Η ιδέα της οικοδόμησης ενός πλατιού αριστερού κόμματος στην Αγγλία υπήρξε μεχρι τώρα ακατόρθωτη μετά από σημαντικές αλλά αποτυχημένες προσπάθειες. Μία νέα ευκαιρία δόθηκε τελευταία όμως, με ανορθόδοξο ίσως τρόπο, γύρω από μία έκκληση για την ίδρυση ενός νέου κόμματος της Αριστεράς από τον Κεν Λόουτς, επ' ευκαιρία της προβολής της νέας ταινίας του “Τhe Spirit of 45'”, που αναφέρεται στην υπεράσπιση των δημοσίων υπηρεσιών.

Η ται­νία παί­χτη­κε συγ­χρό­νως σε πε­νή­ντα κι­νη­μα­το­γρά­φους, και σε συ­νε­δρί­ες ερω­τή­σε­ων και απα­ντή­σε­ων μετά την προ­βο­λή, ο Κεν έκανε έκ­κλη­ση για ένα νέο κόμμα της Αρι­στε­ράς. Η έκ­κλη­ση με­τα­φέρ­θη­κε δια μέσου μιας σε­λί­δας στο internet που ονο­μά­στη­κε «Αρι­στε­ρή Ενό­τη­τα» και μέσα σε λίγες μέρες 6.000 άν­θρω­ποι υπέ­γρα­ψαν, ενώ ορ­γα­νώ­θη­καν 100 το­πι­κές ομά­δες.  

Συ­στά­θη­κε  ορ­γα­νω­τι­κή επι­τρο­πή σε ad hoc συ­νε­δρί­α­ση που πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­κε sτο Λον­δί­νο για την υπο­στή­ρι­ξη των το­πι­κών ομά­δων και για να υπο­βά­λει προ­τά­σεις σε σχέση με εθνι­κό συ­νέ­δριο ή μια εναρ­κτή­ρια διά­σκε­ψη. Ως χρό­νος προ­τά­θη­καν ο Ιού­λιος ή ο Σε­πτέμ­βριος, προ­κει­μέ­νου να δια­τη­ρη­θεί η αρ­χι­κή δυ­να­μι­κή.

Στη συ­νά­ντη­ση συμ­με­τεί­χαν σύ­ντρο­φοι από το Διε­θνές Σο­σια­λι­στι­κό Δί­κτυο που πρό­σφα­τα πα­ραι­τή­θη­καν από το SWP καθώς και τα άτομα που δια­γρά­φη­καν από την ορ­γά­νω­ση αυτή κατά τη διάρ­κεια της διά­σπα­σης.

 

Είναι ξε­κά­θα­ρο ότι καθώς το Ερ­γα­τι­κό Κόμμα με­τα­κι­νεί­ται προς τα δεξιά υπο­κύ­πτο­ντας στον  αντι­με­τα­να­στευ­τι­κό ρα­τσι­σμό και ο κυ­βερ­νη­τι­κός συ­να­σπι­σμός προ­ω­θεί ανε­λέ­η­τα πε­ρι­κο­πές στις κοι­νω­νι­κές πα­ρο­χές, υπάρ­χει ένας βα­σι­κός λόγος που ο απλός κό­σμος ψά­χνει για μια πο­λι­τι­κή εναλ­λα­κτι­κή λύση.

Το πα­ρά­δειγ­μα του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ είχε επί­σης ση­μα­ντι­κή επί­δρα­ση και δη­μιούρ­γη­σε μία νέα ελ­πί­δα ότι ένα τέ­τοιο κόμμα είναι δυ­να­τόν να υπάρ­ξει και εδώ. Αυτή εξα­κο­λου­θεί ,πα­ρό­λα αυτά, να είναι μια δύ­σκο­λη δια­δι­κα­σία, δε­δο­μέ­νης της αρ­νη­τι­κής ιστο­ρί­ας πλα­τιών ορ­γα­νώ­σε­ων στη Βρε­τα­νία τα τε­λευ­ταία δε­κα­πέ­ντε χρό­νια και την αξιο­ση­μεί­ω­τη ικα­νό­τη­τα της βρε­τα­νι­κής Αρι­στε­ράς να σπα­τα­λά τις ση­μα­ντι­κές ευ­και­ρί­ες

Το ότι οι πο­λι­τι­κές συν­θή­κες υφί­στα­νται για να υπάρ­ξει ένα τέ­τοιο κόμμα είναι αδιαμ­φι­σβή­τη­το. Ο χώρος στα αρι­στε­ρά των Ερ­γα­τι­κών είναι τώρα με­γά­λος. Τα δι­δάγ­μα­τα από την εντυ­πω­σια­κή εκλο­γή του Τζόρτζ Γκά­λο­ου­εϊ πέ­ρυ­σι στο Μπρα­ντ­φορντ ( Βό­ρεια Αγ­γλία), δεν μειώ­νο­νται από το γε­γο­νός ότι έχει ήδη σπα­τα­λη­θεί αυτή η ευ­και­ρία.

Είναι επο­μέ­νως ση­μα­ντι­κό, οι απο­τυ­χί­ες του πα­ρελ­θό­ντος και ο σε­κτα­ρι­σμός που τις προ­κά­λε­σε, να συ­ζη­τη­θούν πλή­ρως και πρίν να ολο­κλη­ρω­θεί η νέα δια­δι­κα­σία. Η Σο­σια­λι­στι­κή Συμ­μα­χία, που δι­ήρ­κε­σε  για τρία χρό­νια, από το 2000 έως τον Ια­νουά­ριο του 2004, ήταν ένα πο­λι­τι­κό κόμμα όπου κάθε μέλος είχε μία ψήφο και το οποίο το 2001 αγκά­λια­σε σχε­δόν το σύ­νο­λο της Αρι­στε­ράς, συ­μπε­ρι­λαμ­βα­νο­μέ­νων του SWP και του Σο­σια­λι­στι­κού Κόμ­μα­τος. Το Σο­σια­λι­στι­κό Κόμμα σύ­ντο­μα απο­χώ­ρη­σε, κυ­ρί­ως επει­δή ήταν αντί­θε­το με τη θέση "κάθε μέλος μία ψήφος", επι­θυ­μώ­ντας μία ομο­σπον­δια­κή δομή με­τα­ξύ των συ­να­σπι­ζο­μέ­νων ορ­γα­νώ­σε­ων. 

Η με­γα­λύ­τε­ρη ευ­και­ρία ήρθε κατά τη διάρ­κεια του αντι­πο­λε­μι­κού κι­νή­μα­τος ενά­ντια στην ει­σβο­λή στο Ιράκ. Τον Ια­νουά­ριο του 2004 η Σο­σια­λι­στι­κή Συμ­μα­χία εν­σω­μα­τώ­θη­κε στο Respect Party, ο George Galloway εκ­διώ­χθη­κε από το Ερ­γα­τι­κό Κόμμα για την αντί­θε­σή του στην ει­σβο­λή του Ιράκ και έκανε κά­λε­σμα για ένα νέο κόμμα της Αρι­στε­ράς.

Το  Respect έσπα­σε το πε­ρι­βό­η­το πλειο­ψη­φι­κό εκλο­γι­κό σύ­στη­μα της Βρε­τα­νί­ας όταν ο Galloway εξε­λέ­γη στο Κοι­νο­βού­λιο ( ο πρώ­τος βου­λευ­τής ενός κόμ­μα­τος στα αρι­στε­ρά των Ερ­γα­τι­κών από το 1940). Το  Respect ήταν σε θέση να προ­σελ­κύ­σει την αντι­πο­λε­μι­κή μου­σουλ­μα­νι­κή ψήφο, καθώς και μια ευ­ρύ­τε­ρη από τα φτωχά στρώ­μα­τα των με­γά­λων πό­λε­ων.

Το  Respect όμως δια­σπά­στη­κε μέσα από τον αντι­δη­μο­κρα­τι­κό έλεγ­χο που ασκού­σε το SWP και μια νέα ορ­γά­νω­ση εμ­φα­νί­στη­κε με το όνομα Respect -Renewal και τον George Galloway ως το πιο εξέ­χον μέλος της. Αυτή όμως επί­σης κα­τέρ­ρευ­σε όταν ο από πάνω προς τα κάτω έλεγ­χος του SWP αντι­κα­τα­στά­θη­κε από ένα πα­ρό­μοιο έλεγ­χο του Galloway.

Το πρώτο και κύριο ζή­τη­μα επο­μέ­νως για κάθε νέο κόμμα που ανα­δύ­ε­ται από αυτήν την πρω­το­βου­λία του Ken Loach θα πρέ­πει να είναι η εσω­τε­ρι­κή δη­μο­κρα­τία. Κάθε υπο­ψία αντι­δη­μο­κρα­τι­κού ελέγ­χου ή η πα­ρα­μι­κρή υπό­νοια ότι όσοι προ­σχώ­ρη­σαν σε αυτό δεν πρό­κει­ται να συμ­με­τά­σχουν πλή­ρως στη δια­δι­κα­σία λήψης των απο­φά­σε­ων,είναι σί­γου­ρο ότι θα οδη­γή­σει σε μια ακόμη απο­τυ­χη­μέ­νη προ­σπά­θεια.

* Ο Άλαν Θόρ­νετ είναι ηγε­τι­κό στέ­λε­χος του Socialist Resistance, (τμή­μα­τος της 4ης Διε­θνούς), στη Βρε­τα­νία.