Το Ινστιτούτο κοινωνικών και πολιτικών ερευνών «Κομμούνα» διοργανώνει σεμινάριο με θέμα: Η Μαρξιστική θεωρία για τις οικονομικές κρίσεις.
Το σεμινάριο θα πραγματοποιηθεί στην έδρα του Ινστιτούτου, Ιουλιανού 67, σε δύο 4ώρα το Σάββατο 25 και Κυριακή 26 Νοεμβρίου 2017. Εισηγητής θα είναι ο Σταύρος Τομπάζος, μαρξιστής καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικών και Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κύπρου.
Επισυνάπτουμε περιγραφή του περιεχομένου του σεμιναρίου από τον εισηγητή.
Όσοι/όσες θέλουν να δηλώσουν συμμετοχή, να στείλουν τα στοιχεία τους: ονοματεπώνυμο, email και αριθμό τηλεφώνου στη διεύθυνση: commune.institute@gmail.com ή στο τηλέφωνο: 210.82.54.625 (11.00 – 20.00 καθημερινά εκτός Σαββατοκύριακου)
Στους συμμετέχοντες θα διατεθεί κείμενο και σχετική βιβλιογραφία. Η δυνατότητα συμμετοχής θα κριθεί με βάση τη σειρά δήλωσης συμμετοχής.
Αθήνα 8/11/2017
Διαλέξεις για τη Μαρξιστική θεωρία των οικονομικών κρίσεων
Η παγκόσμια, οικονομική κρίση καθιστά χωρίς αμφιβολία επίκαιρο το Κεφάλαιο. Αν και στον Μαρξ δεν υπάρχει μια ολοκληρωμένη θεωρία των καπιταλιστικών κρίσεων, στους τρεις τόμους του Κεφαλαίου βρίσκει κανείς τα θεωρητικά εργαλεία που επιτρέπουν μια βαθύτερη κατανόηση όχι μόνο των καπιταλιστικών κρίσεων του 19ου αιώνα ή της προπολεμικής περιόδου, αλλά και της μεγάλης οικονομικής ύφεσης της δεκαετίας του 1970, καθώς και της κρίσης που άρχισε το 2008.
Πολλοί μαρξιστές οικονομολόγοι, στην προσπάθειά τους να κατανοήσουν τις ιστορικές καπιταλιστικές κρίσεις αναφέρονται στα κεφάλαια του τρίτου τόμου που ασχολούνται με την πτωτική τάση του ποσοστού του κέρδους, παραγνωρίζοντας ή υποβαθμίζοντας άλλα κεφάλαια του πρώτου, του δεύτερου και του τρίτου τόμου που, ωστόσο, είναι απολύτως αναγκαία στην ανάλυση της κρίσης που άρχισε το 2008.
Πιο συγκεκριμένα, τα κεφάλαια του πρώτου τόμου που περιγράφουν το βιομηχανικό κύκλο, αυτά του δεύτερου τόμου που αφιερώνονται στην ανάλυση της έννοιας του βιομηχανικού κεφαλαίου και αυτά που καταπιάνονται με τα σχήματα αναπαραγωγής, καθώς και τα κεφάλαια του τρίτου τόμου που αναλύουν το κεφάλαιο-χρήμα είναι απολύτως αναγκαία στην κατανόηση της κρίσης, όπως αυτή εκδηλώνεται σε ένα νεοφιλελεύθερο ρυθμιστικό πλαίσιο.
Οι διαλέξεις θα επικεντρωθούν στην παρουσίαση της προσέγγισης του ίδιου του Μαρξ σχετικά με τις κρίσεις και την παράλληλη αξιοποίησή της για την κατανόηση της συγκεκριμένης οικονομικής κρίσης που άρχισε το 2008. Η διάρθρωση του βιομηχανικού κεφαλαίου με το κεφάλαιο-χρήμα (ή με το χρηματοπιστωτικό σύστημα όπως θα λέγαμε με συνηθέστερους όρους), καθώς και η κατανόησητης κρίσης ως «αρρυθμίας» (ασυμβατότητα ανάμεσα στους τρείς βασικούς ρυθμούς της καπιταλιστικής αναπαραγωγής, δηλαδή του ρυθμού παραγωγής υπεραξίας στην παραγωγική διαδικασία, του ρυθμού πραγματοποίησης της αξίας στην αγορά και του ρυθμού διευρυμένης αναπαραγωγής του παραγωγικού κεφαλαίου), όπως τις παρουσιάζει ο ίδιος ο Μαρξ, αποτελούν κλειδί στην ανάλυση της παρούσας κρίσης.
Η τελευταία αποτελεί ουσιαστικά την μεταλλαγμένη μορφή της κρίσης της δεκαετίας του 1970, της οποίας αιτία ήταν η πτώση της κερδοφορίας του κεφαλαίου. Πιο συγκεκριμένα, παρουσιάζοντας την οικονομική ανάπτυξη και την κρίση της νεοφιλελεύθερης περιόδου όπως αποκρυσταλλώνονται μέσα από τα επίσημα στατιστικά δεδομένα (τα οποία και θα παρουσιάσουμε), θα δείξουμε πως η παρούσα κρίση οφείλεται στις νεοφιλελεύθερες πολιτικές που εφαρμόστηκαν ως καπιταλιστική «απάντηση» ή «θεραπεία» στη δομική κρίση της δεκαετίας του 1970: Αντί οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές να οδηγήσουν σε μια υπέρβαση της δομικής κρίσης της δεκαετίας του 1970, δημιούργησαν τους όρους και τις προϋποθέσεις για μια δομική κρίση ακόμη μεγαλύτερη και οδήγησαν σ’ αυτήν.
Η καπιταλιστική διαχείριση της κρίσης από το 2008 δεν εγγυάται μια νέα μακροχρόνια καπιταλιστική ανάπτυξη. Εξασφάλισε μια επισφαλή σχετική σταθερότητα, με πολύ χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, χωρίς να αποκλείονται νέες «εκρήξεις» κατά τα επόμενα χρόνια.