Ο ΟΑΣΘ είναι ένα ιδιωτικό μονοπώλιο που διαχειρίζεται ένα δημόσιο αγαθό, με σημαντικά κέρδη.
Στα χρόνια της κρίσης τα κέρδη των μετόχων διατηρούνται σε υψηλά επίπεδα, σε αντίθεση με το επιβατικό κοινό που καλείται για τρίτη φορά από το 2010 να πληρώσει πανάκριβα τη μετακίνησή του: από 0,50 το 2009 σε 1 ευρώ το απλό εισιτήριο, ενώ τα μηχανήματα εντός του λεωφορείου -πανευρωπαϊκή πρωτοτυπία- δεν δίνουν ρέστα!
Το επιχειρηματικό κέρδος του ΟΑΣΘ είναι αφορολόγητο και καταβάλλεται από την αρχή του έτους παράλληλα με την καταβολή της επιχορήγησης. Για το 2015 η απόφαση της κυβέρνησης προβλέπει μείωση της αντισταθμιστικής καταβολής κατά 38 εκατ. ευρώ, η οποία θα επιβαρύνει ολοκληρωτικά τους χρήστες και τις χρήστριες των αστικών συγκοινωνιών, που είναι κυρίως τα φτωχά λαϊκά στρώματα.
Όσον αφορά την προπαγάνδα του υπουργείου ότι η τιμή του εισιτηρίου δύο μετεπιβιβάσεων (1,20 ευρώ) είναι ίδια με αυτήν της Αθήνας, είναι γνωστό ότι το αντίστοιχο εισιτήριο των αστικών συγκοινωνιών της Αθήνας συμπεριλαμβάνει τη χρήση λεωφορείων, τραμ, μετρό, ηλεκτρικού και μειώθηκε από 1,40 ευρώ σε 1,20 ευρώ.
Μέρος της τελευταίας συμφωνίας είναι και η παράταση ζωής που δίνεται στον υπάρχοντα στόλο λεωφορείων, ενώ ήδη υπάρχουν καταγγελίες για παλιά και χωρίς κλιματισμό οχήματα, κυρίως στις δυτικές και πιο υποβαθμισμένες συνοικίες της πόλης.
Παρά το γεγονός ότι ο ΟΑΣΘ «επιχορηγείται» από το ελληνικό Δημόσιο, δεν δημοσιεύει οικονομικά στοιχεία (ισολογισμούς κ.λπ.) και το υπουργείο έχει αρνηθεί να καταθέσει στη Βουλή τα σχετικά οικονομικά στοιχεία (όπως και το μετοχολόγιο), παρά τα επίμονα αιτήματα βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ. Παράλληλα, υπάρχουν σε εξέλιξη εισαγγελικές έρευνες για θέματα προμηθειών και προσλήψεων τις οποίες δείχνει να αγνοεί το υπουργείο.
Τα οικονομικά στοιχεία του ΟΑΣΘ χαρακτηρίζονται από μεγάλη αδιαφάνεια, καθώς δεν υπάρχει κανένας έλεγχος στα έσοδα (η έκδοση των εισιτηρίων και των καρτών γίνεται από τον ίδιο τον Οργανισμό κατά παρέκκλιση των όσων ισχύουν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες) και στα έξοδα (υπέρμετρη αύξηση των μεταβλητών δαπανών) αλλά και στη διοικητική λειτουργία του Οργανισμού (προσλήψεις, προμήθειες). Συνεπώς, το μέρος του εισιτηρίου το οποίο επιδοτείται από το κράτος με βάση τη διαφορά εσόδων και εξόδων είναι στον αέρα, αφού δεν υπάρχει κανένας έλεγχος στα έσοδα και έξοδα του ΟΑΣΘ!
Τέλος, σε μια πόλη πρωταθλήτρια της ανεργίας (σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ το ποσοστό ανεργίας στη Θεσσαλονίκη ανέρχεται σε 32%) δεν λαμβάνεται καμία μέριμνα για τη διευκόλυνση της μετακίνησης των ανέργων.
Η απάντηση του κινήματος
Ο ΣΥΡΙΖΑ Θεσσαλονίκης, από τα τέλη Αυγούστου που έγινε γνωστή η απόφαση του ΟΑΣΘ να αυξήσει τα εισιτήρια και να μειώσει τα δρομολόγια καταργώντας ακόμη και τα νυχτερινά που εξυπηρετούν εργαζομένους και φοιτητές, αντέδρασε. Έβγαλε αφίσα και προκήρυξη, οργάνωσε συνέντευξη Τύπου, πραγματοποίησε εξόρμηση στο κέντρο της πόλης.
Παράλληλα, συμμετέχοντας στο Δίκτυο Ανέργων και Επισφαλώς Εργαζομένων, που στηρίζεται κυρίως από δυνάμεις της ΑΝΤΑΡΣΥΑ και του ΣΥΡΙΖΑ, θα προσπαθήσει το αμέσως επόμενο διάστημα να συμβάλει στο συντονισμό φορέων και συλλογικοτήτων με στόχο να παρθούν πίσω οι αυξήσεις και να επαναλειτουργήσουν τα βραδινά δρομολόγια. Ήδη την πρώτη μέρα εφαρμογής των νέων μέτρων πραγματοποιήθηκε κοινή δράση στην πόλη με πολύ καλή ανταπόκριση του κόσμου.
Ο ΟΑΣΘ, υπό το βάρος των κοινωνικών διαμαρτυριών, προσπαθεί να χρυσώσει το χάπι και δήλωσε ότι θα επαναλειτουργήσουν τα βραδινά δρομολόγια στο 50-60% των γραμμών, καθώς και ότι μέσω προγράμματος ΕΣΠΑ θα επιδοτηθεί η μετακίνηση των ανέργων. Καμία υποχώρηση όμως δεν υπάρχει στο θέμα των αυξήσεων με το πρόσχημα της μείωσης της κρατικής επιδότησης. Φυσικά, ούτε κουβέντα για το νομικό καθεστώς, τα κέρδη, τα γερασμένα λεωφορεία και το συνολικό καθεστώς αδιαφάνειας και διαπλοκής στον Οργανισμό.
Το στοίχημα παραμένει. Ο ΣΥΡΙΖΑ θα ευθυγραμμιστεί μέσω των κλαδικών και τοπικών οργανώσεών του σε μια πιο ενεργή και οργανωμένη στήριξη του κινήματος; Δηλαδή, το ζήτημα της μετακίνησης θα δουλευτεί σε χώρους δουλειάς και γειτονιές αλλά και μέσα στα αυτοδιοικητικά σχήματα ή θα περιοριστούμε σε δουλειά ζύμωσης για εκλογική αξιοποίηση κυρίως;
Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει πάρει ξεκάθαρη θέση υπέρ ενός Ενιαίου Δημόσιου Φορέα Αστικών Συγκοινωνιών (λεωφορεία, μετρό, θαλάσσια συγκοινωνία, τραμ) με κοινωνικό και εργατικό έλεγχο που θα παρέχει φθηνές και κυρίως ποιοτικές υπηρεσίες, γιατί η μετακίνηση είναι δικαίωμα και σε αυτό πρέπει να έχουν πρόσβαση όλες και όλοι. Επιπλέον, ότι οι άνεργοι και οι άνεργες πρέπει να έχουν δωρεάν μετακίνηση. Και μια τέτοια προοπτική είναι η μόνη λύση απέναντι στον σημερινό ΟΑΣΘ.
