Στα μέσα Δεκέμβρη, ο Ντόναλντ Τραμπ παρουσίασε στον πλανήτη ένα ακόμα δείγμα της εξωτερικής πολιτικής ως απογυμνωμένο από φτιασίδια «δούναι και λαβείν»: Ανακοίνωσε ταυτόχρονα ότι η μεσολάβησή του πέτυχε την αποκατάσταση των σχέσεων μεταξύ Μαρόκου-Ισραήλ και ότι οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν την πλήρη εθνική κυριαρχία του Μαρόκου στη Δυτική Σαχάρα. Αμέσως μετά, το Ραμπάτ επιβεβαίωσε και τις δύο πληροφορίες. Ήταν ένα διπλό χτύπημα στα δικαιώματα και του Παλαιστινιακού λαού και του λαού των Σαχράουϊ.

Όπως και με τις πε­ρι­πτώ­σεις των Ηνω­μέ­νων Αρα­βι­κών Εμι­ρά­των και του Μπα­χρέιν, έτσι και τώρα, πρό­κει­ται κυ­ρί­ως για εγκα­τά­λει­ψη των προ­σχη­μά­των και όχι για κά­ποια «τε­κτο­νι­κή αλ­λα­γή»: Το Μα­ρό­κο είχε ανα­πτύ­ξει από δε­κα­ε­τί­ες (όχι-και-τό­σο)«ανε­πί­ση­μους» δε­σμούς με το Κρά­τος του Ισ­ρα­ήλ -ιδιαί­τε­ρα στο κρί­σι­μο ζή­τη­μα της στρα­τιω­τι­κής ασφά­λειας, το βα­σι­κό «εξα­γώ­γι­μο προ­ϊ­όν» του Ισ­ρα­ήλ στην προ­σπά­θειά του να κερ­δί­σει στή­ρι­ξη από κα­τα­πιε­στι­κά αρα­βι­κά κα­θε­στώ­τα που βρί­σκουν ιδιαί­τε­ρα χρή­σι­μη την «τε­χνο­γνω­σία» που έχει χτι­στεί πάνω στα κόκ­κα­λα των Πα­λαι­στι­νί­ων για να τη χρη­σι­μο­ποιούν ενά­ντια στους λαούς τους, τους πο­λι­τι­κούς τους αντι­πά­λους κ.ά.

Η ση­μα­σία του συμ­βο­λι­σμού ασφα­λώς πα­ρα­μέ­νει. Η λίστα κρα­τών που εγκα­τα­λεί­πουν έμπρα­κτα και δη­μό­σια την αρα­βι­κή γραμ­μή «γη για ει­ρή­νη» (όπου η απο­κα­τά­στα­ση σχέ­σε­ων με το Ισ­ρα­ήλ μπαί­νει στο τρα­πέ­ζι ως «υπό­σχε­ση» που θα κάνει το σιω­νι­στι­κό κρά­τος να απο­δε­χθεί ως προ­α­παι­τού­με­νο να πα­ρα­χω­ρή­σει εδάφη στους Πα­λαι­στί­νιους) διευ­ρύ­νε­ται.

Για τον χα­ρα­κτή­ρα αυτής της κα­μπά­νιας «εξο­μά­λυν­σης» των αρα­βοϊσ­ραη­λι­νών σχέ­σε­ων, έχου­με αρ­θρο­γρα­φή­σει πιο ανα­λυ­τι­κά και όσα γρά­ψα­με ισχύ­ουν και για το Μα­ρό­κο. 

Ένα πράγ­μα που δια­φέ­ρει στη συ­γκε­κρι­μέ­νη συμ­φω­νία είναι η χυ­δαιό­τη­τα (ή αν θέ­λε­τε η ωμή ει­λι­κρί­νεια) της «εξα­γο­ράς» στο φως του ήλιου. «Δώ­σα­με» τους Πα­λαι­στί­νιους, αλλά «πή­ρα­με» τη Δυ­τι­κή Σα­χά­ρα (και όπλα αξίας 1 δισ. δο­λα­ρί­ων, καθώς ο Τραμπ προ­ώ­θη­σε άμεσα τη σχε­τι­κή «πα­ραγ­γε­λιά» στο Κο­γκρέ­σο, μην κρα­τώ­ντας ούτε εκεί τα προ­σχή­μα­τα).

Ένα δεύ­τε­ρο είναι ότι απο­τε­λεί μια ακόμα επί­δει­ξη πλή­ρους αδια­φο­ρί­ας των ΗΠΑ στις «συ­ναι­νέ­σεις» της προη­γού­με­νης επο­χής. Είναι γνω­στό ότι οι ΗΠΑ (και η Γαλ­λία κ.ά.) στή­ρι­ζαν τη μα­ρο­κι­νή μο­ναρ­χία ενά­ντια στο Μέ­τω­πο Πο­λι­σά­ριο, που ηγεί­ται του αγώνα των Σα­χρά­ουϊ για αυ­το­διά­θε­ση από τη δε­κα­ε­τία του ’70 μέχρι σή­με­ρα. Αλλά αι­σθά­νο­νταν την ανά­γκη να απο­δέ­χο­νται -δη­μό­σια- τα πλαί­σια των απο­φά­σε­ων του ΟΗΕ: που εξα­κο­λου­θεί να χα­ρα­κτη­ρί­ζει τη Δυ­τι­κή Σα­χά­ρα «μη αυ­το­κυ­βερ­νώ­με­νη πε­ριο­χή» και να καλεί σε μια πο­λι­τι­κή λύση που πε­ρι­λαμ­βά­νει το δι­καί­ω­μα των Σα­χρά­ουϊ στην αυ­το­διά­θε­ση (φτά­νο­ντας στη δυ­να­τό­τη­τα δη­μο­ψη­φί­σμα­τος για ανε­ξαρ­τη­σία). Για δε­κα­ε­τί­ες, τα κράτη δι­χά­ζο­νταν ανά­με­σα σε αυτά που έφτα­ναν στο ση­μείο να ανα­γνω­ρί­σουν το Πο­λι­σά­ριο ως «εξό­ρι­στη κυ­βέρ­νη­ση κυ­ρί­αρ­χου κρά­τους» (την αυ­το­α­να­κη­ρυγ­μέ­νη «Αρα­βι­κή Δη­μο­κρα­τία των Σα­χρά­ουϊ»), και αυτά που πε­ριο­ρί­ζο­νταν να το ανα­γνω­ρί­σουν ως εκ­πρό­σω­πο των Σα­χρά­ουΐ και να προ­ω­θούν κά­ποιο συμ­βι­βα­σμό των Σα­χρά­ουϊ με το Ρα­μπάτ. Η «στε­γνή», μο­νο­με­ρής υιο­θέ­τη­ση των μα­ρο­κι­νών ισχυ­ρι­σμών για δι­καιώ­μα­τα πλή­ρους κυ­ριαρ­χί­ας στη Δυ­τι­κή Σα­χά­ρα ήταν εκτός συ­ζή­τη­σης. Αυτό άλ­λα­ξε ο Τραμπ.

Στη Δυ­τι­κή Σα­χά­ρα τα όπλα έχουν σι­γή­σει τις τε­λευ­ταί­ες δε­κα­ε­τί­ες. Το Μέ­τω­πο Πο­λι­σά­ριο έχει απο­δε­χτεί τη συμ­φω­νία εκε­χει­ρί­ας, που προ­έ­βλε­πε από τις αρχές της δε­κα­ε­τί­ας του ’90 τη διε­ξα­γω­γή δη­μο­ψη­φί­σμα­τος για ανε­ξαρ­τη­σία. Αυτή η υπό­σχε­ση δεν έχει εκ­πλη­ρω­θεί και η γραμ­μή του μα­ρο­κι­νού κρά­τους έχει πλέον στρα­φεί στη συ­ζή­τη­ση για πι­θα­νή πα­ρα­χώ­ρη­ση πε­ριο­ρι­σμέ­νης αυ­το­νο­μί­ας εντός της κυ­ριαρ­χί­ας του. Το Πο­λι­σά­ριο δέ­χτη­κε να εντά­ξει και αυτή την επι­λο­γή σε πι­θα­νό δη­μο­ψή­φι­σμα, αλλά επι­μέ­νει ότι πρέ­πει να τεθεί και το ερώ­τη­μα της ανε­ξαρ­τη­σί­ας. Τα τε­λευ­ταία χρό­νια είχε στρα­φεί στις μα­ζι­κές κι­νη­το­ποι­ή­σεις ως μορφή πάλης, αλλά χωρίς επι­τυ­χία. Οι Σα­χρά­ουΐ βρί­σκο­νται είτε στα στρα­τό­πε­δα προ­σφύ­γων στην Αλ­γε­ρία, είτε στη μικρή ζώνη που ελέγ­χει το Πο­λι­σά­ριο (το 25-30% της Δυ­τι­κής Σα­χά­ρας), απο­κλει­σμέ­νη από ένα με­γά­λο τεί­χος που «πε­ρι­φράσ­σει» τις οι­κο­νο­μι­κά βιώ­σι­μες πε­ριο­χές (κομ­βι­κές οδι­κές αρ­τη­ρί­ες, απο­θέ­μα­τα ορυ­κτών, ακτές του Ατλα­ντι­κού) που ελέγ­χει ο μα­ρο­κι­νός στρα­τός.

Αυτό το αδιέ­ξο­δο έκανε το Πο­λι­σά­ριο να δια­τη­ρεί πάντα μια πι­θα­νή  επι­στρο­φή στην ένο­πλη πάλη ως «κα­τα­φύ­γιο». Το τε­τε­λε­σμέ­νο που δη­μιουρ­γούν ο Τραμπ και ο Βα­σι­λιάς Μο­χά­μεντ ο Έκτος απει­λεί να λει­τουρ­γή­σει ως «στα­γό­να που ξε­χεί­λι­σε το πο­τή­ρι» για τους Σα­χρά­ουΐ και να ανα­ζω­πυ­ρώ­σει τον «ξε­χα­σμέ­νο πό­λε­μο». Ενώ κα­νείς δεν ξέρει πώς θα αντι­δρά­σει σε μια τέ­τοια ανα­θέρ­μαν­ση η Αλ­γε­ρία (που στη­ρί­ζει το Πο­λι­σά­ριο από την ίδρυ­σή του μέχρι σή­με­ρα). Είναι άλλη μια όψη της επι­σή­μαν­σης ότι δεν υπάρ­χει τί­πο­τε το «φι­λει­ρη­νι­κό» στις συμ­φω­νί­ες «ει­ρή­νης» διά­φο­ρων αρα­βι­κών μο­ναρ­χιών με το Ισ­ρα­ήλ.

Στο εσω­τε­ρι­κό του Μα­ρό­κου, η κρα­τι­κή προ­πα­γάν­δα επι­χει­ρεί να «ανε­βά­σει» την ανα­γνώ­ρι­ση της κυ­ριαρ­χί­ας της επί της Δυ­τι­κής Σα­χά­ρας και να «χα­μη­λώ­σει» το κομ­μά­τι της συμ­φω­νί­ας που αφορά τις σχέ­σεις με το Ισ­ρα­ήλ. Σοφά από τη μεριά της. Αμε­ρι­κα­νι­κά θινκ τανκ θε­ω­ρούν τη συμ­φω­νία «ωφέ­λι­μη» για το «διε­θνές στά­τους» του μα­ρο­κι­νού κα­θε­στώ­τος, αλλά «επι­κίν­δυ­νη» για την «εσω­τε­ρι­κή συ­νο­χή του».  Η συ­ντρι­πτι­κή πλειο­ψη­φία του μα­ρο­κι­νού λαού εξα­κο­λου­θεί να θε­ω­ρεί το πα­λαι­στι­νια­κό «υπό­θε­ση όλων των Αρά­βων» και να δια­φω­νεί στην εξο­μά­λυν­ση σχέ­σε­ων με το Κρά­τος του Ισ­ρα­ήλ αν δεν απο­δο­θεί πρώτα  δι­καιο­σύ­νη. Ωστό­σο, τα φι­λι­κά προς το κα­θε­στώς Μέσα είχαν βο­λι­κά πλάνα να με­τα­δώ­σουν: υπήρ­ξαν πα­νη­γυ­ρι­σμοί στο Ρα­μπάτ για τη «νίκη» στη Δυ­τι­κή Σα­χά­ρα. Δυ­στυ­χώς, η πλειο­ψη­φία της μα­ρο­κι­νής κοι­νω­νί­ας έχει εκ­παι­δευ­τεί επί χρό­νια στην υπο­στή­ρι­ξη των «κυ­ριαρ­χι­κών δι­καιω­μά­των» του Μα­ρό­κου στη Σα­χά­ρα. Ένα τμήμα πο­λι­τι­κών στε­λε­χών που εκ­φρά­ζει αυτή την αντι­φα­τι­κή συ­νεί­δη­ση (αλ­λη­λεγ­γύη στους κα­τα­πιε­ζό­με­νους Πα­λαι­στί­νιους, αδια­φο­ρία για τους κα­τα­πιε­ζό­με­νους Σα­χρά­ουΐ) στέ­κε­ται αμή­χα­να απέ­να­ντι στην πρω­το­βου­λία του Βα­σι­λιά: «Έχου­με δίκιο στη Δυ­τι­κή Σα­χά­ρα, αλλά δε χρεια­ζό­ταν αυτή η συμ­φω­νία με το Ισ­ρα­ήλ για να το βρού­με». Είναι η   ελά­χι­στη γραμ­μή άμυ­νας, που επι­χει­ρεί να δια­χω­ρι­στεί από την κα­τά­πτυ­στη συμ­φω­νία, αλλά, υιο­θε­τώ­ντας το «εθνι­κό δίκιο», είναι ευά­λω­τη στην κα­θε­στω­τι­κή προ­πα­γάν­δα που μπο­ρεί να ισχυ­ρι­στεί βά­σι­μα ότι η συμ­φω­νία ήταν όντως «εθνι­κά ωφέ­λι­μη»…

Ελ­πί­ζου­με το «πε­ζο­δρό­μιο» να χα­λά­σει τα σχέ­δια του Βα­σι­λιά και να μην ανε­χτεί αυτό το ξε­πού­λη­μα. Και να βρε­θούν εκεί­νες οι πο­λι­τι­κές δυ­νά­μεις που θα υψώ­σουν τη ση­μαία της αλ­λη­λεγ­γύ­ης με­τα­ξύ των λαών (Πα­λαι­στι­νια­κού, Μα­ρο­κι­νού, Σα­χρά­ουϊ) ενά­ντια στον ιμπε­ρια­λι­σμό και το στενό «εθνι­κό συμ­φέ­ρον»...

Ετικέτες