Λίγες ώρες αφότου η Τερέζα Μέι ανακοίνωσε ότι η συμφωνία, στην οποία κατάφερε να φτάσει με την ΕΕ για το Brexit, απέσπασε την υποστήριξη του υπουργικού συμβουλίου, ακολούθησε ένα μπαράζ παραιτήσεων υπουργών.
Ήταν το δεύτερο κύμα παραιτήσεων (μετά από εκείνο που διαφώνησε με το σχέδιο με το οποίο θα πήγαινε στις Βρυξέλλες, το οποίο τελικά είχαν απορρίψει και οι Βρυξέλλες). Δεν συνυπολογίζουμε άλλες μεμονωμένες «παράπλευρες απώλειες» υπουργών σ’ αυτή την ταραχώδη διαδρομή.
Στο μεταξύ υπάρχουν ήδη 21 βουλευτές του Συντηρητικού Κόμματος που είχαν στείλει επιστολές «άρσης της εμπιστοσύνης» στην πρωθυπουργό. Τουλάχιστον 21 το έχουν δηλώσει δημόσια. Οι φήμες για τον πραγματικό αριθμό δίνουν και παίρνουν, όταν χρειάζονται 48 επιστολές για να προκληθεί διαδικασία αμφισβήτησης της ηγεσίας του κόμματος και της κυβέρνησης.
Το ζητούμενο είναι πλέον αν θα παραμείνει η Μέι στην πρωθυπουργία. Η ανατροπή της δείχνει εξαιρετικά δύσκολη, κυρίως γιατί οι επικριτές της δεν έχουν σοβαρή διάδοχη λύση, που να πείσει την πλειοψηφία του κόμματος. Αλλά είναι ικανοί να την «τραυματίσουν» τόσο, που ο διαδομένος όρος «κυβέρνηση ζόμπι» να είναι πλέον λίγος για να την περιγράψει.
Μια ελπίδα της Μέι βρίσκεται σε εκείνα τα στελέχη του ευρωσκεπτικισμού που συνυπολογίζουν ότι δεν είναι ώρα για εσωκομματική ανταρσία, με εμβληματικό τον Μάικλ Γκόουβ, φανατικό υποστηρικτή του Brexit, που ωστόσο ηγείται μιας ομάδας που θα επιδιώξει να συνεννοηθεί με τη Μέι στη βάση σοβαρών αλλαγών στη συμφωνία. Μόνο που ο επικεφαλής διαπραγματευτής της ΕΕ συγκάλεσε τους πρέσβεις όλων των κρατών-μελών για να τους ανακοινώσει ότι παρόλη τη συμπάθεια στις πολιτικές «δυσκολίες» του Λονδίνου, το ευρωπαϊκό μπλοκ έχει «το καθήκον» να υπερασπιστεί τις κόκκινες γραμμές της ΕΕ και να μην δεχτεί «σοβαρές αλλαγές».
Κι αν η Μέι επιβιώσει για να φέρει τη συμφωνία στη Βουλή, η τύχη της ίδιας της συμφωνίας είναι εξαιρετικά δύσκολη. Δέχεται πυρά από τους ευρωσκεπτικιστές ως «μαλακό Brexit» και από τους ευρωπαϊστές ως «Brexit». Καταγράφεται μια συγκυριακή ταύτιση όσων είναι πρόθυμοι να φτάσουν σε Brexit χωρίς συμφωνία κι όσων θέλουν να αξιοποιήσουν τον τρόμο της προοπτικής Brexit χωρίς συμφωνία για να ανατρέψουν το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος του 2016.
Η κατάσταση μοιάζει να βγαίνει τόσο εκτός ελέγχου, που υποχρεώθηκε ο CBI, η μεγαλύτερη εργοδοτική ένωση στο Νησί, «να τραβήξει αυτιά» και στους ευρωσκεπτικιστές και στους ευρώπληκτους, καλώντας σε πειθαρχία γύρω από τη συμφωνία Λονδίνου-Βρυξελλών «για να αποφευχθούν τα χειρότερα». Το πολιτικό αποτέλεσμα αυτής της παρέμβασης είναι ο μεγαλύτερος σύμμαχος και η μόνη ελπίδα της Μέι. Μόνο που ζούμε σε μια ταραγμένη εποχή όπου οι παλιές «τακτοποιήσεις» για την εύρυθμη λειτουργία του συστήματος δεν ισχύουν (εκλογή Τραμπ αντί της Χίλαρι, η ίδια η εμφάνιση του Brexit με το δημοψήφισμα-αυτογκολ του Κάμερον κ.ο.κ.). Και καλώς ή κακώς, τα δύο ρεύματα που πιέζουν προς ριζικά αντίθετες κατευθύνσεις, αλλά συγκλίνουν στο τορπίλισμα του «ήπιου Brexit», αποτελούν αυτή τη στιγμή τα πιο «θορυβώδη» πολιτικά ρεύματα στη βρετανική κοινωνία και η ματαίωσή τους δεν θα είναι εύκολη υπόθεση…
Άλλωστε το CBI θα κληθεί να εξετάσει με καπιταλιστικό πραγματισμό τις επιλογές του. Αν κατορθώσουν οι μπλερικοί να επιβληθεί νέο δημοψήφισμα, που θα φέρει το Ηνωμένο Βασίλειο πίσω στα γνώριμα νερά της ΕΕ, θα ζήσουν εύκολα με αυτό. Αν πάλι εκτροχιαστούν οι σχέσεις με την ΕΕ, ίσως ακούσουν με μεγαλύτερη προσοχή τον Ντέιβιντ Ντέιβις, σκληρό οπαδό του Brexit, που είχε σειρά επαφών στις ΗΠΑ και πιέζει τη Μέι να επιταχύνει τη διαδικασία και να επιδιώξει τη «χαλαρότερη» δυνατή σχέση με την ΕΕ, γιατί σε μια τέτοια περίπτωση, λέει, οι ΗΠΑ είναι έτοιμες να αρχίσουν «άμεσα» συζητήσεις για μια διμερή συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με τη Βρετανία.
Με λίγα λόγια, η αναταραχή είναι μεγάλη. Αλλά η κατάσταση δεν γίνεται αυτομάτως υπέροχη…
Πήγε να γίνει καλύτερη, όταν το «ρεύμα Κόρμπιν» επανέφερε στο κέντρο της πολιτικής διαμάχης την αντι-λιτότητα κι επισκίασε την αντιπαράθεση ακροδεξιών και σοσιαλφιλελεύθερων για το πώς εξυπηρετείται καλύτερα «η εθνική οικονομία». Σήμερα, μια γραμμή που λέει ότι «θα στηρίξουμε ένα Brexit που βελτιώνει τη θέση των εργατών» είναι ο μόνος τρόπος πειστικής παρέμβασης σε μια καταθλιπτική συζήτηση…
ΥΓ: Κυκλοφορεί στην ελληνική Αριστερά μια κριτική προς τη Μέι ότι «δεν πιστεύει στο Brexit». Το οποίο σε ένα βαθμό ισχύει. Όμως ο σκληρός δεξιός Ντέιβις πιστεύει πραγματικά σε αυτό. Παράτησε το υπουργείο του γι’ αυτό. Και εξελίσσεται σε «λομπίστας» του Τραμπ και των ΗΠΑ μέσα στη βρετανική αστική τάξη...
*Αναδημοσίευση από την Εργατική Αριστερά