Στη δεύτερη δεκαετία του 21ου αιώνα, καλούμαστε να γυρίσουμε τα ρολόγια μας πίσω. Πολύ πίσω. Σε μια εποχή όπου το κράτος είχε τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο πάνω στα σώματα των γυναικών.
Τα χιλιόμετρα που περπάτησαν φεμινίστριες και φεμινιστές διεκδικώντας, οι τόνοι από μελάνι που χύθηκαν για την υποστήριξη του αυτονόητου, του δικαιώματος αυτοδιάθεσης του γυναικείου σώματος, μοιάζει σα να τα έσβησε κάποιος με σφουγγάρι.
Και σήμερα, στην καρδιά της Ευρώπης, στην Πολωνία, η εκεί κυβέρνηση συζητάει για το πώς θα κάνει ακόμα πιο ασφυκτικό το –ήδη συντηρητικό- πλαίσιο στα αναπαραγωγικά δικαιώματα των γυναικών.
Όπως ήταν αναμενόμενο, όλα ξεκίνησαν όταν η πανίσχυρη Καθολική Εκκλησία της Πολωνίας ζήτησε με επιστολή της την απαγόρευση των αμβλώσεων. «Βούτυρο στο ψωμί» της δεξιάς κυβέρνησης του εθνικιστικού και ευρωσκεπτικιστικού κόμματος «Νόμος και Δικαιοσύνη», που δεν έχασε χρόνο και εισήγαγε στη βουλή σχετικό νομοσχέδιο προς συζήτηση. Πρόθυμοι συμπαραστάτες οι «συνήθεις ύποπτοι»: οργανώσεις «προστασίας της αγέννητης ζωής», που οι φωνές τους λες κι είναι βγαλμένες από το πιο βαθύ σκοτάδι του παρελθόντος.
Η έναρξη της σχετικής συζήτησης στη βουλή πυροδότησε και τις πρώτες αντιδράσεις. Τη Δευτέρα, 3 Οκτώβρη, προκηρύχτηκε Γενική απεργία των γυναικών, ενώ διαδηλώσεις διαμαρτυρίας έγιναν σε Βερολίνο, Βρυξέλλες, Ντύσελντορφ, Μπέλφαστ, Λονδίνο και Παρίσι. Πολλές επιχειρήσεις στην Πολωνία δεν λειτούργησαν και δεκάδες χιλιάδες γυναίκες απείχαν από την εργασία τους ως ένδειξη διαμαρτυρίας ενάντια σε μια απάνθρωπη ρύθμιση που αντιμετωπίζει τις ίδιες ως παιδοποιητικές μηχανές έχοντας τον απόλυτο έλεγχο πάνω στα κορμιά τους.
Η βροχή δεν τις απέτρεψε να πλημμυρίσουν τους κεντρικούς δρόμους της Βαρσοβίας και άλλων μεγάλων πολωνικών πόλεων, φωνάζοντας τα συνθήματα άλλων δεκαετιών, που ξαφνικά έγιναν τρομακτικά επίκαιρα: «Δικό μου το σώμα, δική μου η επιλογή».
Αυτή τη στιγμή σε ολόκληρη την Ευρώπη μόνο η Μάλτα και το –ω, τι έκπληξη!- κράτος του Βατικανού διαθέτουν πιο αυστηρές νομοθεσίες από την Πολωνία σε σχέση με την έκτρωση. Στην Πολωνία μέχρι σήμερα ο σοβαρός κίνδυνος για τη ζωή της γυναίκας ή του εμβρύου, καθώς και η αιμομιξία και ο βιασμός είναι οι μοναδικές περιπτώσεις εξαίρεσης στον γενικό κανόνα της απαγόρευσης.
Εάν υπερψηφιστεί το επίμαχο νομοσχέδιο, η απαγόρευση της άμβλωσης γίνεται καθολική. Χωρίς καμία απολύτως εξαίρεση. Ούτε στις περιπτώσεις που μόλις αναφέρθηκαν. Ποινή σε περίπτωση παραβίασης; Φυλάκιση της γυναίκας μέχρι 5 χρόνια, ενώ ανάλογες ποινές προβλέπονται για γιατρούς και νοσηλευτικό προσωπικό που θα προβούν σε επέμβαση. Και όλα αυτά σε μια εποχή όπου ήδη οι αμβλώσεις υπολογίζονται στις 1.000 κάθε χρόνο. Σύμφωνα με το ίδιο νομοσχέδιο προβλέπεται η ποινικοποίηση της πώλησης αντισυλληπτικών χαπιών και η απαγόρευση προγεννητικών ελέγχων στις εγκύους, με ό,τι τραγικό συνεπάγεται μια τέτοια πρόβλεψη.
Η μάχη για το δικαίωμα στην άμβλωση αφορά τον καθένα και την καθεμιά μας, μέσα και έξω από την Πολωνία. Επειδή η επίθεση στα εργατικά δικαιώματα και τους μισθούς στην Πολωνία και σε όλη την Ευρώπη έφτιαξε το κλίμα για την επιστροφή της πολιτικής του «όλο σπίτι, κρεβάτι, εκκλησία». Επειδή η επιθετικότητα προς τους μετανάστες και οι συρμάτινοι φράχτες στα σύνορα οδήγησαν σε αύξηση των δαπανών για στρατό και αστυνομία και περιορισμό των ελευθεριών και των ντόπιων εργατών σε μια σειρά ευρωπαϊκές χώρες. Γι’ αυτό ακριβώς και η επίθεση στην αυτοδιάθεση των γυναικείων σωμάτων, αν περάσει, θα σημάνει υποχώρηση για τα δικαιώματα όλων. Η έκφραση αλληλεγγύης στις γυναίκες στην Πολωνία δεν είναι τίποτα λιγότερο από μια συνολικότερη μάχη για τις ζωές και τα δικαιώματα όλων μας.
