Περιμένοντας το αναπόφευκτο της εξόδου χωρίς κατεβασμένα χέρια

Αυτό που δεν λέγεται αρκετά συχνά είναι ότι αντικειμενικά και εκ των πραγμάτων αυτός ο δρόμος οδηγεί σε μια «αποβολή» της Ελλάδας από το ευρώ με τους χειρότερους δυνατούς όρους πάλι επ’ωφελεία των ξένων τραπεζών, των πολυεθνικών, της ανώτερης γραφειοκρατίας της ΕΕ και του μεγάλου κεφαλαίου που την ελέγχει. Αυτό θα γίνει με όρους συνέχισης της πλήρους εξάρτησης, με ξεπουλημένη πλήρως την δημόσια περιουσία, διαλλυμένο και στοιχειωδώς (αν)υπαρκτό το κοινωνικό κράτος, πλήρως υποτιμημένη την εργασία και με τεράστια ανεργία. Ενώ η Ελλάδα θα παραμείνει συνδεδεμένη με τον ιμπεριαλιστικό οργανισμό της ΕΕ ως πιστό ακόλουθο των ΗΠΑ, με τις υποτιθέμενες πρωτοβουλιές “ανεξαρτησίας» δια ιδίας “συννεονήσεως” απευθείας της Ελλάδας με τον μεγάλο Αμερικάνο αδερφό.

Το ίδιο θα γίνει και στην οικονομία με σύνδεση του νέου νομίσματος με το ευρώ και έλεγχο του από την ΕΚΤ και συνέχιση του ασφυκτικού ελέγχου της Ελληνικής οικονομίας μέσω πια και μιας ελεγχόμενης από την ΕΚΤ ισοτιμίας μαζί με τις επιβαλλόμενες δημοσιονομικές και νομισματικές πολιτικές. Γιατί σαφώς και το χρέος που συνδέεται άμεσα με όλα αυτά δεν θα χαριστεί κατά την αποβολή της χώρας, αλλά θα αναπροσαρμοστούν τα σχέδια, οι πληρωμές δόσεων, τα μέτρα και τα προγράμματα -μνημόνια δηλαδή πάλι- με βάση  νέους όρους.

Αυτό είναι εξαιρετικά διακριτό σε εδώ και καιρό πολλές δηλώσεις του Σόιμπλε αλλά και άλλων Ευρωπαίων αξιωματούχων – το περίφημο “σχέδιο Σόιμπλε-οι οποίοι γνωρίζουν ότι αυτό θα είναι η φυσική κατάληξη όλης της απόπειρας “διάσωσης” της Ελλάδας, που δεν υπήρξε ποτέ, ούτε θα γίνει ποτέ σχέδιο διάσωσης, αλλά ήταν από την αρχή μια βίαιη επιβολή ενός μεταδημοκρατικού νεοφιλ καπιταλιστικού μοντέλου. Βίαιη και λόγω της συγκυρίας της παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης που υφέρπει και αναμένεται να εκδηλωθεί πιο έντονη ξανά, αλλά και λόγω των αποφάσεων του μεγάλου κεφαλαίου εντός Ελλάδας και εντός ΕΕ, μέσω του πολιτικού προσωπικού τους.

Το ότι όλα αυτά παρουσιάστηκαν ως αφηγήματα ηθικής ευθύνης και σφαλμάτων των Ελλήνων ή τεχνικά σφάλματα και σκληρές ανάλγητες και συντηρητικές πολιτικές από τη μεριά του ΔΝΤ ή του “κύκλου Σόιμπλε” είναι απλώς η διαστρέβλωση της πραγματικότητας από την ιδεολογική ηγεμονία του καπιταλισμού που χρησιμοποεί ηθικίστικη ή τεχνοκρατική ρητορεία για να δώσει ένα αποδεκτό κοινωνικό και συμβολικό νόημα στην κάθε φρίκη που προκαλεί ο καπιταλισμός. Όμως δεν πρόκεται περί ηθικών και τεχνικών σφαλμάτων ή ακόμα περισσότερο για “σχέδιο Σόιμπλε” αλλά για μια ιστορική και υλική αναγκαιότητα.

Γιατί αυτό θα είναι εν τέλει, η αποβολή/έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ και πολύ πιθανόν και άλλες ανάλογες ενέργειες με άλλες χώρες σε μεσομακροπρόθεσμο ορίζοντα. Μια εξελικτική ιστορική αναγκαιότητα ενός καπιταλιστικού διακρατικού οργανισμού με “ήπια”, δηλ. μέσω μόνο της οικονομίας προς το παρόν, ιμπεριαλιστική επιθετικότητα . Ο οποίος γνωρίζει ότι πρέπει να προσαρμοστεί όσο πιο καλά μπορεί στον παγκόσμιο καπιταλιστικό ανταγωνισμό και την πλήρη κυριαρχία του κεφαλαίου που έχει ως βασικό τρόπο επέκτασης και κυριαρχίας του πια το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Πρόκεται κατά την άποψη μου για μια “νομοτέλεια”, οχι με τη μηχανιστική έννοια ενός νόμου, που θα εκδηλωθεί με την επόμενη ισχυρή ένταση της  υφέρπουσας βαθιάς παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης. 

Η ΕΕ και η ευρωζώνη για να συνεχίσει να υπάρχει πρέπει να απαλλαχθεί όχι μόνο από τα κοινωνικά κράτη, στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό, εντός των χωρών μελών της, αλλά και από την όποια έστω τύποις αλληλεγγύη ανάμεσα στις χώρες της ως κοινωνικά κράτη και κοινωνίες. Και αυτό γιατί η ανάπτυξη του καπιταλισμού και άρα το χρέος, που είναι μια πρωταρχική μέθοδος συσσώρρευσης κεφαλαίου εκτός από “δάνεια για τις ανάγκες της οικονομίας”, ενώ ως πρόσφατα ήταν συνδεδεμένη με τις χρηματοπιστωτικές φούσκες και με τα υπολείμματα ενός κευνσιανικού κράτους σε πολλές χώρες στη δύση, σήμερα πρέπει να επιβληθεί ως πλήρης “απελευθέρωση” από κάθε είδους “δεσμά” για τις επενδύσεις. Ταυτόχρονα ενώ κατανοείται από τον καπιταλισμό η αναγκαιότητα να απομειωθεί το υπάρχον τεράστιο χρέος σε διάφορους κλάδους και χώρες, αυτό επιδιώκεται να γίνει με τους καλύτερους δυνατούς όρους για τους πιστωτές και σε όσο μεγαλύτερο βάθος χρόνου και ταυτόχρονα να ανοιχθεί ο δρόμος για μια νέα καπιταλιστική ανάπτυξη και συσσώρρευση χωρίς κανένα όμως φραγμό κοινωνικό και νομικό, που είναι και το αληθινό απώτατο όριο της δυναμικής του νεοφιλ καπιταλισμού. Που αν επιτευχθεί θα καταλήξει βέβαια αναπόφευκτα ξανά σε νέες κρίσεις στο ακόμα πιο μακρυνό μέλλον, αβέβαιης όμως μορφής αλλά μάλλον τότε πια με άγνωστη σε εμάς πρωτοφανή ένταση και φρίκη.

Για αυτό ακριβώς το θέμα δεν είναι η βιωσιμότητα του χρέους της Ελλάδας η οποία είναι μη υπαρκτή και αυτό είναι εις γνώση όλων, αλλά η εξισορρόπηση των αναπόφευκτων απώλειων από αυτό, που πρέπει να γίνουν σε όσο δυνατόν μεγαλύτερο βάθος χρόνου και με τους καλύτερους δυνατούς όρους -για τους πιστωτές, με την ταυτόχρονη δημιουργία νέων όρων μιας όσο το δυνατόν υψηλότερης απόδοσης νέων επενδύσεων κεφαλαίου χωρίς κανένα από τους παλιούς περιορισμούς εντός Ελλάδας.

Καταλήγουμε ότι το “πεπρωμένο” της Ελλάδας είναι η έξοδος της από την ευρωζώνη λόγω των όρων του παγκόσμιου καπιταλιστικού ανταγωνισμού και των νέων αναγκών της κεφαλαιακής συσσώρρευσης που de facto ακολουθεί η ΕΕ . Και στην επόμενη κρίση που θα κλονιστούν ισχυρά σε παγκόσμιο επίπεδο οι αγορές, τα νομίσματα και τα τραπεζικά συστήματα θα απαιτηθεί ανοιχτά πια ένα νέο ευρώ ως “κοινό” νόμισμα, μόνο για τις χώρες που θα μπορούν να είναι αρκετά “προσαρμόσιμες και ευέλικτες”. Αρκετά “προσαρμόσιμες και ευέλικτες” για να συνυπάρχουν σε μια νομισματική ένωση με τις ισχυρότερες οικονομίες των χωρών που θα συνδέονται με το ευρώ και για να συνυπάρχουν εντός στις τραπεζικές και χρηματιστηριακές αγορές και τις αγορές χρέους στις οποίες το ευρώ θα κυριαρχεί. Ενώ σε αυτό το μοντέλο για τους μη “προσαρμόσιμους” τους περιμένει η μοίρα των παλιών υπανάπτυκτων χωρών (sic) που θα έχουν ένα νόμισμα συνδεδεμένο με το “ισχυρό ευρώ” στα πρότυπα της σύνδεσης του δολλαρίου με τις “χώρες μπανανίες”. 

Αν και η θεωρία που κυριαρχεί και διαδίδεται εως τώρα είναι ότι η αποχώρηση μιας χώρας- μέλους από την Ευρωζώνη θα κλονίσει την ύπαρξη της ισχύει κάτι άλλο ως αντιστροφή της, με βάση τα πραγματικά γεγονότα για τα οποία μπορούν να προβλεφθούν με ασφάλεια οι συνέπειες τους. Οι συνεχείς κλονισμοί της Ευρωζώνης θα οδηγήσουν χώρες (πολύ πιθανώς μακροπρόθεσμα να μην είναι μόνο η Ελλάδα) στην έξοδο τους από αυτή. Το ότι η ΕΕ και η ευρωζώνη δεν θα «αντέξει» την έξοδο από το ευρώ μιας χώρας-μέλους είναι η συγκάλυψη και η αντιστροφή της αλήθειας ότι η ευρωζώνη (με τις ανάλογες επιδράσεις στην ΕΕ) έχει κλονιστεί και δεν αντέχει να είναι μια «ένωση» με «κοινό» νόμισμα και κάποια μέλη της -όχι μόνο η Ελλάδα-οδεύουν προς την έξοδο. Απλώς αυτή η συστημική και εγγενής δυναμική στην ίδια την ευρωζώνη ερμηνεύεται για λόγους PR με «ηθικούς» ή «τεχνικούς» όρους ως σφάλμα, ευθύνη και μερικό κίνδυνο που αφορά τις χώρες-μέλη, με την Ελλάδα εως τώρα για διάφορους λόγους το πιο εύκολο θύμα αυτής της επικοινωνιακής καμπάνιας. 

Φυσικά αυτό το αναπόφευκτο “πεπρωμένο” το γνωρίζει και η μεγαλο/αστική τάξη και οι υπάλληλοι της αλλά απλώς προτιμά να αρνείται την πραγματικότητα και να δοκιμάζει την όλο και πιο “αποτελεσματική εφαρμογή” των “απαιτούμενων” μέτρων μήπως και αποφευχθεί το μοιραίο, παρόλο που όσο πιο πολύ επιτελείται αυτό, τόσο πιο κοντά πλησιάζει στο αναπόφευκτο η χώρα. Ως γνωστόν συνδεδεμένη πια πλήρως με τα συμφέροντα του κεφαλαίου της ΕΕ,στο συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος της, δεν μπορεί καν να φανταστεί την ύπαρξη της και να σχεδιάσει εκτός της πεπατημένης ως κάθε πιθανής εκδοχής εργολάβος της ΕΕ. Φυσικά και μετά την έξοδο με τους πάντα επαχθείς όρους της ΕΕ, είτε εντός είτε εκτός επαχθείς είναι, θα έχει τον ίδιο ρόλο διαχείρισης της συνεχιζόμενης φρίκης αλλά σε ένα πιο άγνωστο πεδίο, με πιο επισφαλή οφέλη και με υψηλότερο κόστος αναπαραγωγής της που αρνείται καν να το αναλογιστεί. Και αυτά ακριβώς τα συναισθήματα και τους φόβους εξυπηρετούν και καθησυχάζουν οι πολιτικοί τους εκπρόσωποι των κύριων κομμάτων της κυβερνησιμότητας ΝΔ και Σύριζα πανομοιότυπα και με πάθος σε αυτό το πεδίο, αλλά και σε πολλά άλλα πεδία, εκεί έστω με μικρές διαφοροποιήσεις.

Τελικά το όλο θέμα, κατά την άποψη μου καταλήγει εκεί.  Αν θα υπάρξει έξοδος από την ευρωζώνη με τους όρους της ΕΕ και την αστική τάξη να ακολουθεί αναγκαστικά κατηγορώντας για το “αδιανόητο” -για αυτήν-δήθεν την “αριστερά” του Σύριζα. Ή αν θα υπάρξει έξοδος από την ευρωζώνη με τους, όσο δυνατόν, καλύτερους όρους υπέρ της χώρας και της μεγάλης πλειοψηφίας του λαού της. Κάτι που απαιτεί μια κυβέρνηση που θα εδράζεται αληθινά στην λαική κυριαρχία και θα εκπροσωπεί τα συμφέροντα της πλειοψηφίας. Και επίσης ένα συγκροτημένο και τεκμηριωμένο σχέδιο όχι μόνο στο οικονομικό πεδίο, αλλά και στο κοινωνικό και στη τακτική και στρατηγική στις διεθνείς σχέσεις και στην ριζική αναθεώρηση του συντάγματος.

Και πάνω από όλα ως αναγκαία και απαράβατη συνθήκη ένα πολύ ισχυρό, δρων και μεγάλο μαζικό κίνημα που θα συμμετέχει και θα είναι αληθινά παρών στις διαδικασίες και στους θεσμούς-κάτι που θα απαιτήσει και άλλου είδους θεσμούς που πρέπει οι απλοί άνθρωποι να δημιουργήσουν- όχι μόνο στην αρχή αλλά για πάντα. Και το γιά πάντα με την έννοια ότι το πολιτικό πρόταγμα δεν τελειώνει ποτέ, το οποίο φυσικά για να είναι μεσομακροπρόθεσμα βιώσιμο σαφώς πρέπει να είναι ταυτόχρονα πρόταγμα κοινωνικής ισότητας και ελευθερίας, εθνικής ανεξαρτησίας και κυρίως αληθινής δημοκρατίας όχι ως τελετουργικό και επιφαινόμενο. Με άλλα λόγια αυτό που πολλοί ορίζουμε κατεύθυνση προς τον σοσιαλισμό.

*Μέλος Π.Ε. ΛΑΕ Μαρούσι