Η δίκη της ΧΑ πλησιάζει στο τέλος της µετά από 4,5 χρόνια. Ήδη κλείνει η φάση των απολογιών, µε τους τελευταίους να είναι ο Λαγός και ο αρχηγός Μιχαλολιάκος.
Η βασική γραµµή υπεράσπισης των χρυσαυγιτών, όλα αυτά τα χρόνια, είχε τέσσερα κοµβικά σηµεία: «Η δολοφονία του Φύσσα ήταν ένα ατυχές γεγονός- το κόµµα της Χρυσής Αυγής δεν έχει καµιά ευθύνη - δεν είµαστε ναζιστές αλλά έλληνες εθνικιστές - η δίωξη και η δίκη της Χρυσής Αυγής είναι πολιτική σκευωρία της κυβέρνησης Σαµαρά και των αµερικανοεβραίων».
Αυτή η γραµµή κατέρρευσε στο δικαστήριο. Στις απολογίες για τις επιµέρους συνδεόµενες υποθέσεις (Φύσσας, Αιγύπτιοι αλιεργάτες, ΠΑΜΕ), η αστειότητα των δικαιολογιών, οι αντιφάσεις και οι αλληλοδιαψεύσεις διέλυσαν πολλά ατοµικά «άλλοθι» αλλά και την προσπάθεια να παρουσιαστούν οι επιθέσεις ως «τυχαία-ατυχή περιστατικά» και όχι ως αποτέλεσµα της οργανωµένης δράσης ταγµάτων εφόδου.
Αλλά και στο επίπεδο στοιχειώδους αξιοπρέπειας, πολλοί από τους «γενναίους» των «ταγµάτων εφόδου» αποδείχθηκαν «λίγοι» µπροστά στην ευθύνη των πράξεών τους. Αυτός ο διασυρµός όµως ήταν ανάλογος της ποταπότητας και τουκυνισµού της ναζιστικής ηγεσίας που τους εγκατέλειψε.
Οι απολογίες της ηγεσίας
Οι βουλευτές κατηγορούµενοι προκειµένου να δικαιολογήσουν τα αδικαιολόγητα, αµφισβήτησαν ανοιχτά την ευφυία και τη σοβαρότητα των «συναγωνιστών» τους, ή και φόρτωσαν την ευθύνη αποκλειστικά σε αυτούς για την εγκληµατική δράση της ΧΑ. Όλες οι «πτέρυγες» (εναποµείναντες «πιστοί» στον Μιχαλολιάκο, «αποχωρήσαντες» µε τον Λαγό και «µετανοούντες») επίσης επέµειναν στη θεωρία της πολιτικής σκευωρίας, µιας και η «διεύθυνση εγκληµατικής οργάνωσης» είναι η κατηγορία που απειλεί το σύνολο της παλιάς ηγεσίας.
Κάποια αλληλοκαρφώµατα φάνηκαν ωστόσο, είτε µε αντιφάσεις σε ισχυρισµούς για το πότε ενηµερώθηκαν ποιοι για τη δολοφονία Φύσσα, είτε µε την πιο ενδεικτική περίπτωση του «διαχωρισµένου» Μίχου, ο οποίος ήταν ο πρώτος που «έδωσε» την ύπαρξη ιεραρχίας, εντολών κλπ, κατήγγειλε το ότι δεν υπήρξαν διαγραφές, ενώ έµµεσα «έδειξε» τον Λαγό. Καθόλου τυχαία, στη διάρκεια της απολογίας Μίχου ξέσπασε «εµφύλιος» µεταξύ δικηγόρων των νεοναζί, µε βαριές κουβέντες που λίγο έλειψε να καταλήξουν σε ξύλο.
Ο Κασσιδιάρης επιχείρησε µια «ηγετική» εµφάνιση.Δεν απέφυγε κι αυτός στιγµές γελοιότητας όταν προσπαθούσε να συµµαζέψει τα ασυµµάζευτα, αλλά ήταν κυνικός και αλαζονικός, ανέβασε κατακόρυφα το ζήτηµα της «σκευωρίας Σαµαρά», ενώ δια της υπεκφυγής «να συζητήσει πολιτικά» στο δικαστήριο και επικαλούµενος τις «ιδέες» και την «ελευθερία του λόγου» ήταν ο πρώτος που έκλεισε το µάτι στο σκληρό πυρήνα νεοναζί οπαδών.Ξεχωρίσαµε µια διατύπωση που κάθε λέξη της είχε σηµασία: «ο δηµόσιος λόγος µας ήταν προσαρµοσµένος στα πλαίσια της νοµιµότητας». Ο Παναγιώταρος επιχείρησε να υπερασπιστεί τον αρχηγό του, παρουσιάζοντας την εικόνα µιας ηγεσίας που δεν ήξερε καν πόσες και ποιες τοπικές υπάρχουν (!) και διέγραφε άµεσα µε εντολή Μιχαλολιάκου κάθε βίαιο στοιχείο (διαγραφές που βάση στοιχείων και απολογιών, µόνο στο µυαλό του Παναγιώταρου υπάρχουν…).
Αν µπορούµε να κάνουµε ένα ισολογισµό αυτή τη στιγµή: η Χρυσή Αυγήέχει υποστεί ξεκάθαρα νοµική, ηθική και πολιτική ήττα, που θα έχεισυνέπειες πολιτικές αλλά και ποινικές, ιδιαίτερα για τους τραµπούκουςτων δρόµων.
Η δίκη όµως της Χρυσής Αυγής έχει και ευρύτερες προεκτάσεις. Είναι ηµεγαλύτερη δίκη µε πολιτικό ενδιαφέρον µετά τη δίκη των χουντικών. Είναι επίσης ηµεγαλύτερη δίκη, σε όλη την Ευρώπη µεταπολεµικά, ενάντια σεναζιστικό κόµµα. Οι χρυσαυγίτες περιγράφουν ως «σκευωρία» το ότι υπήρξε «πολιτική απόφαση» προκειµένου να κινηθούν οι Αρχές και η Αστυνοµία. Ισχύει το ανάποδο: το γεγονός ότι χρειάστηκε «πολιτική απόφαση» (κάτω από ισχυρή κοινωνική πίεση) για να κινηθούν επιτέλους οι Αρχές και η Αστυνοµία αναδεικνύει τη «σκευωρία» συγκάλυψης της δράσης της τα προηγούµενα χρόνια. Άλλωστε στη δίκη της ΧΑ, οι σχέσεις µε την αστυνοµία και το (παρα)κράτος είναι το µόνο ζήτηµα που δεν αναδείχτηκε σχεδόν καθόλου.
«Να τελειώσουµε τη δουλειά»
«Η δίκη παράγει αποτελέσµατα» είναι µια κοινή παραδοχή σε όλο το αντιφασιστικό φάσµα. Τα αποτελέσµατα αυτά µπορούµε να τα καταµετρήσουµε: Πρώτο, από τότε που άρχισε η δίκη σταµάτησαν θεαµατικά οι επιθέσεις σε µετανάστες, πρόσφυγες, οµοφυλόφιλους και ακτιβιστές της Αριστεράς. Δεύτερο, η δίκη έπαιξε σηµαντικό ρόλο, αλλά όχι τον καθοριστικό, για την εκλογική πτώση της Χρυσής Αυγής και (ίσως σηµαντικότερο) για τη διάσπαση της.
Πίσω όµως από την κοινή παραδοχή στέκονται και αντιπαρατίθενται διαφορετικά πολιτικά επιχειρήµατα. Για τον φιλελεύθερο αντιφασισµό η ενότητα του λεγόµενου «συνταγµατικού τόξου» ήταν η κινητήρια δύναµη της κρίσης της Χρυσής Αυγής. Δεν συµµεριζόµαστε αυτή την άποψη. Ο πόλεµος ενάντια στα φασιστικά κινήµατα και οργανώσεις δεν είναι ανεξάρτητος από τις αιτίες που δυναµώνουν τους φασίστες. Και ήταν οι ρατσιστικές και µνηµονιακές πολιτικές (συνταγµατικών) κοµµάτων, όπως η ΝΔ-ΠΑΣΟΚ και µετά το 2015 ο ΣΥΡΙΖΑ που έθρεψαν τους νεοναζί.
Τα δικά µας καθήκοντα παραµένουν: ο παρατεταµένος πόλεµος θέσεων ενάντια στο φασισµό, την ακροδεξιά, το ρατσισµό. Αυτός ο πόλεµος δεν είναι ανεξάρτητος από την πάλη ενάντια στην ρατσιστική και αντεργατική πολιτική της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Στην τρέχουσα πολιτική στιγµή τουλάχιστον, ο κύριος εχθρός µας είναι ο θεσµικός ρατσισµός, που συνεχίζεται και κλιµακώνεται, στρώνοντας το έδαφος πάνω στο οποίο ανθίζουν ακροδεξιά «λουλούδια». Και ο «πόλεµος θέσεων» πρέπει να έχει κέντρο τους µαζικούς χώρους, εργατικούς και γειτονιάς, πείθοντας και κινητοποιώντας τον κόσµο της δουλειάς.
*Αναδημοσίευση από την Εργατική Αριστερά