Τι να κάνουμε

Είναι πρό­δη­λο πως κι­νού­μα­στε προς γε­γο­νό­τα πολύ με­γά­λης ση­μα­σί­ας. Όσο κι αν οι λέ­ξεις έχουν φθα­ρεί, το να μι­λά­με για ιστο­ρι­κής και πα­γκό­σμιας επί­δρα­σης ανα­με­νό­με­νες εξε­λί­ξεις είναι δι­καιο­λο­γη­μέ­νο. Η ισχυ­ρή πι­θα­νό­τη­τα μια ρι­ζο­σπα­στι­κή αρι­στε­ρή δύ­να­μη να ανα­λά­βει σε μια χώρα της ευ­ρω­ζώ­νης την δια­κυ­βέρ­νη­ση, επι­διώ­κο­ντας να εφαρ­μό­σει ένα πρό­γραμ­μα ανα­τρο­πής της λι­τό­τη­τας και ανά­σχε­σης της –προ­λη­πτι­κής;- τα­ξι­κής αντε­πα­νά­στα­σης, που εκτυ­λίσ­σε­ται στην ήπει­ρό μας με ερ­γα­λείο την κα­πι­τα­λι­στι­κή κρίση, συ­νι­στά εξέ­λι­ξη κα­θο­ρι­στι­κή για το μέλ­λον των ευ­ρω­παϊ­κών λαών –όχι μόνο του ελ­λη­νι­κού.

Κι αυτό γί­νε­ται όλο και πε­ρισ­σό­τε­ρο κα­τα­νοη­τό από φί­λους και εχθρούς. Η μυ­στι­κή βοή των πλη­σια­ζό­ντων γε­γο­νό­των, για να θυ­μη­θού­με τον Κα­βά­φη, ακού­γε­ται όλο κι εντο­νό­τε­ρα. Γι’ αυτό κιό­λας «αυτοί» κά­νουν τόσο θό­ρυ­βο. Επι­χει­ρούν να κά­νουν την ελ­πί­δα τρόμο ή, αν όχι αυτό, γε­λοία προ­σμο­νή μιας, με­ταμ­φιε­σμέ­νης σε ανα­τρο­πή, συ­νέ­χειας υπό την επί­βλε­ψη μιας «ώρι­μης και λο­γι­κής» κυ­βερ­νη­τι­κής δύ­να­μης. «Αυτοί» κά­νουν αυτό κι άλλα πολλά και θα κά­νουν ακόμη πε­ρισ­σό­τε­ρα. Δια­θέ­τουν απεί­ρως πε­ρισ­σό­τε­ρους πό­ρους και όπλα από εμάς.

Τα καλά νέα είναι πως κι εμείς έχου­με όπλα, που αν αξιο­ποι­η­θούν κα­τάλ­λη­λα μπο­ρούν να απο­δει­χτούν απο­τε­λε­σμα­τι­κό­τε­ρα από τα πολύ ισχυ­ρό­τε­ρα, κα­ταρ­χήν, των αντι­πά­λων. Τι να κά­νου­με, λοι­πόν; .



1 Να σε­βό­μα­στε τη «γραμ­μή». Που ση­μαί­νει να μέ­νου­με πι­στοί, ακόμη και στις δια­τυ­πώ­σεις, σε ό,τι συλ­λο­γι­κά έχου­με απο­φα­σί­σει σε Συ­νέ­δρια, Συν­δια­σκέ­ψεις και κομ­μα­τι­κά όρ­γα­να. Είναι απο­δε­δειγ­μέ­νο πως όποτε το κά­νου­με τα απο­τε­λέ­σμα­τα μας δι­καιώ­νουν. Ενώ, αντί­θε­τα, κάθε φορά που κά­ποιος από μας λει­τουρ­γεί στη βάση του «έχω μια ιδέα» πα­ρέ­χε­ται χρυσή ευ­και­ρία στη δεξιά να μας κάνει φύλλο και φτερό. Πράγ­μα που, πέρα από τα προ­φα­νή, είναι και εντε­λώς άδικο για τα μέλη μας.



2 Να εξη­γού­με συ­νε­χώς τι είναι αυτό που έχουν να κα­τα­κτή­σουν άμεσα οι «μι­κροί» άν­θρω­ποι με μια κυ­βέρ­νη­ση της Αρι­στε­ράς. Αυτή η ατζέ­ντα είναι που μας δίνει με­γά­λο πλε­ο­νέ­κτη­μα, όπως πολύ καλά έδει­ξε η πε­ρί­ο­δος, που ακο­λού­θη­σε την πα­ρου­σί­α­ση του «μι­κρού προ­γράμ­μα­τος» της Θεσ­σα­λο­νί­κης. Γιατί αυτό που θα κα­θο­ρί­σει την έκ­βα­ση της με­γά­λης σύ­γκρου­σης που έρ­χε­ται είναι η δυ­να­τό­τη­τα μιας κυ­βέρ­νη­σης της Αρι­στε­ράς, ήδη από την αρχή, να κάνει πράγ­μα­τα. Η κα­θο­λι­κή και απρο­ϋ­πό­θε­τη πρό­σβα­ση όλου του πλη­θυ­σμού στα δη­μό­σια αγαθά –νερό, ηλε­κτρι­κό, στέγη, τροφή, υγεία, εκ­παί­δευ­ση, η εγ­γύ­η­ση πως καμιά οι­κο­γέ­νεια στην επι­κρά­τεια δεν θα είναι χωρίς ει­σό­δη­μα, η απο­κα­τά­στα­ση των ερ­γα­σια­κών δι­καιω­μά­των και των κα­τώ­τα­των μι­σθών, η επα­να­φο­ρά της ασφά­λειας στους απλούς αν­θρώ­πους πως δεν θα τους έρ­χε­ται μια νέα κε­ρα­μί­δα κάθε μέρα είναι τέ­τοια πράγ­μα­τα, όσα δη­λα­δή έθεσε σε πρώτο πλάνο η Θεσ­σα­λο­νί­κη. Και είναι ανό­η­τος, όποιος τα θε­ω­ρεί λίγα. Στην τω­ρι­νή στιγ­μή του κα­πι­τα­λι­σμού, η δια­σφά­λι­σή τους μπο­ρεί να ση­μά­νει επα­να­στα­τι­κούς με­τα­σχη­μα­τι­σμούς, στο μέτρο που κάνει απτό αυτό που έχουν να υπε­ρα­σπι­στούν οι ερ­γα­ζό­με­νοι και οι φτω­χοί, δί­νο­ντάς τους έναν πολύ πρα­κτι­κό λόγο για να εμπλα­κούν, να αντι­στα­θούν και να επε­κτεί­νουν



3 Να μην ξε­χνά­με το «με­γά­λο πρό­γραμ­μα». Συ­χνό­τα­τα υπο­κύ­πτου­με στη μο­νο­θε­μα­τι­κή συ­ζή­τη­ση περί «δια­πραγ­μά­τευ­σης» και, μά­λι­στα, με τους όρους του αντι­πά­λου. Έτσι, ανα­λώ­νο­νται σύ­ντρο­φοι να εξη­γούν πόσο κα­λύ­τε­ροι δια­πραγ­μα­τευ­τές θα εί­μα­στε εμείς, ενώ η συμ­φω­νη­μέ­νη συ­νε­δρια­κά γραμ­μή είναι πως οι κυ­βερ­νη­τι­κοί δεν είναι κακοί στη δια­πραγ­μά­τευ­ση. Βρί­σκο­νται στην ίδια πλευ­ρά του τρα­πε­ζιού, σύμ­μα­χοι με τους ευ­ρω­παί­ους «εταί­ρους» στην τα­ξι­κή εξό­ντω­ση των φτω­χών και των μι­σθω­τών. Το με­γά­λο πρό­γραμ­μα, λοι­πόν, πρέ­πει να λέ­γε­ται ολό­κλη­ρο στις βα­σι­κές του γραμ­μές:

Ρι­ζι­κή ανα­δια­νο­μή ει­σο­δή­μα­τος και πλού­του υπέρ των κα­τώ­τε­ρων τά­ξε­ων

Κα­τάρ­γη­ση των μνη­μο­νί­ων, ανα­δια­πραγ­μά­τευ­ση σχε­τι­κά με το δη­μό­σιο χρέος με στόχο δια­γρα­φή του με­γα­λύ­τε­ρου μέ­ρους. Στα­μά­τη­μα της λι­τό­τη­τας

Κοι­νω­νι­κο­ποί­η­ση –με ερ­γα­τι­κό έλεγ­χο- των τρα­πε­ζών και στρα­τη­γι­κών επι­χει­ρή­σε­ων

Πα­ρα­γω­γι­κός με­τα­σχη­μα­τι­σμός με γνώ­μο­να τις ανά­γκες των πολ­λών  



4 Να συ­νε­χί­σου­με να πο­λι­τευό­μα­στε στη βάση του συν­θή­μα­τος «ή εμείς ή αυτοί». Αυτό που έκανε τον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ αλη­θο­φα­νή εναλ­λα­κτι­κή είναι το ό,τι, σε μια στιγ­μή πρω­το­φα­νούς ιστο­ρι­κά όξυν­σης της τα­ξι­κής επί­θε­σης στις κα­τώ­τε­ρες τά­ξεις και στους απλούς αν­θρώ­πους, έθεσε τις σω­στές δια­χω­ρι­στι­κές γραμ­μές. Που πάει να πει πως ήταν η τα­ξι­κή πάλη και οι ανά­γκες των εκ­με­ταλ­λευό­με­νων που «επέ­λε­ξαν» τη ρι­ζο­σπα­στι­κή Αρι­στε­ρά, για να ηγη­θεί στην κοι­νω­νι­κή άμυνα και στην προ­σπά­θεια για αντε­πί­θε­ση. Το «ή εμείς ή αυτοί» υπήρ­ξε ο οδο­δεί­κτης στην πο­ρεία εκτί­να­ξης του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ θέ­το­ντας ακρι­βώς τις κα­τάλ­λη­λες δια­χω­ρι­στι­κές: το «εμείς» της διά­ζευ­ξης ήταν «εμείς, οι απλοί άν­θρω­ποι», «εμείς, οι εκ­με­ταλ­λευό­με­νοι», «εμείς, που ση­μαί­νει εσείς» και το «αυτοί» σή­μαι­νε τους εκ­με­ταλ­λευ­τές και τους πο­λι­τι­κούς τους εκ­προ­σώ­πους.



5 Να επι­μεί­νου­με στο ηθικό πλε­ο­νέ­κτη­μα. Η δυ­να­μι­κή του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ στη­ρί­χθη­κε κα­τε­ξο­χήν στο «άλλο» που έφερε, στην πε­ποί­θη­ση πως είναι όχι μόνο εκτός συ­στή­μα­τος, αλλά και ρι­ζι­κά αντι­συ­στη­μι­κός. Που ση­μαί­νει πως οι κα­θα­ρές δια­χω­ρι­στι­κές δεν αφο­ρούν μόνο κοι­νω­νι­κές κα­τη­γο­ρί­ες, αλλά και πο­λι­τι­κούς ορ­γα­νι­σμούς, πρό­σω­πα και πρα­κτι­κές, που ση­μαί­νει βίους και πο­λι­τεί­ες. Που ση­μαί­νει, δη­λα­δή, πως στις πο­λι­τι­κές μας συμ­μα­χί­ες δεν χω­ρούν όσοι στή­ρι­ξαν ασμέ­νως την τρι­κομ­μα­τι­κή βοη­θώ­ντας κα­θο­ρι­στι­κά την κα­θό­λου δε­δο­μέ­νη αρ­χι­κά μα­κροη­μέ­ρευ­σή της, ούτε υπο­στη­ρι­κτές και εφαρ­μο­στές των δο­λο­φο­νι­κών μνη­μο­νια­κών πο­λι­τι­κών και από υπουρ­γι­κές θέ­σεις ακόμη. Όπως δεν χω­ρούν πρώην και νυν πα­ρά­γο­ντες βου­τηγ­μέ­νοι στον πε­λα­τεια­σμό και στη δια­πλο­κή, συν­δι­κα­λι­στι­κά απο­λι­θώ­μα­τα ορι­στι­κά προ­γραμ­μέ­να στη συ­νεί­δη­ση του κό­σμου και το­πι­κά «στε­λέ­χη» με προ­σω­πι­κά δί­κτυα και πε­ρί­ερ­γες άκρες. Όλα αυτά θα δη­μιουρ­γού­σαν αί­σθη­μα έντο­νης απο­φο­ράς στους με­γά­λους αριθ­μούς αν­θρώ­πων που ξέ­ρουν καλά και δεν αντέ­χουν πλέον το πα­ρα­μι­κρό πα­ρα­τρά­γου­δο. Ακόμη και η υπό­νοια, έστω κι αν τί­πο­τε σχε­τι­κό δεν συμ­βαί­νει, θα ήταν αρ­κε­τή να απο­βεί έως και κα­τα­στρο­φι­κή και στην εκλο­γι­κή μας προ­σπά­θεια.



 6 Να σκε­φτό­μα­στε και να πράτ­του­με στρα­τη­γι­κά. Θέλω να πω, να μην πέ­φτου­με ποτέ στον συ­νή­θη και εύ­κο­λο πο­λι­τι­κι­σμό. Η πο­λι­τι­κή είναι πράγ­μα­τι δια­χεί­ρι­ση της συ­γκυ­ρί­ας. Η αρι­στε­ρή πο­λι­τι­κή, όμως, είναι συ­γκε­κρι­μέ­νη δια­χεί­ρι­ση της συ­γκυ­ρί­ας, άδραγ­μα του χρό­νου, ώστε να γίνει πράξη η ικα­νο­ποί­η­ση των κοι­νω­νι­κών ανα­γκών και η χει­ρα­φέ­τη­ση των πολ­λών. Οτι­δή­πο­τε υπο­σκά­πτει αυτήν την επι­δί­ω­ξη, όσο ευ­φυ­ές τα­κτι­κά, επι­τα­κτι­κά επι­βαλ­λό­με­νο ή και «μα­γι­κό» κι αν εμ­φα­νί­ζε­ται, βλά­πτει ανε­πα­νόρ­θω­τα το εγ­χεί­ρη­μα. Να σκε­φτό­μα­στε και να πράτ­του­με στρα­τη­γι­κά ση­μαί­νει πως το κά­νου­με «από την οπτι­κή γωνία του κομ­μου­νι­σμού», εδώ και τώρα. Πράγ­μα που, αν και σε αρ­κε­τούς φαί­νε­ται ηθι­κι­σμός, πε­ριο­ρι­στι­κή επι­λο­γή ή και έλ­λει­ψη αντί­λη­ψης των «προ­τε­ραιο­τή­των» ισχυ­ρί­ζο­μαι πως είναι ακρι­βώς το αντί­θε­το. Γιατί, εκτός όλων των άλλων, υπάρ­χει και το δε­δο­μέ­νο πως, σε χί­λιες πε­ρι­πτώ­σεις στην ιστο­ρία, «πραγ­μα­τι­στι­κές» πο­λι­τι­κές, που με τους δι­κούς τους όρους εμ­φα­νί­ζο­νταν ως άμεσα πε­τυ­χη­μέ­νες, ακύ­ρω­σαν στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα τις δυ­να­τό­τη­τες ενός ρι­ζι­κού με­τα­σχη­μα­τι­σμού, που θα μπο­ρού­σαν να ανα­πτυ­χθούν με ένα άλλο σύ­νο­λο πρα­κτι­κών. Στην πε­ρί­πτω­σή μας, πά­ντως, θεωρώ πως δεν ισχύ­ει ούτε το επι­χεί­ρη­μα της άμε­σης απο­τε­λε­σμα­τι­κό­τη­τας: πο­λι­τι­κές ει­κα­ζό­με­νες ως «πραγ­μα­τι­στι­κές» είναι εντε­λώς έξω από την πραγ­μα­τι­κό­τη­τα, ένας «ρε­α­λι­σμός» εκτός τόπου και χρό­νου.



7 Τε­λευ­ταίο, αλλά κάθε άλλο παρά έσχα­το: Βα­σι­κή προ­ϋ­πό­θε­ση, για να κερ­δη­θεί το με­γά­λο στοί­χη­μα της ανα­τρο­πής, είναι ο εν­θου­σια­σμός και το φρό­νη­μα για το δί­καιο των αγώ­νων, για την ανα­γκαιό­τη­τα των ρή­ξε­ων. Αυτός ο εν­θου­σια­σμός και αυτό το φρό­νη­μα, νο­μί­ζω, πως εξαρ­τά­ται κα­θο­ρι­στι­κά και από την «αι­σθη­τι­κή», δη­λα­δή τον πο­λι­τι­σμό του εγ­χει­ρή­μα­τος. Όλα όσα ανα­πτύ­χθη­καν στα προη­γού­με­να έξι ση­μεία αφο­ρούν πρω­ταρ­χι­κά και αυτό το ζή­τη­μα.

*μέλος ΚΕ ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ