Αυτός είναι ο τίτλος του βιβλίου του Παναγιώτη Βλάχου (εκδόσεις Κέδρος, 2016), το οποίο συζητήθηκε, στις 22-2-2017, στην Ομάδα Ανάγνωσης της Λέσχης «Εκτός Γραμμής», παρόντος του συγγραφέα.

Το βιβλίο δεν το έχω διαβάσει, ακόμη, αλλά από την πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση μπορώ να συνοψίσω τα εξής: Οι κεντρικοί ήρωες είναι ένα ζευγάρι, ο Πέτρος και η Αλεξάνδρα στα χρόνια των μνημονίων. Ο Πέτρος είναι ανένταχτος αριστερός, λίγο ιδιόμορφος και πολύ ψαγμένος, που του αρέσουν τα blouse. Η Αλεξάνδρα, επίσης ψαγμένη, μένει άνεργη. Αυτός είναι ο αστάθμητος παράγοντας: η ανεργία. Που τσακίζει ανθρώπινες ζωές, αναδεικνύει χαρακτήρες και φέρνει στην επιφάνεια αδυναμίες και αδιέξοδα, αλλά και επιλογές. Κάθε είδους επιλογές.

Άρα, η στάση μας απέναντι στα γεγονότα είναι ανάλογη, επειδή «Καθετί που κάνουμε ή που αποφασίζουμε να μην κάνουμε, είναι μια απόφαση και μια θέση απέναντι στην ζωή που μας καλεί να αναλάβουμε την ευθύνη για όσα μας συμβαίνουν», επισημαίνει ο Γ. Λεχουρίτης.

Όμως, ανάμεσα στον Πέτρο και την Αλεξάνδρα απλώνονται οι ιστορίες και άλλων ανθρώπων. Ζωές σε δοκιμασία. Είναι κι αυτό παράγωγο της κρίσης: Να δοκιμάζει ότι υπήρχε πριν από αυτή και υπέβοσκε. Να δοκιμάζει τα πάντα. Την φιλία, τις ανθρώπινες σχέσεις, τους έρωτες, τις βεβαιότητες.

Σε κάθε ήρωα του βιβλίου, ο συγγραφέας έχει βάλει να του αντιστοιχεί και το ανάλογο τραγούδι, είτε ελληνικό είτε ξένο.  

Βέβαια, παρ’ ότι το βιβλίο έχει τίτλο για την ανεργία, εντούτοις αυτό που προσπαθεί  να θέσει είναι μια ηθική της εργασίας και όχι κατ’ ανάγκη να είναι ένα βιβλίο για την ανεργία. Η ανεργία είναι η αφορμή. Η αιτία είναι ο τρόπος που αντιλαμβάνεται κάποιος/-α το πώς ζει και το που ζει. Γι’ αυτό στέκεται στην καθημερινότητα στα χρόνια της κρίσης. Και σε αναγκάζει να κάνεις ένα κοίταγμα, ξανά, στο τι προηγήθηκε και στο τι έγινε. Απλά, αυτό γίνεται μέσα από τους δύο βασικούς πρωταγωνιστές, τον Πέτρο και την Αλεξάνδρα.

Η καρδιά της ιστορίας είναι ένας έρωτας και το πώς δύο άνθρωποι διαχειρίζονται την εποχή που ζούνε. Μια εποχή κρίσης και ανθρωποφαγίας, η οποία αλλάζει άρδην τη ζωή τους. Μια ζωή, που είναι σε συνεχή δοκιμασία, την οποία κατά πως φαίνεται την αντιμετωπίζουν με δημιουργικότητα. Διότι, «Η ανθρώπινη ελευθερία δεν σημαίνει ελευθερία από συνθήκες, αλλά ελευθερία στο να επιλέξει κανείς την στάση του απέναντι σε αυτές», όπως πάλι αναφέρει ο Λεχουρίτης.

«Το ζητούμενο, τελικά, είναι πώς να ερωτευτείς την διαφορετικότητα», επέμενε ο συγγραφέας στην προαναφερθείσα συζήτηση στην Ομάδα Ανάγνωσης ή όπως αναφέρεται στο οπισθόφυλλο του βιβλίου, «Ο χαμένος χρόνος ξαναδιεκδικείται». Επειδή, «όσο μικρές ή μεγάλες κι αν είναι οι απώλειες, η ζωή σε καλεί να επιστρέψεις. Χωρίς χρέη…»