Αριστερά ή Δεξιά, Πρόοδος ή Συντήρηση;

Αυτό των δυ­νά­με­ων του με­ταλ­λαγ­μέ­νου ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ και των μι­κρό­τε­ρων υπαρ­κτών ή εν δυ­νά­μει δο­ρυ­φό­ρων του (ΑΝΕΛ, Δη­μο­κρα­τι­κή Συ­μπα­ρά­τα­ξη), και εκεί­νου της συ­ντη­ρη­τι­κής πα­ρά­τα­ξης της ΝΔ με τις αντί­στοι­χες δο­ρυ­φο­ρι­κές της δυ­νά­μεις. Πρό­κει­ται για μια πο­λι­τι­κή πρα­κτι­κή δο­κι­μα­σμέ­νη στο πα­ρελ­θόν από την ελ­λη­νι­κή σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τία (ΠΑΣΟΚ), που είχε μεν μιαν απο­τε­λε­σμα­τι­κό­τη­τα εκλο­γι­κής συ­σπεί­ρω­σης, ωστό­σο πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­κε με ρι­ζι­κά δια­φο­ρε­τι­κούς όρους από ό,τι στη ση­με­ρι­νή πε­ρί­ο­δο. Κι’ αυτό μά­λι­στα τη στιγ­μή που η συ­νο­λι­κή στρα­τη­γι­κή στάση του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, όπως δια­μορ­φώ­θη­κε σε μια μα­κρό­χρο­νη πο­ρεία από το ΚΚΕ εσω­τε­ρι­κού, την ΕΑΡ και τον ΣΥΝ, εμπε­ριέ­κλειε ως βα­σι­κή της διά­στα­ση την συ­νεν­νό­η­ση των εθνι­κών δυ­νά­με­ων, την συ­ναί­νε­ση των δη­μο­κρα­τι­κών σχη­μα­τι­σμών, της κοι­νο­βου­λευ­τι­κής Δε­ξιάς συ­μπε­ρι­λαμ­βα­νο­μέ­νης.

Μια ψευ­δε­πί­γρα­φη και κί­βδη­λη πο­λι­τι­κή αντι­πα­ρά­θε­ση

          Πα­ρό­λη αυτή την πα­ρά­δο­ση το ση­με­ρι­νό κόμμα του μι­κρο­α­στι­κού εκ­συγ­χρο­νι­σμού και της τε­χνο­κρα­τι­κής αστι­κής δια­χεί­ρι­σης, επι­χει­ρεί πλα­σμα­τι­κά να φι­λο­τε­χνή­σει αυτή την τε­χνη­τή αντι­πα­ρά­θε­ση, προ­κει­μέ­νου να συ­γκρα­τή­σει ένα όσο το δυ­να­τό με­γα­λύ­τε­ρο μέρος από το λαϊκό και ερ­γα­τι­κό εκλο­γι­κό σώμα του 36% που απέ­σπα­σε στις εκλο­γι­κές ανα­με­τρή­σεις του Ια­νουα­ρί­ου και του Σε­πτεμ­βρί­ου 2015. Αυτό βέ­βαια πα­ράλ­λη­λα με την δια­δι­κα­σία ανοι­χτής προ­σπά­θειας διεμ­βο­λι­σμού των κυ­ρί­αρ­χων κοι­νω­νι­κών δυ­νά­με­ων του αστι­σμού (αστι­κής τάξης και μι­κρο­με­σαί­ων στρω­μά­των), στη βάση της λο­γι­κής ότι είναι πλέον ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ που έχει την πο­λι­τι­κή ικα­νό­τη­τα και την κα­πι­τα­λι­στι­κή ανά­πτυ­ξη να προ­ω­θή­σει, και με το αμε­ρι­κα­νι­κό ιμπέ­ριουμ να συμ­μα­χή­σει, και τους θε­σμούς της ευ­ρω­παϊ­κής ολο­κλή­ρω­σης να ικα­νο­ποι­ή­σει, εξα­σφα­λί­ζο­ντας ταυ­τό­χρο­να την εξου­δε­τέ­ρω­ση των λαϊ­κών αντι­δρά­σε­ων και την πα­θη­τι­κο­ποί­η­ση ση­μα­ντι­κών ερ­γα­τι­κών στρω­μά­των. Πρό­κει­ται για μια ευφυή πο­λι­τι­κή τα­κτι­κή που εξε­λίσ­σε­ται σε δύο επί­πε­δα: Συ­γκρό­τη­ση των εκλο­γι­κών διαρ­ρο­ών προς τα αρι­στε­ρά και μαζί σύ­γκλι­ση προς τμή­μα­τα του κυ­ρί­αρ­χου συ­να­σπι­σμού εξου­σί­ας.

          Προ­φα­νέ­στα­τα και η αντι­πα­ρά­θε­ση Αρι­στε­ράς και Δε­ξιάς έχει μια κα­θο­ρι­στι­κή ση­μα­σία για τον λαϊκό ερ­γα­ζό­με­νο κόσμο, εφό­σον εκ­φρά­ζει την πραγ­μα­τι­κή αντί­θε­ση ανά­με­σα στην πο­λι­τι­κή της μνη­μο­νια­κής ανα­συ­γκρό­τη­σης του ελ­λη­νι­κού κα­πι­τα­λι­σμού, της μεί­ω­σης της αμοι­βής της μι­σθω­τής ερ­γα­σί­ας, της διό­γκω­σης της ανερ­γί­ας με την εκ­κα­θά­ρι­ση των μη κερ­δο­φό­ρων κε­φα­λαί­ων, της ελα­στι­κο­ποί­η­σης των ερ­γα­σια­κών σχέ­σε­ων, της ιδιω­τι­κο­ποί­η­σης των κοι­νω­φε­λών επι­χει­ρή­σε­ων, και σε μια αντι­μνη­μο­νια­κή σο­σια­λι­στι­κή πο­λι­τι­κή που υπε­ρα­μύ­νε­ται των δι­καιω­μά­των και ελευ­θε­ριών της ερ­γα­τι­κής τάξης, των ανέρ­γων, των συ­ντα­ξιού­χων, επι­χει­ρεί να δια­σφα­λί­σει τη λει­τουρ­γία δη­μό­σιων επι­χει­ρή­σε­ων πα­ρο­χής κοι­νω­φε­λών υπη­ρε­σιών, ρι­ζο­σπα­στι­κής αντι­με­τώ­πι­σης των κα­τα­στρε­πτι­κών συ­νε­πειών της ανά­καμ­ψης του ελ­λη­νι­κού κε­φα­λαί­ου και απο­τρο­πής της φο­ρο­λο­γι­κής αφαί­μα­ξης των λαϊ­κών τά­ξε­ων για την εξυ­πη­ρέ­τη­ση των δα­νεί­ων της αστι­κής τάξης της χώρας. Μια αντι­πα­ρά­θε­ση που στο βάθος της έχει την ασυμ­φι­λί­ω­τη αντι­πα­λό­τη­τα ανά­με­σα στην κυ­ριαρ­χία των αστι­κών σχέ­σε­ων πα­ρα­γω­γής και της επι­δί­ω­ξης του αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κού τους με­τα­σχη­μα­τι­σμού.

          Μ’ αυτή την έν­νοια, αν ο κυ­βερ­νη­τι­κός ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ ήθελε να αξιο­ποι­ή­σει τα χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά μιας αρι­στε­ρής ταυ­τό­τη­τας δεν θα είχε παρά να επι­δεί­ξει τα «θε­τι­κά επι­τεύγ­μα­τα» της πο­λι­τι­κής του για τις λαϊ­κές τά­ξεις, προ­κει­μέ­νου να εξα­σφα­λί­σει την συ­ναί­νε­σή τους στην δια­χεί­ρι­ση που ασκεί. Μ’ άλλες λέ­ξεις να επι­κα­λε­στεί την απο­κα­τά­στα­ση του βα­σι­κού μι­σθού και των απο­δο­χών των συλ­λο­γι­κών συμ­βά­σε­ων των αρχών του 2012, την χο­ρή­γη­ση επι­δο­μά­των ανερ­γί­ας στο σύ­νο­λο του αρ­γού­ντος ερ­γα­τι­κού δυ­να­μι­κού, την συ­γκρά­τη­ση της κα­θο­δι­κής πο­ρεί­ας των συ­ντά­ξε­ων, την ανά­πτυ­ξη του δη­μό­σιου τομέα της οι­κο­νο­μί­ας με όρους ερ­γα­τι­κού ελέγ­χου και κοι­νω­νι­κών κρι­τη­ρί­ων λει­τουρ­γί­ας, την απαλ­λα­γή των ερ­γα­ζο­μέ­νων από την υπέρ­βα­ρη άμεση, έμ­με­ση και έκτα­κτη φο­ρο­λό­γη­ση κλπ. Έτσι λει­τουρ­γώ­ντας ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ στο επί­πε­δο της πο­λι­τι­κής εξου­σί­ας θα μπο­ρού­σε πραγ­μα­τι­κά να αντι­με­τω­πί­σει την προ­ο­πτι­κή της «δε­ξιάς πα­λι­νόρ­θω­σης» και μά­λι­στα να προ­σαυ­ξή­σει την επιρ­ροή της Αρι­στε­ράς στους «από κάτω» (από το 36% των εκλο­γών του 2015 στο 62% του δη­μο­ψη­φί­σμα­τος του κα­λο­και­ριού της ίδιας χρο­νιάς). Εντού­τοις ο σχη­μα­τι­σμός των μι­κρο­α­στών δια­χει­ρι­στών της αστι­κής πο­λι­τι­κής, τί­πο­τα από αυτά δεν πραγ­μα­το­ποί­η­σε, αν και απο­τε­λού­σαν προ­γραμ­μα­τι­κές του δε­σμεύ­σεις με­ταρ­ρυθ­μι­στι­κού, αρι­στε­ρού ή σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τι­κού, χα­ρα­κτή­ρα.

          Κατά συ­νέ­πεια η επι­στρά­τευ­ση του δι­πό­λου της πάλης του «φωτός με το σκό­τος» γί­νε­ται ακρι­βώς για να συ­γκα­λυ­φθεί η πραγ­μα­τι­κή κί­νη­ση της με­τα­τό­πι­σης από την Αρι­στε­ρά στη σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τία και από εκεί στον ακραιφ­νή νε­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμό. Γί­νε­ται προ­κει­μέ­νου να συ­σκο­τι­σθεί ο ρόλος του ως εγ­γυ­η­τή και κι­νη­τή­ριας δύ­να­μης μιας σύγ­χρο­νης ανά­πτυ­ξης του ελ­λη­νι­κού κα­πι­τα­λι­σμού, με χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά «εξορ­θο­λο­γι­σμού και εκ­συγ­χρο­νι­σμού», ως δύ­να­μης στα­θε­ρο­ποί­η­σης και μο­νι­μο­ποί­η­σης των ρυθ­μί­σε­ων τεσ­σά­ρων ολό­κλη­ρων μνη­μο­νί­ων με τους εκα­το­ντά­δες εφαρ­μο­στι­κούς νό­μους που τα συ­νο­δεύ­ουν και βρί­σκο­νται σε πλήρη ισχύ. Έτσι λει­τουρ­γώ­ντας, με αστι­κή πο­λι­τι­κή και αρι­στε­ρή φρα­σε­ο­λο­γι­κή επι­κά­λυ­ψη, κα­τα­λή­γει όχι μόνον να υπη­ρε­τεί τα συμ­φέ­ρο­ντα του κυ­ρί­αρ­χου συ­να­σπι­σμού εξου­σί­ας, αλλά και να ευ­τε­λί­ζει τα μέ­γι­στα την ίδια την αξία, τη φε­ρεγ­γυό­τη­τα και λαϊ­κό­τη­τα της Αρι­στε­ράς, με μα­κρο­πρό­θε­σμο απο­τέ­λε­σμα την απο­μά­κρυν­ση των λαϊ­κών στρω­μά­των από ό,τι συ­νι­στά μια αρι­στε­ρή πο­λι­τι­κή. Το ίδιο κατ’ ανα­λο­γία που συ­νέ­βαι­νε επί δε­κα­ε­τί­ες στις χώρες της Ανα­το­λι­κής Ευ­ρώ­πης, όπου ασκού­νταν μια πο­λι­τι­κή δε­σπο­τι­κού κρα­τι­κού κα­πι­τα­λι­σμού, ενώ τα κα­θε­στώ­τα αυτά ισχυ­ρί­ζο­νταν ότι μια τέ­τοια πο­λι­τι­κή εφαρ­μό­ζο­νταν στο όνομα του «σο­σια­λι­σμού». Το απο­τέ­λε­σμα το βλέ­που­με εδώ και σχε­δόν τρεις δε­κα­ε­τί­ες, δη­λα­δή την μα­ζι­κή απο­μά­κρυν­ση του ερ­γα­ζό­με­νου πλη­θυ­σμού από ό,τι έχει σχέση με τον σο­σια­λι­σμό ή τον κομ­μου­νι­σμό. Ακόμη και το ΚΚ Κίνας επι­κα­λεί­ται στο 19ο Συ­νέ­δριό του τον «σο­σια­λι­σμό με τα κι­νε­ζι­κά χρώ­μα­τα», τη στιγ­μή που ηγεί­ται μιας εκτε­τα­μέ­νης κα­πι­τα­λι­στι­κής ανά­πτυ­ξης (φι­λε­λεύ­θε­ρης και κρα­τι­κής) και ιμπε­ρια­λι­στι­κής επέ­κτα­σης στην σύγ­χρο­νη διε­θνή σκηνή.

Μια επί­και­ρη ει­λι­κρι­νής αυ­το­κρι­τι­κή επα­νο­ριο­θέ­τη­ση

          Πώς μπο­ρεί να αντι­με­τω­πι­στεί έτσι αυτή η αντι­πα­λό­τη­τα Αρι­στε­ράς και Δε­ξιάς που γί­νε­ται με πλα­σμα­τι­κούς και φα­ντα­σια­κούς όρους; Η πιο άμεση και ευ­χε­ρής απά­ντη­ση θα ήταν να πο­λι­τευ­τεί η ελ­λη­νι­κή Αρι­στε­ρά με όρους «συ­νε­πούς Αρι­στε­ράς» ένα­ντι του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ που αντι­προ­σω­πεύ­ει μια «κάλ­πι­κη και προ­δο­τι­κή» Αρι­στε­ρά. Μια τέ­τοια στάση, όσο και αν φα­ντά­ζει λο­γι­κή και ανα­γκαία, εντού­τοις δεν μπο­ρεί να είναι απο­τε­λε­σμα­τι­κή, και θα οδη­γή­σει στην ανα­πα­ρα­γω­γή μιας δο­σμέ­νης πο­λι­τι­κής επιρ­ρο­ής της Αρι­στε­ράς (ΚΚΕ, ΛΑΕ, ΑΝΤΑΡ­ΣΥΑΣ) , όπως απο­τυ­πώ­θη­κε στις βου­λευ­τι­κές εκλο­γές του Σε­πτεμ­βρί­ου 2015. Η αμεί­λι­κτη πραγ­μα­τι­κό­τη­τα είναι ότι η πο­λι­τι­κή Αρι­στε­ρά υφί­στα­ται σή­με­ρα τις συ­νέ­πειες της χρε­ο­κο­πί­ας του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ (από την άποψη των λαϊ­κών συμ­φε­ρό­ντων, γιατί από την άποψη των αστι­κών συμ­φε­ρό­ντων η δια­χεί­ρι­ση του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ στά­θη­κε εξαι­ρε­τι­κά επω­φε­λής για τις αστι­κές δυ­νά­μεις) συ­νο­λι­κά, γιατί είτε το θέ­λου­με είτε όχι συ­νε­χί­ζου­με να πλη­ρώ­νου­με το γε­γο­νός της ανε­πάρ­κειάς μας στο με­ταίχ­μιο του Μαΐου – Ιου­νί­ου 2012, όταν μετά το πα­νερ­γα­τι­κό απερ­για­κό κί­νη­μα του 2010 – 12, ο λαϊ­κός κό­σμος της σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τί­ας στρά­φη­κε μα­ζι­κά «προς τα αρι­στε­ρά». Τότε ήταν η ιστο­ρι­κή πο­λι­τι­κή στιγ­μή που μπο­ρού­σαν να δια­μορ­φω­θούν συν­θή­κες «αιχ­μα­λω­σί­ας» του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ από λαϊ­κές και αρι­στε­ρές δυ­νά­μεις που θα οδη­γού­σαν σε εντε­λώς δια­φο­ρε­τι­κές εξε­λί­ξεις μέχρι τον Ια­νουά­ριο του 2015.

          Α) Εμείς ως η τότε Αρι­στε­ρή Πλατ­φόρ­μα του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, ενώ μπο­ρού­σα­με και οφεί­λα­με να δούμε την τε­ρά­στια με­τάλ­λα­ξη που έγινε στον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ μετά τον Ιού­νιο 2012 (27% αξιω­μα­τι­κή αντι­πο­λί­τευ­ση), δη­λα­δή την κα­τά­κτη­ση του πο­λι­τι­κού υπο­κει­μέ­νου από τις δυ­νά­μεις του μι­κρο­α­στι­κού εκ­συγ­χρο­νι­σμού του ΣΥΝ, που μέχρι τότε ήταν εχθρι­κές και τον προ­σέγ­γι­σαν μόλις οσμί­στη­καν «εξου­σία» (στρα­τιές ολό­κλη­ρες πα­νε­πι­στη­μια­κών, δι­κη­γό­ρων, μη­χα­νι­κών κλπ. = νέα μι­κρο­α­στι­κή τάξη της δια­νοη­τι­κής ερ­γα­σί­ας), δεν αντι­με­τω­πί­σα­με καν αυτό το φαι­νό­με­νο που με­τέ­τρε­πε τον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ από κόμμα του λαϊ­κού με­ταρ­ρυθ­μι­στι­κού ρι­ζο­σπα­στι­σμού σε πο­λι­τι­κό σχη­μα­τι­σμό μι­κρο­α­στι­κού τε­χνο­κρα­τι­κού χα­ρα­κτή­ρα.

          Β) Ενώ βλέ­πα­με την εκλο­γι­κή με­τα­στρο­φή του ερ­γα­τι­κού κό­σμου της κοι­νω­νι­κής βάσης του ΠΑΣΟΚ προς την Αρι­στε­ρά, και ενώ ήταν δε­δο­μέ­νη η ταυ­τό­χρο­νη αποχή αυτού του κό­σμου από την ορ­γα­νω­τι­κή δομή του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ (φυ­σιο­λο­γι­κή αμοι­βαία εχθρό­τη­τα ερ­γα­τι­κής τάξης και μι­κρο­α­στι­κής τε­χνο­κρα­τί­ας), δεν κι­νη­θή­κα­με στην κα­τεύ­θυν­ση απο­κα­τά­στα­σης ορ­γα­νι­κών κι­νη­μα­τι­κών και συν­δι­κα­λι­στι­κών σχέ­σε­ων μ’ αυτό τον λαϊκό κόσμο, που θα ήταν η με­γά­λη δε­ξα­με­νή της άντλη­σης ερ­γα­τι­κών δυ­νά­με­ων σε ένα αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κό ρεύμα στα πλαί­σια του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ. Συ­νε­χί­σα­με να κι­νού­μα­στε στη λο­γι­κή της «αρι­στε­ρής αντι­πο­λί­τευ­σης» μη­χα­νι­σμών και όχι κι­νη­μα­τι­κού κοι­νω­νι­κού χα­ρα­κτή­ρα.

          Γ) Αφε­θή­κα­με κυ­ριο­λε­κτι­κά να συρ­θού­με στην επι­κρά­τη­ση της λο­γι­κής του «ει­ρη­νι­κού κοι­νο­βου­λευ­τι­κού δρό­μου», πα­ρα­με­ρί­ζο­ντας την θε­με­λιώ­δη διά­στα­ση της τα­ξι­κής δια­πά­λης στο επί­πε­δο της κοι­νω­νι­κής πα­ρα­γω­γής, με απο­τέ­λε­σμα την διό­γκω­ση των κοι­νο­βου­λευ­τι­κών εκ­προ­σω­πή­σε­ων του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, χωρίς καμία αντι­στοι­χία με κι­νη­μα­τι­κές ερ­γα­τι­κές δια­δι­κα­σί­ες. Ακόμη και η λο­γι­κή του «αρι­στε­ρού ευ­ρω­κομ­μου­νι­σμού» εμπε­ριέ­κλειε ως βα­σι­κή διά­στα­ση του «δη­μο­κρα­τι­κού δρό­μου» την έδρα­ση της όλης δια­δι­κα­σί­ας, πέραν των σχε­τι­κών κοι­νο­βου­λευ­τι­κών αντι­προ­σω­πεύ­σε­ων, στην δυ­να­μι­κή των μορ­φών της τα­ξι­κής δια­πά­λης των ερ­γα­ζο­μέ­νων στη βιο­μη­χα­νία, στο εμπό­ριο, στις υπη­ρε­σί­ες. Έτσι αντί να συμ­βά­λου­με στην ανά­δει­ξη ενός ερ­γα­τι­κού τα­ξι­κού ρεύ­μα­τος στα πλαί­σια του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, επα­να­παυ­θή­κα­με στην μο­νο­διά­στα­τη διεύ­ρυν­ση της εκλο­γι­κής ισχύ­ος, με απο­τέ­λε­σμα όταν εκ­δη­λώ­θη­κε η μνη­μο­νια­κή με­τα­στρο­φή (Αύ­γου­στος 2015) η όποια αντί­θε­ση να βρί­σκε­ται, από κοι­νω­νι­κή άποψη, κυ­ριο­λε­κτι­κά στον αέρα, να μην έχει δη­λα­δή υπό­στα­ση και απο­τε­λε­σμα­τι­κό­τη­τα.

          Δ) Ενώ ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ που είχε κα­τα­λη­φθεί από τις δυ­νά­μεις της μι­κρο­α­στι­κής τε­χνο­κρα­τί­ας βά­δι­ζε πλη­σί­στιος προς την υπη­ρέ­τη­ση των επι­διώ­ξε­ων της σύγ­χρο­νης κα­πι­τα­λι­στι­κής ανά­πτυ­ξης (λ.χ. συμ­με­το­χή στις ετή­σιες συ­νε­λεύ­σεις και συ­νέ­δρια του ΣΕΒ, του Ελ­λη­νο-αμε­ρι­κα­νι­κού επι­με­λη­τη­ρί­ου κλπ.), εί­χα­με θέσει πρω­ταρ­χι­κά στο επί­κε­ντρο το «ζή­τη­μα των ζη­τη­μά­των» του εθνι­κού νο­μί­σμα­τος (πράγ­μα που συ­νε­χί­ζει να γί­νε­ται και σή­με­ρα), αντί της λαϊ­κής τα­ξι­κής αντι­πα­λό­τη­τας προς τις μνη­μο­νια­κές κα­πι­τα­λι­στι­κές ανα­διαρ­θρώ­σεις, κοι­νές στο σύ­νο­λο των ευ­ρω­παϊ­κών χωρών, προς τις συ­γκε­κρι­μέ­νες μορ­φές της αστι­κής τα­ξι­κής κυ­ριαρ­χί­ας, όπως ασκού­νται σε εθνι­κό και πα­νευ­ρω­παϊ­κό επί­πε­δο. Και μά­λι­στα συ­νο­δεύ­α­με (και αυτό συ­νε­χί­ζει να γί­νε­ται) αυτή την πρω­ταρ­χι­κή επι­δί­ω­ξη με τις ίδιες πα­ρα­μέ­τρους που υλο­ποιεί ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ: Πα­ρα­γω­γι­κή ανα­συ­γκρό­τη­ση, απε­ριό­ρι­στος οι­κο­νο­μι­σμός, στή­ρι­ξη της μι­κρο­με­σαί­ας ερ­γο­δο­σί­ας, ακα­τά­σχε­τη ανα­πτυ­ξιο­λο­γία στη λο­γι­κή ότι η ανά­πτυ­ξη της εθνι­κής (αστι­κής) οι­κο­νο­μί­ας θα επέ­φε­ρε στο βάθος του ορί­ζο­ντα τον σο­σια­λι­σμό, τη στιγ­μή που ο σο­σια­λι­σμός είναι απο­τέ­λε­σμα των με­τα­σχη­μα­τι­σμών των κα­πι­τα­λι­στι­κών σχέ­σε­ων πα­ρα­γω­γής, δη­λα­δή εκ­με­τάλ­λευ­σης και υπο­τα­γής της ερ­γα­τι­κής τάξης.

Η ανα­πο­τε­λε­σμα­τι­κό­τη­τα των πε­ρί­κλει­στων φρου­ρί­ων

          Από την άλλη πλευ­ρά, ενώ ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ εξα­πλα­σί­α­ζε τα εκλο­γι­κά του πο­σο­στά, το ΚΚΕ αντί να αξιο­ποι­ή­σει την με­τα­στρο­φή «προς τα αρι­στε­ρά» των λαϊ­κών στρω­μά­των της πάλαι ποτέ σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τι­κής επιρ­ρο­ής, δια­κή­ρυσ­σε την αδια­φο­ρία του για το εγ­χεί­ρη­μα κα­τά­κτη­σης της πο­λι­τι­κής δια­κυ­βέρ­νη­σης από τις αρι­στε­ρές δυ­νά­μεις, με στόχο την κα­τάρ­γη­ση των μνη­μο­νί­ων και την εφαρ­μο­γή μιας λαϊ­κής ρι­ζο­σπα­στι­κής πο­λι­τι­κής. Το απο­τέ­λε­σμα ήταν, και συ­νε­χί­ζει και σή­με­ρα να πα­ρα­μέ­νει, το κόμμα της πα­ρα­δο­σια­κής κομ­μου­νι­στι­κής Αρι­στε­ράς να δει τις δυ­νά­μεις του να υπο­δι­πλα­σιά­ζο­νται, αντί να ακο­λου­θούν ανο­δι­κή πο­ρεία όπως συ­νέ­βαι­νε με τον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ. Η απαί­τη­ση των λαϊ­κών τά­ξε­ων ήταν η από­κτη­ση του ελέγ­χου της δια­κυ­βέρ­νη­σης της χώρας από την Αρι­στε­ρά, γιατί θε­ω­ρού­σαν ότι ήταν αυτή που μπο­ρού­σε να οδη­γή­σει στην ήττα την πο­λι­τι­κή του μα­κρό­χρο­νου νε­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμού. Πώς μέσα σε μια τόσο πρω­το­φα­νή κρίση πο­λι­τι­κής εκ­προ­σώ­πη­σης, είναι δυ­να­τό δυ­νά­μεις της Αρι­στε­ράς να πα­ρα­πέ­μπουν το ζή­τη­μα της εξου­σί­ας στο απώ­τα­το ιστο­ρι­κό μέλ­λον, και να σφυ­ρί­ζουν αδιά­φο­ρα όταν η πλειο­νό­τη­τα της ερ­γα­τι­κής τάξης έχει μεί­νει πο­λι­τι­κά ορ­φα­νή (μνη­μο­νια­κή με­τάλ­λα­ξη του ΠΑΣΟΚ) και ανα­ζη­τά έκ­φρα­ση στα αρι­στε­ρά του πο­λι­τι­κού φά­σμα­τος; Όταν οι λαϊ­κές εκ­προ­σω­πή­σεις κυ­κλο­φο­ρούν στους δρό­μους και εσύ αντί να τις εκ­φρά­σεις παίρ­νεις τα βουνά, και λει­τουρ­γείς με μια λο­γι­κή που λίγη σχέση έχει με τον λε­νι­νι­σμό που επι­κα­λεί­σαι, τότε σε καμία πε­ρί­πτω­ση δεν μπο­ρείς να ανοί­ξεις δρό­μους μιας αλ­λα­γής που να σε οδη­γεί στην λαϊκή ερ­γα­τι­κή εξου­σία.

          Τέλος, το ΝΑΡ (ΑΝΤΑΡ­ΣΥΑ) πα­ρό­λες τις θε­ω­ρη­τι­κές του ανα­λύ­σεις για τον ελ­λη­νι­κό κα­πι­τα­λι­σμό και την ερ­γα­τι­κή τάξη, ενώ είχε και αυτό μια μο­να­δι­κή ιστο­ρι­κή ευ­και­ρία να απο­γειω­θεί στο επί­πε­δο των εκλο­γι­κών εκ­προ­σω­πή­σε­ων, θέ­το­ντας πα­ράλ­λη­λα τη συ­γκε­κρι­μέ­νη προ­ο­πτι­κή μιας πο­λύ­χρω­μης, εκ των πραγ­μά­των, λαϊ­κής ρι­ζο­σπα­στι­κής δια­κυ­βέρ­νη­σης που ήταν ορατή, συ­νέ­χι­σε να επι­κα­θο­ρί­ζε­ται από στρα­τη­γι­κούς στό­χους στη θέση της τα­κτι­κής, είτε της επί­κλη­σης του «κομ­μου­νι­σμού», είτε της απαί­τη­σης προ­οι­μια­κής απο­χώ­ρη­σης από όλους τους θε­σμούς της ευ­ρω­παϊ­κής κα­πι­τα­λι­στι­κής ολο­κλή­ρω­σης, με απο­τέ­λε­σμα να μην μπο­ρεί να προ­σεγ­γί­σει τον ερ­γα­τι­κό κόσμο που απε­λευ­θε­ρώ­νο­νταν από την επιρ­ροή του ΠΑΣΟΚ και κα­τευ­θύ­νο­νταν «προς τα αρι­στε­ρά». Και σ’ αυτή την πε­ρί­πτω­ση είναι να απο­ρεί κα­νείς πώς η συ­νε­χής ανα­φο­ρά στη λε­νι­νι­στι­κή πο­λι­τι­κή κα­τορ­θώ­νει να απο­μα­κρυν­θεί τόσο πολύ από  αντί­στοι­χες πα­ρεμ­βά­σεις. Από πότε η πο­λι­τι­κή δια­πά­λη στο επί­πε­δο του αστι­κού κοι­νο­βου­λευ­τι­σμού των ευ­ρω­παϊ­κών χωρών στε­ρεί­ται τα­ξι­κού πε­ριε­χο­μέ­νου και διε­ξά­γε­ται μο­νο­με­ρώς στο επί­πε­δο της πα­ρα­γω­γής; Ακόμη κι’ αν είναι έτσι τα πράγ­μα­τα γιατί ανα­δει­κνύ­ε­ται η αδυ­να­μία ανά­δει­ξης αυτής της τα­ξι­κής πα­ρα­γω­γι­κής δια­πά­λης, όταν οι ερ­γα­ζό­με­νες τά­ξεις εγκα­τα­λεί­πουν τους πο­λι­τι­κούς τους εκ­προ­σώ­πους (ΠΑΣΟΚ) και ανα­ζη­τούν τους δρό­μους της Αρι­στε­ράς; Πώς οι μπολ­σε­βί­κοι κα­τόρ­θω­σαν στην πε­ρί­ο­δο Φε­βρουά­ριος – Οκτώ­βριος 1917 να με­τα­τρα­πούν από σχε­τι­κή μειο­ψη­φία που ήταν στα Σο­βιέτ ένα­ντι των σο­σια­λι­στών επα­να­στα­τών και των μεν­σε­βί­κων, σε επα­να­στα­τι­κή πλειο­ψη­φία; Προ­πα­γαν­δί­ζο­ντας αφη­ρη­μέ­να τον «κομ­μου­νι­σμό» ή πα­λεύ­ο­ντας για το ζή­τη­μα της ει­ρή­νης, για την αντι­με­τώ­πι­ση της ερ­γα­τι­κής εξα­θλί­ω­σης, για την πτώση της Προ­σω­ρι­νής Κυ­βέρ­νη­σης, για τον έλεγ­χο των ερ­γα­τών στα ερ­γο­στά­σια κλπ., δη­λα­δή για τα υλικά επί­δι­κα της συ­γκυ­ρί­ας ;

Επα­νά­καμ­ψη της Αρι­στε­ράς μόνο με επά­νο­δο του κι­νή­μα­τος

          Αν λοι­πόν στην πο­λι­τι­κή συ­γκυ­ρία Μαΐου – Ιου­νί­ου 2012 οι αρι­στε­ρές δυ­νά­μεις (Αρι­στε­ρή Πλατ­φόρ­μα εντός του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, ΚΚΕ και ΑΝΤΑΡ­ΣΥΑ αυ­το­τε­λώς) είχαν θέσει τα ζη­τή­μα­τα δια­φο­ρε­τι­κά, με όρους ενω­τι­κούς, αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κούς και ρι­ζο­σπα­στι­κούς στην προ­ο­πτι­κή δια­μόρ­φω­σης μιας συμ­μα­χι­κής κυ­βερ­νη­τι­κής εναλ­λα­κτι­κής λύσης (μι­κρο­α­στι­κού ρι­ζο­σπα­στι­σμού και ερ­γα­τι­κής λαϊ­κό­τη­τας), ο μεν ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ θα κα­τέ­γρα­φε μια σαφώς μι­κρό­τε­ρη άνοδο, η δε Αρι­στε­ρά θα διεύ­ρυ­νε τις δυ­νά­μεις της, δη­μιουρ­γώ­ντας μια νέα ισορ­ρο­πία. Το απο­τέ­λε­σμα θα ήταν στις εκλο­γές του Ια­νουα­ρί­ου 2015 να ανα­δει­χθούν δύο ισο­δύ­να­μα πο­λι­τι­κά μπλοκ (Αρι­στε­ράς και πλειο­ψη­φί­ας του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ), έτσι ώστε: Είτε θα ανα­δει­κνύ­ο­νταν μια κυ­βέρ­νη­ση πραγ­μα­τι­κά της Αρι­στε­ράς με την επι­βο­λή στον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ βα­σι­κών λαϊ­κών και ρι­ζο­σπα­στι­κών κα­τευ­θύν­σε­ων (λ.χ. απο­κα­τά­στα­ση μι­σθών και συ­ντά­ξε­ων, κα­τάρ­γη­ση ΕΝΦΙΑ και συ­νο­λι­κών φο­ρο­λο­γι­κών βαρών, προ­ά­σπι­ση δη­μό­σιων επι­χει­ρή­σε­ων, επί­δο­μα ανερ­γί­ας σε όλους τους ανέρ­γους κ.ά.), ανοί­γο­ντας έτσι δρό­μους εμ­βά­θυν­σης μιας συ­γκρου­σια­κής δια­δι­κα­σί­ας απέ­να­ντι στην αστι­κή τα­ξι­κή κυ­ριαρ­χία, ελ­λη­νι­κή και ευ­ρω­παϊ­κή. – Είτε η πλειο­νό­τη­τα του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ θα συμ­μα­χού­σε με τις κα­θα­ρά αστι­κές μνη­μο­νια­κές πο­λι­τι­κές δυ­νά­μεις, διαρ­ρη­γνύ­ο­ντας τις σχέ­σεις της με την εν­δυ­να­μω­μέ­νη εν τω με­τα­ξύ Αρι­στε­ρά, και έτσι θα άφηνε τε­ρά­στιο πο­λι­τι­κό κενό εκ­προ­σώ­πη­σης που θα κα­λού­νταν να κα­λύ­ψουν οι αρι­στε­ρές δυ­νά­μεις.

          Εκεί­νο που απε­να­ντί­ας συ­νέ­βη ήταν οι δυ­νά­μεις της Αρι­στε­ράς να κλει­στούν στα πο­λι­τι­κά τους «φρού­ρια», και η μι­κρο­α­στι­κή πλειο­ψη­φία του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ να επι­τε­λέ­σει «ανε­νό­χλη­τη» το έργο της υπη­ρέ­τη­σης της κα­πι­τα­λι­στι­κής ανά­καμ­ψης και των ευ­ρω­παϊ­κών δα­νεια­κών υπα­γο­ρεύ­σε­ων. Και ταυ­τό­χρο­να από την άλλη πλευ­ρά τα τρία αρι­στε­ρά σχή­μα­τα να πα­ρα­μεί­νουν στο πε­ρι­θώ­ριο, αδυ­να­τώ­ντας να αντι­στρέ­ψουν την πο­ρεία των πραγ­μά­των. Απο­τέ­λε­σμα το γε­γο­νός ότι ενώ το με­γα­λειώ­δες αντι­μνη­μο­νια­κό «όχι» του δη­μο­ψη­φί­σμα­τος του Ιου­λί­ου 2015 με­τα­τρά­πη­κε  τον επό­με­νο μήνα σε πα­νη­γυ­ρι­κό μνη­μο­νια­κό «ναι», αυτή η με­τα­στρο­φή δεν συ­νά­ντη­σε κα­νε­νός εί­δους πο­λι­τι­κές μα­ζι­κές αντι­δρά­σεις, ερ­γα­τι­κές απερ­για­κές κι­νη­το­ποι­ή­σεις, και πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­κε μέσα σε μια εκ­κω­φα­ντι­κή κι­νη­μα­τι­κή «σιωπή».

          Έτσι στη ση­με­ρι­νή συ­γκυ­ρία που τί­θε­ται εκ νέου το ζή­τη­μα μιας διευ­ρυ­μέ­νης εκ­προ­σώ­πη­σης των ερ­γα­τι­κών λαϊ­κών συμ­φε­ρό­ντων, δη­λα­δή του μισού εκλο­γι­κού ακρο­α­τη­ρί­ου του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ που έχει άρει τη συ­ναί­νε­σή του στην κυ­βερ­νη­τι­κή του δια­χεί­ρι­ση, η πο­λι­τι­κή θέση των αρι­στε­ρών δυ­νά­με­ων εμ­φα­νί­ζε­ται πλέον εξί­σου απο­δυ­να­μω­μέ­νη. Συ­νε­πώς ενώ είναι κοινό μυ­στι­κό και είναι πα­σι­φα­νές ότι η ση­με­ρι­νή αντι­πα­ρά­θε­ση με­τα­ξύ «Προ­ό­δου και Συ­ντή­ρη­σης» έχει πλα­σμα­τι­κά και τε­χνη­τά χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά (εφό­σον οι δύο πόλοι του αστι­κού πο­λι­τι­κού παι­χνι­διού σχε­δόν ταυ­τί­ζο­νται στις επι­διώ­ξεις τους), εντού­τοις η ελ­λη­νι­κή Αρι­στε­ρά δεν είναι σε θέση να πα­ρέμ­βει έτσι ώστε να συ­σπει­ρώ­σει τις λαϊ­κές δυ­νά­μεις που έχουν απο­στα­σιο­ποι­η­θεί από την κυ­βερ­νη­τι­κή δια­χεί­ρι­ση του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ. Και βέ­βαια η επί­κλη­ση της «συ­νε­πούς και αλη­θι­νής» Αρι­στε­ράς ένα­ντι της «κί­βδη­λης» δυ­στυ­χώς δεν μπο­ρεί να έχει μια αξιό­λο­γη απο­τε­λε­σμα­τι­κό­τη­τα, εφό­σον θα επι­κα­θο­ρί­ζε­ται από την αντι­πα­λό­τη­τα ΝΔ και ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, εντός του κοι­νού πε­δί­ου άσκη­σης της αστι­κής πο­λι­τι­κής. Η «συ­νέ­πεια» της ελ­λη­νι­κής Αρι­στε­ράς κρί­θη­κε στην ιστο­ρι­κή στιγ­μή του Μαΐου – Ιου­νί­ου 2012 και στη συ­νέ­χεια του Ια­νουα­ρί­ου – Αυ­γού­στου 2015: Η πλειο­νό­τη­τα του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ έκανε πλήρη με­τα­στρο­φή από την πο­λι­τι­κή του μι­κρο­α­στι­κού με­ταρ­ρυθ­μι­στι­κού ρι­ζο­σπα­στι­σμού στον ανοι­χτό νε­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμό, ενώ οι άλλες δυ­νά­μεις του αρι­στε­ρού κι­νή­μα­τος συ­νέ­χι­σαν να κά­νουν συμ­μα­χία η κάθε μία με τον εαυτό της, συ­νέ­χι­σαν να μην μπο­ρούν να συ­σπει­ρώ­νουν το ερ­γα­τι­κό λαϊκό ακρο­α­τή­ριο που απο­δε­σμεύ­ο­νταν από την αστι­κή πο­λι­τι­κή.

          Έτσι, στη ση­με­ρι­νή συ­γκυ­ρία μόνον ένα ενω­τι­κό αυ­τό­νο­μο λαϊκό κί­νη­μα χει­ρα­φέ­τη­σης, με την υπο­στή­ρι­ξη των όσων αρι­στε­ρών σχη­μά­των έχουν επί­γνω­ση αυτών των γε­γο­νό­των, με επί­κε­ντρο την κι­νη­μα­τι­κή προ­βο­λή και διεκ­δί­κη­ση των άμε­σων ζω­τι­κών κοι­νω­νι­κών ανα­γκών, που έχει ανοι­χτό το πεδίο στην αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κή πο­λι­τι­κο­ποί­η­ση του κοι­νω­νι­κού ζη­τή­μα­τος, που προ­τάσ­σει την δια­πά­λη προς τον ελ­λη­νι­κό και ευ­ρω­παϊ­κό κα­πι­τα­λι­σμό και τις νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρες ανα­διαρ­θρώ­σεις του, που ανα­βα­πτί­ζει την Αρι­στε­ρά στο κα­μί­νι της τα­ξι­κής πα­ρα­γω­γι­κής δια­πά­λης κλπ. είναι σε θέση να προ­βάλ­λει στο κε­ντρι­κό πο­λι­τι­κό σκη­νι­κό, να πα­ρα­κάμ­ψει την ψευ­δε­πί­γρα­φη δια­πά­λη του «φωτός με το σκό­τος», να δώσει και­νού­ρια ρούχα στην Αρι­στε­ρά, και να την επα­να­φέ­ρει στο επί­κε­ντρο των τα­ξι­κών συ­σχε­τι­σμών.