Και να που φτάσαμε, ξανά, στα δύσκολα. Στους μήνες του φετινού φθινοπώρου θα «γραφούν» οι προϋποθέσεις για τις πολιτικές εξελίξεις στα επόμενα χρόνια, θα δοκιμαστούν οι πραγματικοί συσχετισμοί δύναμης στην ελληνική κοινωνία.
Η κυβέρνηση κατευθύνεται σαν «τρελό φορτηγό» ενάντια σε κοινωνικές κατακτήσεις αποφασιστικής σημασίας για τη ζωή των εργαζομένων και των λαϊκών μαζών: το δημόσιο σχολείο, το δημόσιο νοσοκομείο, οι υπηρεσίες των Δήμων παίζονται, κυριολεκτικά, στα ζάρια. Οι μαζικές απολύσεις στο Δημόσιο θα οδηγήσουν χιλιάδες οικογένειες στην απελπισία, ενώ το υπουργείο Εργασίας προετοιμάζει το νέο ψαλίδι στις συντάξεις.
Το «success strory» του Σαμαρά και του Βενιζέλου είναι, ήδη, θρύψαλα: μετά από 4 χρόνια απίστευτης λιτότητας, το χρέος έφτασε ξανά στα επίπεδα του…2009, επιβεβαιώνοντας τον ισχυρισμό της Αριστεράς ότι οι καρποί των αιματηρών θυσιών, που επιβλήθηκαν στις εργατικές και λαϊκές δυνάμεις, δεν αποσκοπούσαν σε μια κάποια «σωτηρία της χώρας», αλλά κατευθύνονταν στα θησαυροφυλάκια των δανειστών και των τραπεζιτών.
Η κυβέρνηση προσπαθεί αγωνιωδώς να εξαντλήσει την τετραετία (όπως σωστά έγραψε ο Γ. Κιμπουρόπουλος στην «Αυγή»), χωρίς κανένα story, χωρίς υπόσχεση, χωρίς «αφήγηση» προς τον λαό. Προσπαθεί να εφαρμόζει τις μνημονιακές οδηγίες και να παραμείνει ζωντανή, για να υπογράψει το νέο μνημόνιο –κάπου εκεί στις αρχές του 2014– μετά τις γερμανικές εκλογές.
Εργατική αντίσταση
Μπροστά σε αυτόν το νέο γύρο της επίθεσης, η κυβέρνηση έχει αντίπαλο και μάλιστα ισχυρό. Μετά τα τραύματα που προκάλεσε στη δικομματική ο αγώνας στην ΕΡΤ, η αναμέτρηση με τα ισχυρά σωματεία των εκπαιδευτικών, των νοσοκομειακών και των εργαζομένων στην τοπική αυτοδιοίκηση δεν έχει καθόλου προδιαγεγραμμένη εξέλιξη. Η συνδικαλιστική αντίσταση, για μια ακόμη φορά στην πρόσφατη ελληνική ιστορία, θα αποδειχτεί κρίσιμος παράγοντας για τις εξελίξεις (αλήθεια, πόσες φορές χρειάζεται να πάρουν αυτό το μάθημα κάποιες δυνάμεις στην Αριστερά, που βιάζονται να υποβαθμίσουν το εργατικό κίνημα, αναζητώντας άλλες, ποικίλες, «νέες ιδέες»;).
Ασφαλώς, τα συνδικάτα σε αυτούς τους τρεις κρίσιμους χώρους δεν είναι ούτε πανέτοιμα, ούτε χωρίς προβλήματα, ούτε χωρίς ευθύνες για τη μέχρι σήμερα πορεία. Όμως τώρα, την ώρα της αποφασιστικής μάχης, η έμφαση πρέπει να δοθεί στην προετοιμασία της: στη διαμόρφωση των αιτημάτων, στη ριζοσπαστικοποίηση της τακτικής, στο συντονισμό μεταξύ τους, αλλά και με όλες τις άλλες δυνάμεις αντίστασης.
Πολύ περισσότερο σήμερα που, όποιος έχει μάτια βλέπει, ο «κοινωνικός αυτοματισμός» θα έχει μεγάλες δυσκολίες. Μια μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία αρχίζει να κατανοεί ότι παίζεται το μέλλον μεγάλων κοινωνικών κατακτήσεων και αυτό δίνει τη δυνατότητα οργάνωσης μιας πλατύτατης αλληλεγγύης και υποστήριξης. Όμως, αυτό το κοινωνικό μέτωπο για τη σωτηρία των σχολείων, των νοσοκομείων και των δημοτικών υπηρεσιών πρέπει να οικοδομηθεί συστηματικά και οργανωμένα από την Αριστερά.
Το μυαλό στις κάλπες;
Κάθε εκδοχή της προσμονής να καταρρεύσει ο Σαμαράς ως «ώριμο φρούτο» έχει διαψευστεί. Η μνημονιακή πολιτική έχει αποδειχτεί βαρέλι δίχως πάτο. Τα σκληρά μέτρα ακολουθούνται από άλλα σκληρότερα και η μαζική απελπισία δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι τελικά θα στραφεί αριστερά, αν αυτό το καταστροφικό σπιράλ αφεθεί να λειτουργήσει ανεμπόδιστα.
Η κύρια ευθύνη για τη διακοπή αυτής της πορείας, για την ανατροπή της μνημονιακής πολιτικής, για τη διεκδίκηση μιας μεγάλης εργατικής-λαϊκής νίκης στην επερχόμενη μάχη των σχολείων και των νοσοκομείων πέφτει στον ΣΥΡΙΖΑ.
Το κρίσιμο τεστ για τη ριζοσπαστική Αριστερά θα είναι ακριβώς η έκβαση αυτής της μάχης. Και προς αυτή θα πρέπει να λογοδοτούν όλες οι προετοιμασίες και οι προγραμματισμοί μας. Οι απόψεις που έχουν το «μυαλό στις κάλπες» λειτουργούν αποπροσανατολιστικά. Είτε αναφέρονται σε εθνικές εκλογές (θεωρία του «ατυχήματος» που –τάχα– θα ανατρέψει τον Σαμαρά), είτε, χειρότερα, αναφέρονται στις αυτοδιοικητικές και τις ευρωεκλογές κατά τη μακρινή άνοιξη του 2014 (αφήνοντας, αθέλητα, μέχρι τότε πολιτικό χρόνο στη δικομματική).
Ριζοσπαστική τακτική
Για να ανταποκριθεί ο ΣΥΡΙΖΑ σε αυτή τη δοκιμασία οφείλει να ριζοσπαστικοποιήσει την τακτική και το πρόγραμμά του. Οι τοπικές οργανώσεις οφείλουν να γίνουν τα «κύτταρα» της οργάνωσης του αγώνα για τη σωτηρία των δημόσιων σχολείων και νοσοκομείων. Να συγκεντρώσουν γύρω τους τις συνδικαλιστικές, τις τοπικές, τις νεολαιίστικες δυνάμεις, παίρνοντας πρωτοβουλίες και δημιουργώντας μέτωπο αγώνα.
Η συγκρότηση, το ταχύτερο δυνατόν, επιτροπών και λαϊκών συνελεύσεων, που θα μπορούν να απαντήσουν στο ζήτημα του συντονισμού και της ενότητας των ευρύτερων δυνάμεων, πρέπει να γίνει πρώτιστη επιλογή.
Στη διαδικασία αυτή θα κριθεί, ασφαλώς, και η «άλλη» Αριστερά, οι δυνάμεις του ΚΚΕ και της ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Μια σεχταριστική αντιμετώπιση της σημερινής συγκυρίας θα ισοδυναμεί με παθητικότητα, που θα γίνει αντιληπτή από τον κόσμο και θα καταδικαστεί.
«Ρεαλισμός» ή ανατροπή;
Όμως ο ΣΥΡΙΖΑ θα κριθεί και προγραμματικά. Μέχρι χθες ακούγονταν στο εσωτερικό του φωνές που αναζητούσαν έναν «ρεαλιστικό συμβιβασμό», έναν κοινό τόπο συνύπαρξης με τους δανειστές, την ΕΕ και τους τραπεζίτες, στην κατεύθυνση της αντικατάστασης των μνημονίων από μια πολιτική με πιο ανθρώπινο πρόσωπο.
Ακόμα και την επομένη του συνεδρίου ακούστηκαν προτάσεις ενός, τάχα, ρεαλισμού, είτε σχετικά με τις οικονομικές προοπτικές, είτε σχετικά με τις δυνατότητες(;) πολιτικών συμμαχιών του ΣΥΡΙΖΑ με κόμματα ή πτέρυγες κομμάτων, που υπηρέτησαν τις μνημονιακές πολιτικές. Είναι η ώρα να ξεκαθαριστεί ότι οι προτάσεις αυτές δεν είναι συμβατές με την προσήλωση στις εργατικές-λαϊκές ανάγκες και απαιτήσεις.
Το χρέος αποδεικνύεται ότι αποτελεί ένα βαμπίρ που αφαιρεί κάθε ικμάδα από την κοινωνία, που αφαιρεί κάθε δυνατότητα ακόμα και για μετριοπαθή-φιλολαϊκή πολιτική. Η συνέχεια της «εξυπηρέτησής» του προϋποθέτει διαρκή ετήσια προγράμματα λιτότητας, ανάλογα με αυτά του Σαμαρά και με εξίσου αμφίβολη αποτελεσματικότητα.
Η διακοπή αυτού του φαύλου κύκλου, με άρνηση πληρωμής τόκων και χρεολυσίων, με διαγραφή του χρέους (ή, έστω, του μεγαλύτερου μέρους του) συνδέεται άμεσα με διλλήματα όπως η κρατικοποίηση-κοινωνικοποίηση των τραπεζών και με αποφάσεις όπως η ρήξη με τους δανειστές και την ΕΕ. Συνδέεται δηλαδή με την απόφαση της γραμμής ρήξης-ανατροπής με τις κεντρικές επιλογές της ντόπιας κυρίαρχης τάξης και των διεθνών συμμάχων της.
Σε αυτά τα θέματα και στους επόμενους μήνες, θα κριθεί αν είναι εφικτή μια μεγάλης κλίμακας ανατροπή στην Ελλάδα (με μεγάλες συνέπειες για όλη την Ευρώπη) ή αν, αντίθετα, οι μνημονιακές δυνάμεις θα ανασυνταχθούν και στο έδαφος μιας μεγάλης εργατικής-λαϊκής ήττας θα χτίσουν ξανά την προοπτική μια μακρότερης ηγεμονίας τους.
