Προσφυγικό: Ένα διαρκές έγκλημα

Ευ­ρώ­πη-φρού­ριο

Το ζή­τη­μα του προ­σφυ­γι­κού ανέ­δει­ξε πόσο επι­φα­νεια­κός είναι ο δήθεν αν­θρω­πι­σμός της ΕΕ. Η Ένωση που πα­ρου­σιά­ζει την ελεύ­θε­ρη με­τα­κί­νη­ση των αν­θρώ­πων ως «προ­ο­δευ­τι­κό κε­κτη­μέ­νο» της, αρ­νιέ­ται συ­στη­μα­τι­κά αυτό το δι­καί­ω­μα στους κα­τα­τρεγ­μέ­νους. Το ύψωμα τει­χών στα «εξω­τε­ρι­κά» σύ­νο­ρά της απέ­να­ντι στους «άλ­λους» (του Τρί­του Κό­σμου), η δη­μιουρ­γία της Ευ­ρώ­πης-φρού­ριο, είναι μια στρα­τη­γι­κή επι­λο­γή. Με την εμ­φά­νι­ση των σύγ­χρο­νων προ­σφυ­γι­κών ρευ­μά­των, οι επα­να­προ­ω­θή­σεις, το στοί­βαγ­μα στα καμπ, η στρα­τιω­τι­κή ανα­βάθ­μι­ση της Frontex έδει­ξαν το βάρ­βα­ρο πρό­σω­πο της «πο­λι­τι­σμέ­νης Δύσης». Σε αυτό το πλαί­σιο της ευ­ρω­παϊ­κής αντι­προ­σφυ­γι­κής πο­λι­τι­κής, οι ρα­τσι­στι­κές φωνές «νο­μι­μο­ποιού­νται» και η ακρο­δε­ξιά με­τα­τρέ­πε­ται σε κε­ντρι­κή πο­λι­τι­κή δύ­να­μη, με πα­ρου­σία στην Ευ­ρω­βου­λή, σε εθνι­κά κοι­νο­βού­λια και κυ­βερ­νή­σεις: Ουρ­μπάν στην Ουγ­γα­ρία, Λέγκα στην Ιτα­λία, Λεπέν στη Γαλ­λία κ.ο.κ. Αλλά και κε­ντρο­α­ρι­στε­ρά κόμ­μα­τα ή κυ­βερ­νή­σεις που πα­ρου­σια­στή­καν ως πιο «προ­ο­δευ­τι­κές», εφάρ­μο­σαν σκλη­ρές ρα­τσι­στι­κές πο­λι­τι­κές. Χα­ρα­κτη­ρι­στι­κό­τε­ρο πα­ρά­δειγ­μα ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, με την υπο­γρα­φή της συμ­φω­νί­ας ΕΕ-Ελ­λά­δας-Τουρ­κί­ας που ση­μα­το­δό­τη­σε το τέλος της αρ­χι­κής ευ­ρω­παϊ­κής «ανε­κτι­κό­τη­τας» και οδή­γη­σε στη δη­μιουρ­γία των καμπ στα νησιά. Το αυ­το­νό­η­το «πρό­σφυ­γες κα­λο­δε­χού­με­νοι!» υπήρ­ξε υπό­θε­ση των «από κάτω». Από το κί­νη­μα υπέρ των προ­σφύ­γων στην Ισπα­νία, στις αντι­ρα­τσι­στι­κές δια­δη­λώ­σεις στην Γερ­μα­νία και τις συ­γκλο­νι­στι­κές δρά­σεις μα­ζι­κής αλ­λη­λεγ­γύ­ης στην Ελ­λά­δα, ο απλός κό­σμος ανα­γνώ­ρι­σε τους πρό­σφυ­γες ως αδέρ­φια και στά­θη­κε δίπλα τους.

Νησιά

Φέτος, όπως και κάθε χει­μώ­να, οι πρό­σφυ­γες βρί­σκο­νται εκτε­θει­μέ­νοι στις και­ρι­κές συν­θή­κες. Οι ει­κό­νες που μας έρ­χο­νται από τα νησιά είναι ει­κό­νες από­λυ­της φρί­κης, με τους πρό­σφυ­γες να βρί­σκο­νται σε σκη­νές πνιγ­μέ­νες σε νερό. Από τις πρώ­τες μα­ζι­κές αφί­ξεις προ­σφύ­γων το 2015 μέχρι σή­με­ρα, δη­λα­δή επί 5 ολό­κλη­ρα χρό­νια, οι κυ­βερ­νή­σεις «αιφ­νι­διά­ζο­νται» από τις… και­ρι­κές συν­θή­κες του χει­μώ­να. Πέντε χρό­νια τώρα, κάθε χει­μώ­να, ιδιαί­τε­ρα επί κυ­βέρ­νη­σης ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, ακού­γα­με ότι τα καμπ είναι προ­σω­ρι­νές λύ­σεις, ότι «ανα­ζη­τού­νται εναλ­λα­κτι­κές» προ­στα­σί­ας από τις και­ρι­κές συν­θή­κες, που όμως «θέ­λουν χρόνο» κ.ο.κ. Πέντε χρό­νια μετά, παρά τις γι­γά­ντιες επι­δο­τή­σεις της Ευ­ρω­παϊ­κής Ένω­σης προς το ελ­λη­νι­κό κρά­τος, οι πρό­σφυ­γες συ­νε­χί­ζουν να δια­μέ­νουν σε επι­σφα­λείς συν­θή­κες, καθώς τόσο η κυ­βέρ­νη­ση της Νέας Δη­μο­κρα­τί­ας όσο και η προη­γού­με­νη του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ δεν φρό­ντι­σαν να πα­ρέ­χουν ούτε τις ελά­χι­στες αξιο­πρε­πείς συν­θή­κες στέ­γα­σης.

Στη Λέσβο, η με­τα­φο­ρά των προ­σφύ­γων στο Καρά Τεπέ μετά τη φωτιά στο καμπ της Μό­ριας, διαιώ­νι­σε τα προ­βλή­μα­τα που αντι­με­τω­πί­ζουν οι πρό­σφυ­γες. Μέχρι τώρα, οι και­ρι­κές συν­θή­κες ήταν τέ­τοιες που δεν εί­δα­με σκη­νές μέσα στα χιό­νια όπως προη­γού­με­νες χρο­νιές. Εί­δα­με όμως σκη­νές πνιγ­μέ­νες στο νερό ή να τις παίρ­νει ο αέρας καθώς δεν είναι φτιαγ­μέ­νες για να αντέ­χουν τις συν­θή­κες στο νησί τον χει­μώ­να, ενώ η το­πο­θε­σία του Καρά Τεπέ είναι τέ­τοια που με κάθε αέρα ση­κώ­νο­νται νερά από την θά­λασ­σα που χτυ­πά­νε με­γά­λο κομ­μά­τι του καμπ. Χα­ρα­κτη­ρι­στι­κή της κα­τά­στα­σης είναι η επι­στο­λή που έστει­λαν οι πρό­σφυ­γες του Καρά Τεπέ στην πρό­ε­δρο της Κο­μι­σιόν, Ούρ­σου­λα Φαν Ντερ Λάιεν. Στην επι­στο­λή ζη­τά­νε αν­θρώ­πι­νες συν­θή­κες δια­μο­νής, χα­ρα­κτη­ρί­ζο­ντας τις συν­θή­κες στο Καρά Τεπέ χει­ρό­τε­ρες και από αυτές της Μό­ριας! Είναι αδια­νό­η­το ότι βρέ­θη­κε τρό­πος να υπάρ­ξουν χει­ρό­τε­ρες συν­θή­κες από το καμπ που είχε χα­ρα­κτη­ρι­στεί «κό­λα­ση για τους ζω­ντα­νούς»…

Απελ­πι­στι­κή είναι η κα­τά­στα­ση και στη Σάμο, όπου οι Για­τροί Χωρίς Σύ­νο­ρα κα­ταγ­γέλ­λουν ότι κομ­μά­τι των απα­ρά­δε­κτων συν­θη­κών που επι­κρα­τούν στο καμπ στο Βαθύ είναι τα κα­θη­με­ρι­νά τσι­μπή­μα­τα φι­διών, σκορ­πιών και αρου­ραί­ων. Για το καμπ της Σάμου (όπως και αυτό του Έβρου) είχε πα­ρέμ­βει φέτος τον Νο­έμ­βριο και η Επι­τρο­πή κατά των Βα­σα­νι­στη­ρί­ων του Συμ­βου­λί­ου της Ευ­ρώ­πης. Το ελ­λη­νι­κό κρά­τος έχει απο­τύ­χει να στα­θεί στο ύψος ακόμα και των έστω λει­ψών οδη­γιών του ΟΗΕ και τις ΕΕ για κά­ποια ελά­χι­στα στά­νταρ προ­στα­σί­ας των αι­τού­ντων άσυλο. Το ότι ακόμα και όρ­γα­να της ΕΕ (η οποία έχει θε­σμο­θε­τή­σει το ρα­τσι­σμό) υπο­χρε­ώ­νο­νται να εγκα­λούν την Ελ­λά­δα για τις απάν­θρω­πες συν­θή­κες, μπο­ρεί να είναι υπο­κρι­τι­κό, αλλά είναι και εν­δει­κτι­κό του με­γέ­θους της αθλιό­τη­τας στα καμπς.

Εν­δο­χώ­ρα

Πα­ρό­μοιες συν­θή­κες βιώ­νουν και όσοι πρό­σφυ­γες βρί­σκο­νται φυ­λα­κι­σμέ­νοι στην εν­δο­χώ­ρα, σε Αμυ­γδα­λέ­ζα, Ελαιώ­να, Πέ­τρου Ράλλη, Σχι­στό κλπ. Αυτοί έρ­χο­νται αντι­μέ­τω­ποι με μια άλλη πτυχή της ρα­τσι­στι­κής πο­λι­τι­κής του ελ­λη­νι­κού κρά­τους: την απο­σιώ­πη­ση της ύπαρ­ξής τους. Μέσα σε κλει­στές δομές, συχνά χωρίς τη δυ­να­τό­τη­τα πρό­σβα­σης από αλ­λη­λέγ­γυους και ΜΚΟ, οι πρό­σφυ­γες που δια­μέ­νουν στα κλει­στά κέ­ντρα κρά­τη­σης και στα καμπς είναι εξα­φα­νι­σμέ­νοι από τα μάτια του κό­σμου. Νέα τους μα­θαί­νο­νται μόνο αν υπάρ­ξει κά­ποιο πε­ρι­στα­τι­κό απερ­γί­ας πεί­νας ή αυ­το­κτο­νί­ας. Τόσο ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ όσο και τώρα η Νέα Δη­μο­κρα­τία προ­σπά­θη­σαν να κρύ­ψουν κάτω από το χαλί την εγκλη­μα­τι­κή δια­χεί­ρι­ση του προ­σφυ­γι­κού στοι­βά­ζο­ντας τους πρό­σφυ­γες στα κλει­στά κέ­ντρα κρά­τη­σης, στα οποία οι συν­θή­κες είναι εξί­σου άθλιες μετα νησιά, αλλά δεν μα­θαί­νο­νται. Η επί­θε­ση στο καμπ στο Ωραιό­κα­στρο της Θεσ­σα­λο­νί­κης έδει­ξε ότι η φύ­λα­ξη των προ­σφύ­γων από τους πραγ­μα­τι­κούς κιν­δύ­νους είναι μη­δα­μι­νή, ενώ η γκε­το­ποί­η­ση κι ο απο­κλει­σμός τους εν­θαρ­ρύ­νει τη δράση ακρο­δε­ξιών στοι­χεί­ων ενα­ντί­ον τους.

Ταυ­τό­χρο­να, οι ελά­χι­στοι πρό­σφυ­γες που κα­τά­φε­ραν να γλι­τώ­σουν από την φρίκη των καμπς, να κερ­δί­σουν άσυλο και να με­τα­φερ­θούν στον αστι­κό ιστό βρί­σκο­νται και αυτοί εγκα­τα­λε­λειμ­μέ­νοι. Το τέλος των προ­γραμ­μά­των εύ­ρε­σης στέ­γης και οι­κο­νο­μι­κής βο­ή­θειας όπως το ESTIA οδη­γεί τους πρό­σφυ­γες στην αστε­γία. Όσοι δι­καιού­χοι ασύ­λου με­τα­φέρ­θη­καν από τα νησιά στην πρω­τεύ­ου­σα απλά στοι­βά­χτη­καν στην πλα­τεία Βι­κτω­ρί­ας χωρίς καμία μέ­ρι­μνα για το πώς θα κα­τα­φέ­ρουν να ζή­σουν. Η απά­ντη­ση της Νέας Δη­μο­κρα­τί­ας στο «συ­νω­στι­σμό» αστέ­γων οι­κο­γε­νειών –ακο­λου­θώ­ντας τον δρόμο που άνοι­ξε ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ με την fasttrack με­τα­φο­ρά των προ­σφύ­γων της πλα­τεί­ας Βι­κτω­ρί­ας το ’15– ήταν να ξη­λω­θούν τα πα­γκά­κια και να οδη­γη­θούν τόσο αυτοί που έμει­ναν άστε­γοι από το κλεί­σι­μο των προ­γραμ­μά­των, όσο και οι νε­ο­α­φι­χθέ­ντες από τα νησιά, ξανά σε κά­ποιο καμπ, αυτή τη φορά στο ήδη υπερ­συ­νω­στι­σμέ­νο Σχι­στό.

Οι απάν­θρω­πες συν­θή­κες στις οποί­ες εξα­να­γκά­ζο­νται να ζουν οι πρό­σφυ­γες λει­τουρ­γούν τι­μω­ρη­τι­κά για όσους κα­τά­φε­ραν να γλι­τώ­σουν από τον πό­λε­μο, του κιν­δύ­νους του τα­ξι­διού προς την Ευ­ρώ­πη και τον πνιγ­μό στο Αι­γαίο, και απο­τρε­πτι­κά για όσους θα θε­λή­σουν να έρ­θουν. Η κρα­τι­κή πο­λι­τι­κή για τα νησιά και τα καμπς της εν­δο­χώ­ρας είναι μια πο­λι­τι­κή θα­νά­του και εξα­φά­νι­σης.

Παν­δη­μία

Στις τω­ρι­νές συν­θή­κες με την παν­δη­μία του κο­ρω­νοϊ­ού οι συν­θή­κες δια­βί­ω­σης των προ­σφύ­γων έγι­ναν ακόμα πιο επι­σφα­λείς. Στην πρώτη κα­ρα­ντί­να, τα πάνω από 100 κρού­σμα­τα στην δομή στο Κρα­νί­δι ήταν μόνο ένα δείγ­μα του τι μπο­ρεί να συμ­βεί όταν στοι­βά­ζεις αν­θρώ­πους χωρίς την ελά­χι­στη ια­τρι­κή φρο­ντί­δα. Πλέον, σχε­δόν κάθε δομή μετρά κρού­σμα­τα. Τον Νο­έμ­βρη στο Καρά Τεπέ υπήρ­χαν του­λά­χι­στον 174 επι­βε­βαιω­μέ­να κρού­σμα­τα, ενώ τον Σε­πτέμ­βρη σε κα­ρα­ντί­να ήταν οι δομές της Μα­λα­κά­σας, του Σχι­στού και του Ελαιώ­να. Σε κα­ρα­ντί­να βρί­σκε­ται σχε­δόν συ­νε­χό­με­να από τον Ιού­λιο μέχρι τώρα η δομή στο Κιλ­κίς όπου οι πρό­σφυ­γες μέ­νουν σε σκη­νές των 80 ατό­μων. Στα καμπς οι άν­θρω­ποι συχνά μοι­ρά­ζο­νται σκη­νές, τουα­λέ­τες και ντου­ζιέ­ρες. Οι πρό­σφυ­γες δεν έχουν σπίτι να κλει­στούν, μοι­ρά­ζο­νται τον χώρο τους με άλ­λους εκα­το­ντά­δες -αν όχι και χι­λιά­δες, στις με­γά­λες δομές. Είναι αδύ­να­το να κρα­τη­θούν απο­στά­σεις όταν όλη η κα­θη­με­ρι­νό­τη­τά τους «ορ­γα­νώ­νε­ται» σε ατε­λεί­ω­τες ουρές. Ούτε το απλό «πλέ­νου­με τα χέρια μας» δεν είναι αυ­το­νό­η­το, καθώς συχνά δεν έχουν πρό­σβα­ση σε κα­θα­ρό νερό -για επαρ­κή ια­τρο­φαρ­μα­κευ­τι­κή πε­ρί­θαλ­ψη ούτε λόγος. Αντί να χρη­σι­μο­ποι­η­θούν τα σχε­τι­κά κον­δύ­λια­για να πα­ρα­χθούν στους πρό­σφυ­γες αξιο­πρε­πείς και ασφα­λείς συν­θή­κες στέ­γα­σης, τεστ, ια­τρο­φαρ­μα­κευ­τι­κή πε­ρί­θαλ­ψη και μέσα ατο­μι­κής προ­στα­σί­ας, η αντι­με­τώ­πι­ση της Νέας Δη­μο­κρα­τί­ας ήταν η δη­μιουρ­γία του Καρα Τεπέ –όπου δια­μέ­νουν πάνω από 7.000 άν­θρω­ποι–, η απα­γό­ρευ­ση της ει­σό­δου αλ­λη­λέγ­γυων και ερ­γα­ζο­μέ­νων σε ΜΚΟ σε όλες τις δομές και η αυ­στη­ρο­ποί­η­ση του εγκλει­σμού μέσα στις συν­θή­κες που «θρέ­φουν» την εξά­πλω­σή του ιού.

Επα­να­προ­ω­θή­σεις

Η παν­δη­μία του κο­ρο­νοϊ­ού θε­ω­ρεί­ται μια αιτία των μειω­μέ­νων προ­σφυ­γι­κών ροών το τε­λευ­ταίο διά­στη­μα. Αυτό φυ­σι­κά είναι πραγ­μα­τι­κό. Δεν είναι όμως η μόνη πτυχή της πραγ­μα­τι­κό­τη­τας. Οι μειω­μέ­νες προ­σφυ­γι­κές ροές είναι και κομ­μά­τι της απο­τρε­πτι­κής πο­λι­τι­κής της ΕΕ και της Ελ­λά­δας. Τον ρόλο που επι­τε­λού­σαν τα προη­γού­με­να χρό­νια τα ναυά­για –να τρο­μο­κρα­τή­σουν όσους σκε­φτό­ντου­σαν να έρ­θουν ότι δεν υπάρ­χει πε­ρί­πτω­ση να πα­τή­σουν στην στε­ριά, αλλά και να μειώ­σουν τον αριθ­μό των προ­σφύ­γων που έφτα­ναν στα πα­ρά­λια– επι­τε­λούν τώρα και οι συν­θή­κες στις οποί­ες ζουν οι πρό­σφυ­γες αλλά και οι επα­να­προ­ω­θή­σεις. Όπως συ­νέ­βαι­νε και με τα ναυά­για-δο­λο­φο­νί­ες προ­σφύ­γων, έτσι και με τις επα­να­προ­ω­θή­σεις, αφε­νός μειώ­νε­ται ο αριθ­μός των προ­σφύ­γων αλλά και αφε­τέ­ρου απο­τρέ­πο­νται οι επό­με­νοι. Η έκτα­ση του φαι­νο­μέ­νου δεί­χνει ότι είναι κρα­τι­κή πο­λι­τι­κή κι όχι με­μο­νω­μέ­νες πε­ρι­πτώ­σεις. Στα σύ­νο­ρα στον Έβρο, είναι συ­χνές οι «απα­γω­γές» των προ­σφύ­γων και η με­τα­φο­ρά τους με αυ­το­κί­νη­τα χωρίς πι­να­κί­δες σε τουρ­κι­κά εδάφη. Στο Αι­γαίο, οι ει­κό­νες σκα­φών του λι­με­νι­κού και της Frontex να σπρώ­χνουν ή και να ανα­πο­δο­γυ­ρί­ζουν βάρ­κες προ­σφύ­γων είναι γνω­στές.

Δε­κά­δες ΜΚΟ, «θε­σμι­κές» ορ­γα­νώ­σεις, όπως και με­γά­λα διε­θνή ΜΜΕ (Spiegel, Bellingcat, BBC κ.ο.κ.) κα­ταγ­γέ­λουν κα­τά­φο­ρες πα­ρα­βιά­σεις αν­θρω­πί­νων δι­καιω­μά­των. Απέ­να­ντι σε αυτό το δια­συρ­μό του, το ελ­λη­νι­κό κρά­τος προ­τι­μά να απα­ντά με κα­τα­σκευα­σμέ­νες ποι­νι­κές διώ­ξεις σε δη­μο­σιο­γρά­φους ή μέλη ΜΚΟ που προ­σπα­θούν να ανα­δεί­ξουν την αλή­θεια.

Αλ­λη­λεγ­γύη και αντί­στα­ση

Σε όλα αυτά, έχει υπάρ­ξει η απά­ντη­ση του κι­νή­μα­τος. Μπο­ρεί οι δρά­σεις  αλ­λη­λεγ­γύ­ης να μην έχουν τη μα­ζι­κό­τη­τα, την δυ­να­μι­κή και τη συ­νέ­χεια που είχαν το ’15, όμως συ­νε­χί­ζουν να υπάρ­χουν. Στις 6 Μάρτη, πάνω στο ζο­φε­ρό μι­ντια­κό κα­ται­γι­σμό περί «τουρ­κο­κί­νη­των ει­σβο­λέ­ων» και «ηρω­ι­κών Ελ­λή­νων» με κα­ρα­μπί­νες στα σύ­νο­ρα, η συ­γκλο­νι­στι­κή δια­δή­λω­ση 10 χι­λιά­δων αν­θρώ­πων (μετά από ένα πολύ σύ­ντο­μο κά­λε­σμα) υπεν­θύ­μι­σε την ύπαρ­ξη «αν­θε­κτι­κών» αντι­ρα­τσι­στι­κών αντα­να­κλα­στι­κών­στις πιο δύ­σκο­λες συν­θή­κες. Επί κα­ρα­ντί­νας, ση­μα­ντι­κή είναι η αντα­πό­κρι­ση του κό­σμου σε κα­λέ­σμα­τα συλ­λο­γής τρο­φί­μων και ειδών πρώ­της ανά­γκης, με πιο πρό­σφα­το αυτό που διορ­γα­νώ­θη­κε από τις δη­μο­τι­κές πα­ρα­τά­ξεις Φυ­σά­ει Κό­ντρα στην Αγία Πα­ρα­σκευή και Ζω­γρά­φου Ανυ­πό­τα­κτη πόλη σε συ­νερ­γα­σία με την Επι­τρο­πή Στή­ρι­ξης Προ­σφύ­γων Λαυ­ρί­ου. Στην συλ­λο­γή συμ­με­τεί­χαν επί­σης και ο Χώρος Κοι­νω­νι­κής Δρά­σης και Πο­λι­τι­σμού στην Νί­καια «Φυ­σά­ει Κό­ντρα» και η δη­μο­τι­κή κί­νη­ση Ρι­ζο­σπα­στι­κή Ενω­τι­κή Κί­νη­ση Βύ­ρω­να. Παρά το γε­γο­νός ότι οι συν­θή­κες είναι ιδιαί­τε­ρα δύ­σκο­λες και η παν­δη­μία έχει οδη­γή­σει πολλά νοι­κο­κυ­ριά σε οι­κο­νο­μι­κή από­γνω­ση, η αντα­πό­κρι­ση του κό­σμου ήταν με­γά­λη. Η ίδια αντα­πό­κρι­ση υπήρ­ξε και στο ημε­ρο­λό­γιο που έβγα­λε η Επι­τρο­πή Στή­ρι­ξης Προ­σφύ­γων Λαυ­ρί­ου για οι­κο­νο­μι­κή υπο­στή­ρι­ξη. Τέ­τοιες δρά­σεις είναι ιδιαί­τε­ρα ση­μα­ντι­κές ει­δι­κά σε μία πε­ρί­ο­δο όπου δεν υπάρ­χουν κι­νη­το­ποι­ή­σεις. Δεν απο­τε­λούν μόνο έναν τρόπο υπο­στή­ρι­ξης των προ­σφύ­γων αλλά και συ­σπει­ρώ­νουν τον κόσμο που θα δη­μιουρ­γή­σει το κί­νη­μα το οποίο θα απαι­τή­σει αξιο­πρε­πείς συν­θή­κες για όλους τους πρό­σφυ­γες.

Είναι ιδιαί­τε­ρα κρί­σι­μο να υπάρ­ξει ένα τέ­τοιο κί­νη­μα. Απέ­να­ντι σε άμεσα ζη­τή­μα­τα: να στα­μα­τή­σουν οι πα­ρά­νο­μες επα­να­προ­ω­θή­σεις, να απο­συμ­φο­ρη­θούν οι δομές και να υπάρ­ξει ια­τρο­φαρ­μα­κευ­τι­κή πε­ρί­θαλ­ψη και αλη­θι­νά μέτρα προ­στα­σί­ας από τον κο­ρο­νο­ϊό. Αλλά και για τη διεκ­δί­κη­ση μό­νι­μων αν­θρώ­πι­νων λύ­σε­ων: Οφεί­λου­με να διεκ­δι­κή­σου­με όχι μόνο αξιο­πρε­πείς συν­θή­κες δια­βί­ω­σης στα καμπς, αλλά να μην υπάρ­χουν πλέον καμπς. Να δο­θούν χαρ­τιά σε όλους τους πρό­σφυ­γες, ώστε όσοι το επι­θυ­μούν να με­τα­κι­νη­θούν σε άλλες χώρες της Ευ­ρώ­πης και να υπάρ­ξει επα­νέ­νω­ση των οι­κο­γε­νειών. Να υπάρ­ξει ει­δι­κή μέ­ρι­μνα για όσους θέ­λουν να μεί­νουν ώστε να μπο­ρέ­σουν να ζή­σουν, να ερ­γα­στούν και να εκ­παι­δευ­τούν εδώ. Η δη­μιουρ­γία ενός τέ­τοιου πο­λυ­μορ­φι­κού κι­νή­μα­τος που θα ξε­κι­νά­ει από τους χώ­ρους δου­λειάς, τις δη­μο­τι­κές πα­ρα­τά­ξεις, τις σχο­λές και τα σχο­λεία είναι η μόνη ελ­πί­δα για να στα­μα­τή­σει η τρα­γω­δία που βιώ­νουν οι πρό­σφυ­γες.

*Ανα­δη­μο­σί­ευ­ση από την Ερ­γα­τι­κή Αρι­στε­ρά