Το προεκλογικό σύνθημα «εξορύξεις μωρό μου, εξορύξεις» γίνεται άμεσα πράξη, καθώς ο Τραμπ κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης (!) στον τομέα της ενέργειας προκειμένου να προχωρήσει χωρίς περιορισμούς «σε ταχείες εγκρίσεις νέων ενεργειακών υποδομών». Όπως δήλωσε στην ορκωμοσία κι επανέλαβε κατά λέξη στο Νταβός: «Οι ΗΠΑ έχουν το μεγαλύτερο απόθεμα πετρελαίου και αερίου από κάθε άλλη χώρα στη Γη, και πρόκειται να το χρησιμοποιήσουμε». Πέρα από την ακλόνητη ισχύ των πετρελαιάδων και της βιομηχανίας ορυκτών καυσίμων, η θερμή στήριξη του Ντόναλντ στο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο συνδέεται και με άλλους υπολογισμούς. Η Κίνα κυριαρχεί στην παγκόσμια αγορά των λεγόμενων σπάνιων γαιών, δηλαδή των πρώτων υλών που απαιτούνται για την ηλεκτροκίνητη οικονομία και βρίσκεται μπροστά από τον ανταγωνισμό στην λεγόμενη «πράσινη τεχνολογία». Απέναντι σε αυτήν τη συνθήκη, ο Τραμπ θα αξιοποιήσει στο μέγιστο το αμερικανικό πλεονέκτημα σε ορυκτά καύσιμα. Έτσι σκοπεύει να καλύψει την ενεργειακή δίψα των νέων τεχνολογιών. Το ξεκαθάρισε επίσης στο Νταβός, όπου συνέδεσε τις αχαλίνωτες εξορύξεις με τον στόχο να γίνουν οι ΗΠΑ «παγκόσμια πρωτεύουσα της τεχνητής νοημοσύνης και των κρυπτονομισμάτων». Οι ζάμπλουτοι της Big Tech (Μασκ, Ζάκερμπεργκ, Μπέζος) που στέκονται πλάι στον Τραμπ, στέκονται επίσης στην κορυφή της ιεραρχίας ενός αναπτυσσόμενου κλάδου του οποίου οι «αυτοφυείς επιχειρηματίες/επενδυτές» αποτελούν σημαντικό «κορμό» της βάσης στήριξης του τραμπισμού. Αυτός ο ενεργοβόρος κλάδος ευθύνεται για όλο και μεγαλύτερο τμήμα εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και αυτό αποτελεί έναν ακόμα λόγο που ο Τραμπ είναι «αλλεργικός» σε κάθε αναφορά ή μέτρο αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης. Ασφαλώς η αμερικανική κυβέρνηση δεν θα εγκαταλείψει την αρένα ανταγωνισμού στην ηλεκτροκίνητη οικονομία (όπου δραστηριοποιείται και ο Μασκ). Οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να ενδιαφέρονται για τις σπάνιες γαίες και αυτό μας επιστρέφει στη… Γροιλανδία, ένα από τα λίγα μέρη με τέτοια ορυκτά που δεν βρίσκεται υπό κινεζικό έλεγχο. 

Η συμμαχία με τις νέες τεχνολογίες

Η στενή σχέση του Τραμπ με τους πανίσχυρους επιχειρηματίες των νέων τεχνολογιών έχει πολλές σκοτεινές όψεις, καθώς σε αυτούς απευθύνεται πιο προνομιακά η υπόσχεση για αχαλίνωτη δράση. Η έμφαση έχει πέσει στην κυριαρχία της ακροδεξιάς στα σόσιαλ μίντια. Έχει τη σημασία της, καθώς αυτές οι ανώνυμες εταιρίες έχουν αποκτήσει ρόλο βασικού «δημόσιου βήματος», αλλά ποτέ η πραγματική μάχη ενάντια στους αντιδραστικούς δεν κρίθηκε εκεί. Έμφαση έχει δοθεί και στις διαστημικές φαντασιώσεις αυτού του κλάδου, με τον Τραμπ να επικαλείται το Manifest Destiny (το «θεϊκό πεπρωμένο» να κατακτηθεί η αμερικανική δύση από τους εποίκους) για να το επεκτείνει… στον πλανήτη Άρη! Αλλά υπάρχουν πράγματα πιο σοβαρά από τις σοσιαλμιντιακές πλατφόρμες και πιο άμεσα από τον εποικισμό του διαστήματος (στη διαχείριση των data, στην πολεμική τεχνολογία, στη ρομποτική) στα οποία μπορεί να επιδοθεί αυτός ο δυναμικός και ισχυρός κλάδος, που θέλει να δράσει «ανεμπόδιστος». Πρόκειται για ανθρώπους που αντιμετωπίζουν τις ρυθμίσεις της ΕΕ σαν… σοβιετικό ολοκληρωτισμό και περιγράφουν στα επινίκια πάρτι τους ως «τυραννία» την εποχή… Μπάιντεν.

Το πρόγραμμα στο εσωτερικό

Έχουμε ξαναγράψει ότι ο Τραμπ υποστηρίζει έναν «περιφρουρημένο καπιταλισμό Άγριας Δύσης», που συνδυάζει τον προστατευτισμό προς τα έξω με την πλήρη απορρύθμιση προς τα μέσα. Το συνόψισε ο ίδιος απευθυνόμενος στο Νταβός: «Το μήνυμά μου σε κάθε επιχείρηση στον πλανήτη είναι πολύ απλό: Ελάτε να παράξετε τα προϊόντα σας στην Αμερική και θα σας δώσουμε μια από τις χαμηλότερες φορολογήσεις στη Γη. Αλλά αν δεν παράγετε στην Αμερική, που είναι στη δική σας ευχέρεια, τότε πολύ απλά θα πρέπει να πληρώσετε δασμούς».

Στο πεδίο των κοινωνικών δικαιωμάτων, τα πρώτα του διατάγματα είναι πολεμικά. Δηλώνει πρόθεση να καταργήσει όλες τις πολιτικές «θετικών διακρίσεων» (για φυλετικές μειονότητες κ.ά.), κηρύσσοντας την επιστροφή στην «αξιοκρατία», ενώ καθιστά επίσημη πολιτική (!) των ΗΠΑ  ότι «υπάρχουν μόνο δυο φύλα, το αρσενικό και το θηλυκό». Οι συνέπειες της εξειδίκευσης αυτών των κατευθύνσεων στην καθημερινή ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων θα φανεί στο άμεσο μέλλον. Αλλά πολύ μεγαλύτερη απειλή αντιμετωπίζουν οι μετανάστες, για τους οποίους επεφύλαξε ο Τραμπ τα πιο δρακόντεια και άμεσα μέτρα: Κατάσταση έκτακτης ανάγκης στα σύνορα (που επιτρέπει την κινητοποίηση του στρατού), κατάργηση του «δικαίου του εδάφους» (που έδινε ιθαγένεια σε κάθε παιδί που γεννιέται στις ΗΠΑ), μέτρα που στρώνουν το δρόμο στην εκστρατεία μαζικών απελάσεων (που ξεκίνησε από την πρώτη μέρα).

Προοπτικές

Η καταιγίδα διαταγμάτων περιλαμβάνει και αρκετά «συμβολικά» μέτρα, κάποια ανεφάρμοστα και άλλα που μπορεί να καταπέσουν σε δικαστήρια. Όμως αρκετά θα εφαρμoστούν, ενώ το πολιτικό/ιδεολογικό σήμα που έστειλε ο Τραμπ στην πρώτη μέρα της θητείας του έχει επικίνδυνους αποδέκτες. Πρώτα στο εσωτερικό και τα δραστήρια δίκτυα της αμερικανικής ακροδεξιάς. Πολλά από αυτά έχουν ήδη αναλάβει δράση ρουφιάνου, καλώντας τον κόσμο να καρφώνει στις Αρχές τους μετανάστες γείτονές του για να απελαθούν και τους συναδέλφους-φισσές του που θεωρεί ότι προσλήφθηκαν λόγω φύλου/φυλής (DEI) για να απολυθούν. Άλλες νεοναζιστικές ομάδες ετοιμάζονται για μια «4ετία γεμάτη ευκαιρίες για ανάπτυξη και διείσδυση», ενώ κορυφαία στελέχη της βίαιης ακροδεξιάς (Proud Boys κ.ά.) βγαίνουν από τις φυλακές μετά την απονομή χάρης από τον Τραμπ και δηλώνουν ότι ετοιμάζουν την «εκδίκησή τους». Η αναθάρυνση αυτών των καθαρμάτων από την εκλογική νίκη Τραμπ αποτυπώνεται σε αφίσες της Κου-Κλουξ-Κλαν που λένε στους μετανάστες να φύγουν εθελοντικά (αλλιώς...), σε ανώνυμες αποστολές φρικτών SMS σε Μαύρους φοιτητές που τους γράφουν ότι «καλείστε για εργασία στην φυτεία Τάδε», στην αυξανόμενη ιντερνετική χρήση του ανατριχιαστικού μισογυνικού συνθήματος «Δικό σας το Σώμα - Δικιά μας η Επιλογή»...

Η επικοινωνιακή καταιγίδα του Τραμπ είχε αποδέκτες και στη διεθνή ακροδεξιά, της οποίας τα στελέχη ήταν καλεσμένα στην ορκωμοσία, με τον Αργεντίνο Μιλέι να σπεύδει να μιλήσει ενθουσιωδώς για τη διαμόρφωση αυτής της Μαύρης Διεθνούς («ενάντια στο σοσιαλισμό και το woke») και διάφορες «ντουντούκες» του Τραμπ και του Μασκ στην Ευρώπη να λανσάρουν το… MEGA (Make Europe Great Again).

Στις ίδιες τις ΗΠΑ, το μέλλον δεν είναι προδιαγεγραμμένο. Σύμφωνα με μια μεγάλη γκάμα οικονομολόγων (από μαρξιστές ως «ορθόδοξους»), η συνταγή του Τραμπ (μαζικές απελάσεις, λεπίδι στις δαπάνες, μείωση στους φόρους, δασμοί) οδηγεί σε οικονομικά αδιέξοδα. Η συνοχή της πολιτικής συμμαχίας που τον στηρίζει θα αποτελέσει επίδικο. Η προεκλογική κόντρα των εθνικιστών του MAGA με την πρόθεση του Μασκ να επεκτείνει το πρόγραμμα για χορηγήσεις βίζας σε ειδικευμένους στις νέες τεχνολογίες (κυρίως από την Ινδία και την Κίνα) ήταν ένα δείγμα. Ο Στίβεν Μπάνον, ο γκουρού της διεθνούς Alt-Right που «ψιθύριζε στο αυτί» του Τραμπ στην πρώτη του θητεία, μάλλον νιώθει ριγμένος και αντιπαρατίθεται συχνά και δημόσια με τον Ίλον Μασκ. Η ουσία όμως δεν είναι τόσο οι παραπολιτικοί καυγάδες στην κορυφή, όσο η δυνατότητα του Τραμπ να κρατήσει -ως κυβέρνηση πλέον- ενοποιημένο το ευρύ κοινωνικό μπλοκ που συνενώθηκε κάτω από την σημαία του MAGA.

Αυτό το μπλοκ δεν είναι παντοδύναμο. Στις πρώτες παρεμβάσεις του, ο Τραμπ επαναλαμβάνει την «ιστορική λαϊκή εντολή» που έλαβε. Η νίκη του είναι σαφώς καθαρή. Αλλά σε πείσμα του αρχικού κλίματος που διαμόρφωσε η άνετη (με βάση το αμερικανικό εκλογικό σύστημα) επικράτησή του, ο ισχυρισμός είναι σαθρός. Η διαφορά 1,5 μονάδας με την Καμάλα Χάρις (49,8% έναντι 48,3%, επί των ψηφισάντων) αποτελεί μια από τις 4-5 πιο οριακές (ως προς τη λαϊκή ψήφο) νίκες στην ιστορία των ΗΠΑ.

Το πραγματικό πρόβλημα είναι η κατάσταση στο ανταγωνιστικό στρατόπεδο. Κοινωνικές οργανώσεις και συνδικάτα, όπως και μεγάλη μερίδα της Αριστεράς, επένδυσαν τις ελπίδες τους στο Δημοκρατικό Κόμμα, τις εκλογές, την αστική (ΜΜΕ, Βιομηχανία του Θεάματος κλπ) «αντίσταση» στον Τραμπ. Η ήττα αυτής της στρατηγικής είναι βαριά. Ο Τραμπ επέστρεψε. Σε αντίθεση με το 2016, αυτήν την φορά κέρδισε περισσότερες ψήφους από την αντίπαλό του. Αυτό έχει προκαλέσει αποθάρρυνση και παράλυση. Εκεί που το Γενάρη του 2021 διαδήλωναν εκατοντάδες χιλιάδες ενάντια στην ορκωμοσία του, φέτος διαδήλωσαν λιγότεροι από 10.000 άνθρωποι. Το Δημοκρατικό Κόμμα, μετατρέποντας την κάλπη σε «μητέρα όλων των μαχών», έσπειρε την αποθάρρυνση τώρα που αυτή χάθηκε. Σήμερα η αντιπολίτευσή του προσανατολίζεται σε δικαστικές μάχες με τα μέτρα του Τραμπ. Αυτές έχουν την αξία τους, αλλά αφυδατώνουν ακόμα περισσότερο τα κοινωνικά κινήματα, παραπέμποντας τα πάντα στους «θεσμούς», εν αναμονή των βουλευτικών εκλογών σε 2 χρόνια και των επόμενων προεδρικών σε 4…

Αυτά μπορεί να αποδειχθούν ανίσχυρα μπροστά στην τραμπική ρεβάνς, που εμπνέεται από την κατεύθυνση του διαβόητου «Σχεδίου 2025», το οποίο προβλέπει ημι-δικτατορικές εξουσίες για τον Πρόεδρο και πόλεμο ενάντια στο «διοικητικό κράτος», με τον Τραμπ ήδη να επανακατατάσσει χιλιάδες ομοσπονδιακούς υπαλλήλους στην κατηγορία των «πολιτικών προσλήψεων» προκειμένου να διευκολύνει την απόλυσή τους και την αντικατάστασή τους με αφοσιωμένους στον ίδιο.

Το ξέσπασμα της κοινωνικής αντίστασης και η ρήξη με την αδιέξοδη θεσμική στρατηγική του Δημοκρατικού Κόμματος είναι η μόνη σοβαρή απάντηση στην τραμπική απειλή. Δυστυχώς, η αμερικανική Αριστερά βγαίνει τραυματισμένη και αποδυναμωμένη από την εμπειρία Σάντερς και την διακυβέρνηση Μπάιντεν, κι έχει ανηφορικό δρόμο μπροστά της…