«Σε αυτό το σημείο η ελληνική κατάσταση έχει μια ιδιαίτερη διάσταση. Διότι, απ' όσο γνωρίζουμε, αυτή είναι η μόνη χώρα όπου η κυβερνητική προοπτική δεν αφορά μόνο μια γενική προπαγάνδα. Στην Ελλάδα, η οξύτητα της κρίσης ως εθνική κρίση είναι τέτοια, ώστε το ζήτημα της κυβέρνησης μπορεί να τεθεί συγκεκριμένα και "με σταθερούς όρους", όπως λεει ο Τρότσκι. Είναι η μόνη περίπτωση στην Ευρώπη, όπου ένα κόμμα συνασπισμού της ριζοσπαστικής Αριστεράς κατέληξε σε εκλογικό αποτέλεσμα πάνω από 25% ενώ συνολικά η Αριστερά πήρε περίπου 35%, πράγμα το οποίο μπορεί να της επιτρέψει να αποκτήσει κοινοβουλευτική πλειοψηφία και συνεπώς να θέσει θέμα κυβέρνησης. Οι επόμενες εκλογές έχουν προγραμματιστεί για το 2015, αλλά η κρίση είναι τέτοια που κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει πρόωρες εκλογές. Είναι σε αυτό το πλαίσιο που η πρόταση για μια "Κυβέρνηση της Αριστεράς" γίνεται σημαντική.»
Το βάθος της καπιταλιστικής κρίσης θέτει εκ των πραγμάτων το ζήτημα της εξουσίας. Η ελληνική κρίση, που συνδυάζει κοινωνικο-οικονομική κατάρρευση, πολιτική κρίση και κοινωνική αντίσταση, θέτει το συγκεκριμένο ζήτημα άμεσα και στην πρώτη γραμμή της κοινωνικής και πολιτικής σκηνής.
Διανύουμε μια νέα ιστορική κατάσταση, όπου η μετατροπή της σοσιαλδημοκρατίας σε κοινωνικό φιλελευθερισμό, καταδικάζει εκ των προτέρων κάθε μορφή συμμαχίας ή κυβέρνησης με τα σοσιαλιστικά κόμματα. Αυτά τα κόμματα, "όλο και πιο αστικά και όλο και λιγότερο εργατικά", υποστηρίζουν άμεσα τις πολιτικές λιτότητας του φιλελεύθερου καπιταλισμού. Αν η ύπαρξη μιας λαϊκής βάσης αυτών των κομμάτων απαιτεί πολιτική ενότητα στη δράση, όταν η κατάσταση το επιτρέπει, είναι κατά κύριο λόγο με τους σοσιαλιστές συνδικαλιστές στους εργασιακούς χώρους ή τους ψηφοφόρους. Οι κοινοβουλευτικές ή κυβερνητικές συμμαχίες είναι αδύνατες .
Ένας "αλγεβρικός τύπος"
Ένα ερώτημα που τίθεται άμεσα σε εμάς στη Γαλλία, είναι: αν πολεμάτε την κυβέρνηση Ολάντ, τι προτείνετε στη θέση της; Θέμα που προκύπτει από το βάθος της κρίσης και την αίσθηση που υπάρχει στη χώρα απέναντι στις πολιτικές λιτότητας. Αυτό εγείρει το ζήτημα της κυβέρνησης, χωρίς να μας δίνει μια συγκεκριμένη φόρμουλα.
Ο Τρότσκι αντιμετωπίζει το θέμα ως εξής στα γραπτά του για τη Γαλλία της δεκαετίας του 1920: "Η Κυβέρνηση των Εργατών είναι ένας αλγεβρικός τύπος, δηλαδή μια φόρμουλα στην οποία δεν αντιστοιχούν σταθερές αριθμητικές τιμές. Εξ' ου και τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά της. Πλεονεκτήματα όπως μια ενιαία πολιτική προοπτική του συνόλου του εργατικού κινήματος και μειονεκτήματα όπως μια αμειγώς κοινοβουλευτική ερμηνεία αυτής της λέξης."
Όλες οι μορφές κυβέρνησης, "κυβέρνηση των εργαζομένων", "λαϊκή κυβέρνηση" ή « κυβέρνησης κατά της λιτότητας" είναι γενικόλογοι αλγεβρικοί τύποι οι οποίοι δίνουν μια πρώτη απάντηση στο ζήτημα της εξουσίας. Θα πρέπει λοιπόν να τις ορίσουμε ανάλογα με τα καθήκοντά τους. Στην περίπτωση τη δική μας, αυτά θα πρέπει να είναι η εφαρμογή μέτρων έκτακτης ανάγκης τα οποία είναι ζωτικής σημασίας για τον πληθυσμό (απασχόληση, μισθοί, δημόσιες υπηρεσίες) και η χρηματοδότηση τους μέσω της ακύρωσης των παράνομων χρεών, με μια αντι-καπιταλιστική φορολογία και με μία πρώτη αναδιοργάνωση της εθνικής περιουσίας από την εθνικοποίηση των τραπεζών και των βασικών τομέων της οικονομίας.
Για να μπορέσουμε όμως να εφαρμόσουμε αυτό το πρόγραμμα, θα πρέπει να τελειώνουμε οριστικά με τις τωρινές "κυβερνήσεις λιτότητας" και σαφώς να στηριχθούμε στις κινητοποιήσεις του λαού. Αυτός οφείλει να είναι ο στόχος κάθε οργάνωσης της Αριστεράς που δηλώνει ότι παλεύει για μια κυβέρνηση στην υπηρεσία των εργαζόμενων.Αυτή η γενική προπαγάνδα προετοιμάζει το έδαφος για την παρέμβαση σε μείζονες κρίσεις, όπου η μορφή της κυβέρνησης θα έχει συγκεκριμένο νόημα.
Γα ακόμα μια φορά, για την Κυβέρνηση Αριστεράς του ΣΥΡΙΖΑ
Σε αυτό το σημείο η ελληνική κατάσταση έχει μια ιδιαίτερη διάσταση. Διότι, απ' όσο γνωρίζουμε, αυτή είναι η μόνη χώρα όπου η κυβερνητική προοπτική δεν αφορά μόνο μια γενική προπαγάνδα. Στην Ελλάδα, η οξύτητα της κρίσης ως εθνική κρίση είναι τέτοια, ώστε το ζήτημα της κυβέρνησης μπορεί να τεθεί συγκεκριμένα και "με σταθερούς όρους", όπως λεει ο Τρότσκι. Είναι η μόνη περίπτωση στην Ευρώπη, όπου ένα κόμμα συνασπισμού της ριζοσπαστικής Αριστεράς κατέληξε σε εκλογικό αποτέλεσμα πάνω από 25% ενώ συνολικά η Αριστερά πήρε περίπου 35%, πράγμα το οποίο μπορεί να της επιτρέψει να αποκτήσει κοινοβουλευτική πλειοψηφία και συνεπώς να θέσει θέμα κυβέρνησης. Οι επόμενες εκλογές έχουν προγραμματιστεί για το 2015, αλλά η κρίση είναι τέτοια που κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει πρόωρες εκλογές.
Είναι σε αυτό το πλαίσιο που η πρόταση για μια "Κυβέρνηση της Αριστεράς" γίνεται σημαντική. Φυσικά, υπάρχουν ζητήματα σχετικά με τον ορισμό αυτής της κυβέρνησης και το πρόγραμμά της. Τα σημεία ισορροπίας είναι υπό συζήτηση μεταξύ των διαφόρων ρευμάτων του ΣΥΡΙΖΑ. Οι αντιθέσεις ποικίλουν ανάλογα με τη μια ή την άλλη δήλωση. Αλλά σε αυτό το στάδιο, ο ΣΥΡΙΖΑ εξακολουθεί να υποστηρίζει "μια κυβέρνηση της Αριστεράς που αντιτίθενται στις μνημονιακές πολιτικές λιτότητας της σημερινής κυβέρνησης και της Τρόικας." Η πρόταση αυτή πρέπει να συγκεκριμενοποιηθεί στις ακόλουθες κατευθύνσεις, πράγμα που προσπαθεί να επιτύχει και η αριστερή τάση του ΣΥΡΙΖΑ:
► Μια κυβέρνηση αριστερών κομμάτων, δηλαδή του ΣΥΡΙΖΑ, του ΚΚΕ και της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, μαζί με αριστερές προσωπικότητες και όχι μια κυβέρνηση εθνικής σωτηρίας ή ταξικών συμμαχιών.
► Μια κυβέρνηση ενάντια στη λιτότητα, η οποία θα αρνείται οποιαδήποτε θυσία για το ευρώ, για να υπερασπιστεί όλα τα ζωτικά αιτήματα του πληθυσμού και η οποία θα ξεκινήσει μια μετάβαση εθνικοποίησης των τραπεζών και των βασικών τομέων της οικονομίας κάτω από κοινωνικό έλεγχο.
► Μια κυβέρνηση που θα προκύψει από τη μαζική κινητοποίηση για την ανατροπή της σημερινής κυβέρνησης Σαμαρά και θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για έναν συσχετισμό των κοινωνικών δυνάμεων υπέρ του λαϊκού κινήματος.
► Η “Κυβέρνηση της Αριστεράς”, δεν είναι παρά ένα στάδιο σε μια στρατηγική για την καταπολέμηση της λιτότητας. Για να ανταποκριθεί στις κρίσιμες απαιτήσεις, θα πρέπει να έρθει σε μια αντιπαράθεση με τις κυρίαρχες τάξεις και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Μια τέτοια κυβέρνηση πρέπει να εμβαθύνει τα μέτρα της αντικαπιταλιστικής ρήξης και να βάλει τα θεμέλια του κοινωνικού ελέγχου και τα στοιχεία της λαϊκής εξουσίας.
Αυτά είναι τα θέματα της αντιπαράθεσης στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ. Σε αυτό το στάδιο, τα ρεφορμιστικά αριστερά ρεύματα συντάσσονται κατά των μέτρων λιτότητας, πράγμα που δημιουργεί προϋποθέσεις για κοινή δράση όλων των δυνάμεων του ΣΥΡΙΖΑ. Αλλά οι ορίζοντές τους περιορίζονται στην αριστερή κυβέρνηση των υφιστάμενων θεσμών και την αποκατάσταση της ισορροπίας όπως ήταν πριν από την κρίση. Και πάλι, μια “Κυβέρνηση της Αριστεράς” μπορεί να αναγνωριστεί, με βάση την εκλογική νίκη, ως κοινοβουλευτική αρχή, αλλά δεν θα μπορέσει να αγωνιστεί σοβαρά ενάντια στη λιτότητα παρά μόνο αν ξεκινήσει έναν ριζικό μετασχηματισμό της οικονομίας και της πολιτικής με τη δημιουργία των προϋποθέσεων για μια νέα εξουσία. Η συγκεκριμένη είναι μια προσωρινή μετάβαση, δεν είναι το τελικό σημείο. Αυτό είναι το νόημα της υποστήριξής μας προς αυτήν την πρόταση.
Τα προβλήματα της αντι-καπιταλιστικής ρήξης, της διάλυσης των παλαιών κρατικών θεσμών και η δημιουργία των προϋποθέσεων για μια νέα εξουσία δεν είναι μόνο θεωρητικά ζητήματα. Μπορούν γρήγορα να βρεθούν μπροστά μας. Είναι το τυφλό σημείο στην πορεία του ΣΥΡΙΖΑ. Υπάρχει συγκεκριμένο έλλειμα συζήτησης για τη στρατηγική καθώς και για τη διαφορά μεταξύ μεταρρύθμισης και επανάστασης.
Όλες οι υποθέσεις είναι ανοιχτές: από τη συνέχιση του τωρινού κοινοβουλευτικού και κυβερνητικού συνασπισμού έως μια ξαφνική επιδείνωση της κρίσης με μια πόλωση μεταξύ τους και από τη φασιστική άνοδο έως την πίεση από τους στρατιωτικούς κύκλους για μια αντιμετώπιση της κοινωνικής και πολιτικής ριζοσπαστικοποίησης.Σε αυτήν την περίπτωση και με αυτές τις αφορμές, η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να υποκύψει στην πίεση των κυρίαρχων τάξεων και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Όμως, μπορεί να υπάρξει και μια άλλη υπόθεση: μια επίμονη αντίσταση του ελληνικού λαού και του ΣΥΡΙΖΑ, που θα συγκεντρώσει τις δυνάμεις για μια κυβέρνηση κατά των μέτρων λιτότητας. Φυσικά, μια τέτοια κυβέρνηση θα είναι "σε διαφωνία” με τις δυνάμεις που εκφράζουν τις πιέσεις των κυρίαρχων τάξεων και θα στηριχτεί στις άλλες, αυτές του κινήματος από τα κάτω και σε εκείνες που υπάρχουν στο ΣΥΡΙΖΑ, στα αριστερά του αλλά και στην ηγεσία του . Μην ξεχνάμε ότι "σε εξαιρετικές περιπτώσεις - κρίση, κραχ, ο πόλεμος - όλες οι πολιτικές δυνάμεις της Αριστεράς μπορούν να προχωρήσουν περισσότερο από ότι αρχικά υπολόγιζαν" (Τρότσκι στο Μεταβατικό Πρόγραμμα το 1938).
Σε όλες τις περιπτώσεις μια νίκη, έστω και μερική, στην Ελλάδα θα είναι σε αυτό το στάδιο ο συνδυασμός μιας ριζοσπαστικοποίησης και μιας συνεπούς πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ, κατά των μέτρων λιτότητας. Η ήττα είναι επίσης μια πιθανότητα, αλλά ο ρόλος των επαναστατών δεν είναι να καταγγέλλουν τον ΣΥΡΙΖΑ, εν αναμονή των πιθανών μελλοντικών προδοσιών. Αντίθετα, είναι να τον στηρίξουν ενάντια στις πολιτικές λιτότητας και να κάνουν τα πάντα για να ενισχύσουν την αντι-καπιταλιστική διάσταση του αγώνα. Διότι, ας το πούμε καθαρά: η ήττα του ΣΥΡΙΖΑ είναι και δική μας ήττα.
*Ο Φρανσουά Σαμπαντό είναι ηγετικό στέλεχος του Νέου Αντικαπιταλιστικού Κόμματος στη Γαλλία.
Πηγή: Κόκκινο
